ایرانِ پسا تحریم به روایت مسئولان نظام/مشکلات اقتصادی حل می شود یا لاینحل می‌ماند؟

حجت الاسلام حسن روحانی

رئیس جمهور تا حد زیادی آینده کشور را در گرو انجام توافق و برداشته شدن تحریم‌ها می‌داند. او در یکی از سخنرانی‌هایش گفته است: «تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند».

علی لاریجانی

رئیس مجلس شورای اسلامی بیش از آنکه تحریم‌ها را در شرایط اقتصادی کشور دخیل بداند، مدیریت ناصحیح کشور در دوره رئیس جمهور قبلی را موثر می‌داند. لاریجانی می‌گوید: «سهم تحریم‌ها در وضع اقتصادی کشور تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد است».

آیت الله صادق آملی لاریجانی

رئیس دستگاه قضا گره زدن تمام مشکلات کشور را به مسئله تحریم‌ها و مذاکرات صحیح ندانسته و تاکید دارد که شرایط کنونی از دوران دفاع مقدس سخت‌تر نیست. او می‌گوید: «با وجود تذکر این مسئله از سوی مقام معظم رهبری و مسئولان نظام باز هم می­‌شنویم که عده ­ای تمام مشکلات کشور را به مسئله تحریم‌ها و مذاکرات گره می‌زنند و به راحتی تمام سرمایه‌های ملی و داخلی، توانمندی­‌های جوانان و استعدادهای داخلی را نادیده می‌گیرند».

آیت‌الله ‌اکبر هاشمی رفسنجانی

از منظر رئیس مجمع تشخیص مسلحت نظام پس از توافق در ايران وضعمان به حالت عادي برمي‌گردد؛ ما در حالت عادي مشكلي در كشور نداريم؛ منابع زيادي در كشور هست كه در ارتباط با همكاري‌هاي خارجي مي توانيم هم بهتر نقد كنيم؛ هم بهتر بفروشيم؛ وتكنولوژي‌هاي جديدي لازم داريم كه به فرض مي توانيم آنها را بياوري ... ما الان تقريبا 40 تا 50 درصد ظرفيت توليد نقد سرمايه گذاري شده مان راكد است؛ يك دفعه تجارتمان چند برابر و تقويت مي‌شود؛ وارتباطات جهاني ما تقويت مي شود البته ممكن است از لحاظ اقتصادی خيلي زود وفوري از فردا نتيجه ندهد؛ ولی از لحاظ روانی مثبت است ... ايرانيان در داخل وخارج احساس امنيت مي كنند.

آیت الله محمد یزدی

رئیس مجلس خبرگان نیز گره زدن همه مشکلات با برداشته شدن تحریم‌ها را اشتباه می‌داند و خطاب به دولت می‌گوید: «نباید در بحث مذاکرات به گونه ای رفتار شود که عده ای گمان کنند همه مشکلات جامعه منوط به رفع تحریم‌هاست؛ ما با اتکا به توان داخلی و اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی می‌توانیم بر تحریم‌ها فایق آییم».

آيت الله احمد جنتی

دبیر شورای نگهبان از اساس با مذاکره برای برداشته شدن تحریم‌ها مخالف است و می‌گوید: «نمی‌دانم که برخی چه قوم و خویشی با آمریکا دارند که فکر می‌کنند آب و نان آنان را باید آمریکا بدهد». او در بهمن ماه سال گذشته گفته بود که با دو وعده غذا هم می‌توان زندگی کرد اما در خرداد امسال آن را به یک وعده کاهش داد و گفت که «گوشت خوردن خیلی چیز خوبی نیست... ما ترجیح می‌دهیم آبرو و عزتمان حفظ شود اما شکم ما گرسنه بماند».

حجت الاسلام سيد احمد خاتمی

خطیب جمعه موقت تهران پیش تر چندان به تاثیر توافق و لغو تحریم‌ها خوش بین نبود اما اکنون موضعش کمی تعدیل شده، به طوری که در آخرین نماز جمعه تهران در هفته گذشته گفته است: طبیعی است که اگر توافق خوب حاصل شود بخشی از مشکلات اقتصادی کشور حل می‌شود. کارشناسان معتقدند که بر اساس یک توافق خوب زیر 50 درصد مشکلات اقتصادی کشور حل می‌شود.

محسن رضایی

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام چندان دغدغه اقتصادی ندارد، او می‌گوید: «در عرصه اجتماعی، بعد از این مذاکرات انسجام و وحدت ما بیشتر خواهد شد. رابطه مردم با دولت و نظام بیشتر می‌شود. نفوذ و جایگاه مقام معظم رهبری بعد از مذاکرات در منطقه بیش از گذشته، تقویت می‌شود».

آیت الله محمدتقي مصباح یزدی

مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی  می‌گوید: «چرا بالاترین اهداف ما «برداشتن تحریم‌ها» شده است؟ در حالی که اسلام ما و انقلاب ما اهداف دیگری داشت».

محمود احمدی‌نژاد

رئیس سابق دولت، اگرچه در ابتدا قطعه نامه‌های منجر به تحریم ایران را «کاغذپاره» می‌خواند و می‌گفت «آنقدر قطع نامه بدهید تا قطع نامه دانتان پاره شود»، اما در اواخر دور ه کاری اش مشکلات اقتصادی را با تحریم‌ها گره زد و آن را «جنگ تمام عیار اقتصادی» خواند.

محمدرضا خباز

معاون تقنینی معاونت پارلمانی ریاست جمهوری، به ایران پس از توافق هسته ای خوش بین است و می‌گوید: «زمانی که مذاکرات به نتیجه برسد، اولین اتفاقی که رخ می‌دهد، این است که ما می‌توانیم به اندازه ای که سهم اوپک داریم، نفت تولید کنیم. یعنی در روز،نزدیک به چهار میلیون و دویست هزار بشکه نفت تولید کنیم و بتوانیم آن را بفروشیم... البته بعد از فروش نفت به مشتری پول آن  به سرعت به کشور پرداخت نمی شود و دو تا سه ماه هم این مرحله طول می‌کشد، با این رویه سال 94 تمام می‌شود».

سعید لیلاز

این کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: «افزایش تولید نفت به سطح پیشاتحریم دست کم یک سال طول خواهد کشید و حتی رسیدن سطح صادرات نفت خام در این یک سال به حدود روزانه ۲ میلیون بشکه نیز از کمترین درآمد ارزی در اوج دوران تحریم یعنی ۶۵ میلیارد دلار سال ۹۲ به مراتب کمتر خواهد بود».

صادق زیباکلام

این استاد علوم سیاسی چندان به اقتصاد ایران در دوران پساتحریم خوش بین نیست: «کشورهای زیادی هستند که با آمریکا ارتباط دارند اما در فقر اقتصادی به‌سر می‌برند». او درباره تاثیر توافق بر فضای سیاسی کشور اما خوش‌بین است و مي گويد: «در بلندمدت چه تندروها بخواهند و چه نخواهند توافق هسته‌ای به توسعه سیاسی در ایران منجر خواهد شد. توافق در کوتاه‌مدت تاثیر زیادی بر فضای سیاسی ایران نخواهد گذاشت ولی به طور یقین توافق هسته‌ای تنش‌زدایی با جامعه بین‌الملل را به وجود خواهد آورد». 

احمد توکلی

نماینده اقتصادی مجلس نیز چندان ارتباطی بین برداشته شدن تحریم ها و حل مشکلات اقتصادی نمی بیند و می‌گوید: «اگر ما دورانی را طی کردیم که تحریم هم نداشتیم، باز ‌بی‌عقلی گرفتارمان می‌کرد. عدم تعقل کافی، متعهدانه رفتار نکردن، اریب داشتن تمایلات حکومتی‌ها، فساد موجود و ضعف مدیریت با لغو تحریم‌ها و عقد توافق با آمریکا حل نمی‌شود با کارهای دیگر حل می‌شود، بنابراین سهم همه اینها را باید ببینیم».