سعید جعفری پویا
بعد از ۶ قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه برنامه هسته ای ایران، حالا برای نخستین بار در تاریخ حدودا هفتاد ساله شورای امنیت سازمان ملل، این نهاد در یک قطعنامه تازه، قطعنامه های پیشین خود را باطل می کند.
در حالی که قطعنامه های ۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹ در سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ شدیدترین و خصمانه ترین تحریم ها را علیه ایران به تصویب رسانده بود، عملکرد دو ساله روحانی و ظریف باعث شد تا تمام این ۶ قطعنامه در یک مصوبه تازه کنار روند. موضوعی که می تواند گامی بسیار مهم در راستای کنار رفتن تحریم ها علیه ایران به شمار رود.
این قطعنامه در هفت فصل تنظیم شده و هر یک از این فصول از بندهای مختلفی تشکیل شده است. در قسمت لغوهای این قطعنامه به صراحت تاکید شده که تمام قطعنامه های پیشین ذکر شده علیه ایران کنار می روند.
ضمن اینکه در ادامه همین قسمت آمده است:
«شورای امنیت رسیدگی به موضوع هسته‌ای ایران را پایان داده و موضوع «عدم اشاعه» از فهرست موضوعاتی که در دستورکار شورای امنیت هستند خارج می‌شود.»
این در حالیست که حسن روحانی در زمانی که مسئولیت دبیری شورای عالی امنیت ملی را بر عهده داشت تلاش های فراوانی کرد تا پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل نرود و البته در این امر هم موفق بود. اما با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد خیلی زود این روند اتفاق افتاد و پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت سازمان ملل متحد منتقل شد.
روحانی که با وعده حل گره های پرونده هسته ای در انتخابات ۹۲ به قدرت رسید حالا پس از دو سال توانسته به یکی از وعده های اصلی اش عمل نماید و پرونده ایران از دستور کار شورای امنیت خارج می شود.
در حالی که در قطعنامه های پیشین شورای امنیت تاکید شده بود که تحریم ها به دلیل غنی سازی اورانیوم و فعالیت های هسته ای ایران وضع شده، حالا خود این شورا در بند ۱۲ بخش شورای امنیت قطعنامه تاکید می کند:
«با توجه به لغو مفاد قطعنامه های سابق و سایر تدابیر پیش بینی شده در این قطعنامه از دولتهای عضو برای بذل توجه مقتضی به این تغییرات دعوت به عمل می آورد.»
ضمن اینکه این قطعنامه در بند دوم همین بخش خود رسما حق برنامه صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت می شناسد و تاکید می دارد:
«این قطعنامه حق دولتهای عضو، منطبق با مواد 1 و 2 آن معاهده، نسبت به توسعه تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته ای برای اهداف صلح آمیز بدون تبعیض تاکید می کند.»
به عبارت دیگر برای نخستین بار شورای امنیت سازمان ملل طی قطعنامه ای، نه تنها ۶ قطعنامه پیشین خود را لغو می کند که حتی مسئله ای که به خاطر آنها ۶ قطعنامه را صادر کرده را به رسمیت می شناسد و به حق ایران برای برخورداری از آن تاکید می ورزد.
دیگر نکته جالب این قطعنامه در بند پنجم بخش شورای امنیت آن است. جایی که اشعار می دارد:
«این قطعنامه از تاکید مجدد ایران در برجام مبنی بر اینکه هيچگاه و تحت هيچ شرايطي در پي سلاح هاي هسته اي، توليد و يا به دست آوردن آنها نخواهد بود، استقبال می کند»
حالا پس از تصویب این قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل گام مهمی دیگری در مسیر حل و فصل نهایی برنامه هسته ای ایران و برداشته شدن محدودیت ها و تحریم ها علیه ایران برداشته شده است. باید تا حدود دو ماه دیگر صبر کرد تا کنگره هم نظر خود را در رابطه با این توافق اعلام نماید و پس از آن رسما کنار رفتن تحریم ها همزمان با اقدامات ایران که در متن برجام به آنها اشاره شده آغاز خواهد شد.
23308
نظر شما