تا این لحظه آنچه که رهبران کُرد سوری مطرح کرده اند این است که بدنبال استقلال طلبی نخواهند بود صالح مسلم که پرنفوذترین رهبر کُرد در شمال سوریه محسوب می شود چندین بار چنین مواضعی را بطور صریح اعلام داشته است. این موضع هم چندین دلیل مختلف دارد نخست اینکه جنبش کُردی در سوریه به مانند سابقه فعالیت های سیاسی کردها در عراق، سوریه و ایران نیست و از آن قدرت و انسجامی که دیگر کردها برخوردار هستند، نیست (البته اصولاً مساله کُرد در ایران با سه نمونه دیگر خود در سوریه، ترکیه و عراق دارای تمایزات اصولی و آشکار است).
دوم اینکه جغرافیای مردم کُرد در سوریه بسیار پراکنده است و دارای یک انسجام جغرافیایی نیستند در بین مناطق سه گانه اصلی کردنشین مناطق، روستاها و شهرهای کوچکی وجود دارند که دارای ساکنان عرب و دیگر اقلیت ها هستند. سوم نوع جغرافیای کردستان سوریه با دیگر مناطق کردنشین متفاوت است، کردستان سوریه عمدتاً مسطح و دشتی است و کمتر کوهستانی. همانطور که می دانیم همواره کوهستان ها بهترین پناهگاه و جبهه برای کردها بوده است که کردهای سوریه کمتر از این موهبت طبیعی بهره برده اند. چهارم مرز طولانی با ترکیه است، اگر فرض کنیم کردها در طول 870 کیلومتر مرز مشترک با ترکیه داعیه استقلال و یا یک «فراخودمختاری» شبیه آنچه که در اقلیم کردستان شاهد هستیم را داشته باشند قطعاً با واکنش شدید این کشور مواجه می شوند این وضعیت تنها در یک مورد استثنا که در پاسخ سئوال دیگر بدان اشاره کردم می تواند متفاوت باشد.

پنجم عدم تمایل دیگر گروههای سوری به تجزیه کشور توسط کردها است چه دولت اسد و چه مخالفین اعم از سکولار و رادیکالیست مذهبی از جمله موانع این کار هستند. ششم حزب اصلی و حاکم در مناطق کردنشین سوریه بین دو پارادایم در حال نوسان است از یکسو سعی داشته است شبیه آنچه که در انتخابات اخیر ترکیه و حزب ه.د.پ به رهبری صلاح الدین دمیرتاش شاهد بودیم به عنوان یک گروه سیاسی فراقومی و با بازتعریفی تازه از دیدگاههای چپ شناخته شود که در زیر چترش هر هویت و اقلیت دیگری اعم از کُرد و غیرکُرد را پوشش دهد و اما از سوی دیگر به دلیل تشدید هویتی شدن جنگ و بحران سوریه و تمایزپنداری جدی که در نگاه به گروه های مختلف سیاسی و نظامی این کشور بر اساس عنصر هویت است و نیز آن پیشینه تاریخی که کردها در منطقه و سوریه داشتند که به آن اشاره کردم این گروه عمدتاً خاستگاه هویتی -کُردی را در رفتار و فکر در پیش می گیرد اما این میزان شاید با ضرب آهنگ کمتری نسبت به مورد مشابه در کردستان عرق باشد. و هفتم عدم اراده جدی قدرت های بزرگ فرامنطقه ای برای این کار است.
اما با همه این اوصاف باید تاکید کرد طولانی تر شدن بحران سوریه و در هم تنیدگی این بحران با بحران عراق و دیگر مناطق خاورمیانه باعث هرچه سخت تر شدن همزیستی اقوام و هویت های مختلف سوری در آینده این کشور خواهد شد و صف آرایی جدی تر قدرت های منطقه ای در برابر هم، تداوم خلاء قدرت و نیز بازیگری و منافع برخی بازیگران (از جمله احتمالا تلاویو) که خواهان بالکانیزه کردن قدرت های بزرگ منطقه (تجزیه یک کشور بزرگ به چند کشور کوچک) هستند باعث می شود تا دریابیم نظم سایکس پیکو یکصدسال پس از استقرارش در لرزان ترین حالتش قرار دارد و لرزش بیش از پیش آن حتی ممکن است مرزهای سیاسی مصنوعی ناشی از آن که بر اساس مصالحِ وقت بریتانیا و فرانسه ترسیم گردیده اند دچار فروپاشی شود در چنین فضایی هر وضعیت و سرنوشتی برای بازیگران مختلف از جمله کردها محتمل خواهد بود.
متن کامل این نوشتار در لینک زیر:

http://pashang.ir/content/68