به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، از بین 58 خبرنگار ایرانی که به وین رفته اند تا مذاکرات را پوشش بدهند، غرقی و علوی، با ارتباطات تصویری به شبکه خبر آمدند تا با حضور محمد حسن ابوترابی نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی آخرین وضعیت مذاکرات و تحلیل هایی که وجود دارد را به مخاطبان ارائه کنند.
در ادامه، مشروح این میزگرد را می خوانید:
ارزیابی شما از مذاکرات وین چیست؟
ابوترابی: مذاکرات 1+5 با جمهوری اسلامی به خصوص وزیر خارجه آمریکاو وزیرخارجه جمهوری اسلامی که در 2 سال اخیر کلید زده شده وارد مرحله جدیدی شده. ابتدای این مذاکرات در نیمه دوم سال 91 بود ولی در سال 92 با شکل گیری دولت جدید، به طور رسمی با بیانات مقام معظم رهبری در فروردین 92 آغاز شد. به گمان بنده، غرب اراده قطعی داشت جمهوری اسلامی ایران وارد کلوپ کشورهای هسته ای نشود. این تصمیم راهبردی و استراتژیک غرب بود و برای تحقق اجرای آن از تمام ابزارهای ممکن که در اختیار داشتند در بالاترین سطح ممکن استفاده شد. از ابزار سیاسی استفاده کردند، فشارهایی که از سال 83 آوردند با آمدن وزرای خارجه غربی به تهران و تداوم گفتگوها آغاز شد و در نهایت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت استفاده شد. بعد هم به گونه ای از تهدید نظامی صحبت شد و در برخی از مقاطع تمام دوستان جمهوری اسلامی به ما اطلاع دادند بحث حمله نظامی به فلان نقطه قطعی است. در حوزه تحریم اقتصادی در طول عمر شورای امنیت سابقه نداشته 6 قطعنامه صادر شود که این اتفاق افتاد. اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا تحریم های متعددی را وضع کردند. با این هدف که اقتصاد جمهوری اسلامی فلج و جمهوری اسلامی در برابر اراده غرب تسلیم شود. ولی در نهایت رئیس جمهور آمریکا گفت تحریمها اعمال شد ولی یک آبشار سانتریفیوژ جمهوری اسلامی به 19 هزار آبشار بدل شد. غنی سازی 3.5 درصدی به 20 درصد رسید. آب سنگین اراک که پیشرفتی نداشت رسید به جایی که به تولید پلوتونیوم برسد. یعنی رئیس جمهور آمریکا رسما گفت تحریمها هیچ اثری نداشت. تحریم در یک مقطع زمانی معدود می تواند اثر بگذارد ولی همیشگی نیست.
یعنی تحریمها آثارخود را در حوزه فناوری هسته ای از دست داده؟
ابوترابی: بله، تحریمها هم در داخل اثر خود را از دست می دهد و هم در خارج از کشور نمی توان جلوی تعاملات یک کشور را با دنیا در تمام زمانها گرفت.
آخرین اخبار از مذاکرات در وین چیست؟
علوی خبرنگار واحد مرکزی خبری: امروز در سطوح مختلف مذاکرات کارشناسان، معاونان و وزرا را دیدیم. بعدازظهر امروز قرار بود نشست هماهنگی وزرای 1+5 برای اجماع انجام شود که هنوز این نشست برگزار نشده و خبری در خصوص حضور وزیر خارجه چین در این نشست در اختیار ما قرار نگرفته و نمی دانیم آقای وانگ هیل وارد وین شده یا نه. آقای لابروف وزیر خارجه روسیه نیز اعلام کرده امشب نمی آید و ممکن است فردا صبح وارد وین شود. کماکان مذاکرات پشت درهای بسته برگزار می شود و ما به جزئیات دسترسی نداریم ولی شکل حضور وزرای خارجه 1+5 این را نوید می دهد که اختلافات آنها دامنه دار و اساسی است و اگر نتوانند به اجماع کامل برسند، این اختلافات یکی از موانع اصلی رسیدن به توافق خواهد بود. ظاهرا هر یک از کشورها نیز خطوط قرمز خود را در مقابل ایران بیان می کنند و ایران با 1+ 5 مذاکره نمی کند بلکه به صورت جدا به جدا با هر کشور مذاکره می کند.
قرار بود نشست عمومی وزرای خارجه ایران و 1+5 برگزار شود و نیامدن وزرای خارجه چین و روسیه، این نشست را بلاتکلیف گذاشته و ما نمی توانیم بگوییم سرنوشت مذاکرات به کجا می رود. همه مذاکره کننده نماینده در هتل کوبورگ دارند، ولی تا زمانی که اراده سیاسی طرفهای ایران برای ختم مذاکرات مشخص نباشد، همه چیز برای تعیین سرنوشت نهایی این مذاکرات، در ابهام فرو رفته است.
چه شد روند مذاکرات از چهارشنبه و پنجشنبه کند شد؟
غرقی، خبرنگار واحد مرکزی خبر: من در تکمیل فرمایشات آقای ابوترابی عرض کنم زمانی که در شورای امنیت سازمان ملل به عنوان خبرنگار بودم، این قطعنامه ها تصویب شد. جان بولتون سفیر وقت آمریکا در سازمان ملل می گفت این قطعنامه ها باعث می شود جمهوری اسلامی ایران تسلیم شود. ولی دیدیم آنها نتوانسته اند این کار را بکنند و الان که مذاکره می کنند، این نشان دهنده قدرت ما است.
عمدتا مسایل و مشکلات این است که کشورهای 1+ 5 درون خود انسجام واقعی ندارد. 6 کشور هستند که منافع خود را پیگیری می کنند و بعد در مرحله بعدی سعی می کنند مسیر 1+5 را دنبال کنند. دومین نکته این است که آمریکایی ها هر روز تغییر موضع می دهند. این تغییر موضع دادن ها، روند مذاکرات را کند می کند. آمریکایی ها هر روز دبه می کنند و مباحث جدید را طرح می کنند و مث این است که کار هر روز باید از صفر شروع شود. امروز این اتفاقات افتاده و برای همین روند مذاکرات کند شده. این اختلاف نظرها و دبه درآوردن های آمریکا، باعث اعتراض برخی از وزرای خارجه 5 کشور دیگرهم شده. یکی از این موارد اختلافی، قطعنامه جدید شورای امنیت است. قرار بود همه تحریمها یک جا برداشته شود ولی آنها می گویند قطعنامه ای که برای تحریم تسلیحات ایران است را می گویند برنمی داریم. روسها و چینی ها به این موضع جدید اعتراض کردند و این موارد باعث کند شدن مذاکرات شده.
ظاهرا استارت کند شدن روند توسط آقای لوران فابیوس بود و سخنان او باعث کند شدن مذاکرات شد. نقش فرانسوی ها در این بین چیست؟
علوی: از ابتدای شکل گیری مذاکرات، فرانسه و شخص لوران فابیوس، نقش غیرسازنده و منفی را در مذاکرات هسته ای بازی کرده اند و برای این ادعا مصادیقی دارم. از یک سو نزدیکی او به رژیم صهیونیستی باعث شده این مواضع را بگیرد. حتی در یک سخنرانی نتانیاهو نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس اعلام کرده ما از آمریکا ناامید شده ایم و نماینده رسمی ما فابیوس است و از طریق ایشان موضوعات مذاکرات هسته ای را پیگیری می کنیم. پس از آن نیز چند بار او به تل آویو سفر کرد. وزیر خارجه اسراییل نیز بارها به پاریس سفر کرد. بلافاصله پس از قطعیت این مواضع، فرانسه در یک ماه اخیر 25 میلیارد یورو قرارداد نظامی با کشورهای حاشیه خلیج فارس بسته. چند فروند هواپیمای رافاک با آخرین تجهیزات را به مصر فروخته به ارزش 7 میلیارد یور و با قطر نیز قرارداد 6 میلیارد یورویی بسته و با عربستان نیز 12 میلیارد یورو قرارداد نظامی بسته و رسانه ها نیز گفتند این قرارداد باعث عصبانیت آمریکا می شود.
همه این موارد را که جمع کنیم نشان می دهد فابیوس با اهداف خاصی، مواضع غیرسازنده داشته و سابقه آقای فابیوس را در لوزان و توافق قبلی ژنو دیدیم و باید نقش برجسته ایشان را کند کردن مذاکرات دید.
موضع روسها در این مرحله چیست؟
غرقی: روسها و چینی ها در شورای امنیت و همچنین اینجا، عمدتا مواضع مثبت و حامی ایران دارند. الان شرایط که متفاوت شده، برخی از کشورها نیز مواضعشان عوض شده. مثلا آلمان ها موضع آرامتری نسبت به فرانسه دارند و همچنین موضع انگلیسی ها آرامتر است. دو کشوری که فشار می آورند آمریکایی ها و فرانسوی ها هستند. ولی انگلیس و آلمان با وجودی که از یک سیاست واحد پیروی می کنند، ولی موضعشان متفاوت تر است.در مجموع می توان گفت موضع روسها و چینیها نیز مثبت تر است. اینها متحدین ما در دنیا هستند که روابط اقتصادی و سیاسی با آنها داریم و در سازمان ملل نیز همکاریهای نزدیکی با آنها داریم.
اظهارنظر خانم موگرینی که اعتراف به زیاده خواهی غرب کرده بود، دلیل کندی مذاکرات اعلام شده، موارد اختلافی دیگر چیست؟
علوی: مبنای اصلی اختلافات، در نبود اراده سیاسی در طرف مقابل است. آنها تا مقطعی از توافق را پیش می آیند و وقت تمام شدن، عقب می کشند. مستندات این موضوع را همه دیده اند. ولی بحثی که آقای لابروف مطرح کرد و گفت اشتباه از ایران نیست و اشتباه تاریخی از شرکای غربی است که وقتی پیش نویس قطعنامه شورای امنیت آماده شد، آن را نپذیرفتند. ظاهرا گیر اصلی روی قطعنامه شورای امنیت است که گفته می شود تحریمهای متعارف نیز در این قطعنامه جای گرفته و کار آنچنان که پیش بینی می شد، پیش نمی رود و الان فضای غبارآلودی است و پیش بینی دقیقی از آینده مذاکرات نداریم. برخی می گویند تا پس فردا توافق انجام می شود. برخی نیز می گویند مذاکرات تا اول سپتامبر ادامه می یابد و برخی نیز می گویند به زودی توافق حاصل می شود. مذاکره کنندگان ما نیز گفتند همه اینها گمانه زنی است. با این حال تنها چیزی که ما با قاطعیت می توانیم تایید کنیم این است که مذاکرات پشت درهای بسته ادامه دارد.
آیا طرفین تا دوشنبه طرفین به توافق می رسند یا باز هم احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد؟
غرقی: به نظر می رسد ایران و 1+5 باید این کار را فیصله دهد. ایران به عنوان یک مذاکره کننده منطقی می گوید بر اساس توافق ژنو باید غربیها به تعهدات خود پای بند باشد. ایران در جهت اعتماد سازی سوخت 20 درصد را تبدیل به میله های سوختی کرده. رآکتور آب سنگین اراک را تغییر وضعیت داده. پسماند سوخت پلوتونیوم اراک را از 8 کیلو به 800 گرم رسانده. آنها می گویند فردو را باید تغییر وضعیت بدهید چون این تجهیزات زیر زمین است و ما نمی توانیم بمباران کنیم پس باید این را تغییر کاربری بدهید و تبدیل به مرکز تحقیقاتی شود.
این مواضع در شرایطی است که ایران اعتماد سازی های لازم را کرده و اعلام کرده ما بیش از این انعطاف نشان نمی دهیم و نوبت غربیهاست که با واقعیت برنامه هسته ای ایران آشنا بشوند و بپذیرند ایران از مواضع خود عقب نشینی نمی کنند. الان مذاکرات بستگی به تصمیم غربیها و آمریکاییهایی دارد. اگر بخواهند به تعهدات خود در توافق ژنو و بیانیه لوزان عمل کنند، طبیعی است توافق صورت بگیرد. اگر بخواهند بیشتر فشار بیاورند مذاکرات متوقف می شود. آقای ظریف هم بارها گفته باید آنها بین فشار و تهدید و توافق یکی را انتخاب کنند. آمریکایی ها باید بدانند این فرصتی است که شاید بعدا در اختیار آنها نباشد و اگر این مذاکرات به نتیجه نرسد، جامعه بین المللی روی رفتار ایران قضاوت می کند و آنها را محکوم می کند. ایران هر چه در جهت اعتمادسازی نیاز بوده انجام داده و الان نوبت تصمیم گیری آنهاست.
نقش پارلمانها در مذاکرات پررنگ بوده، به فرض ادامه زیاده خواهی ها، مجلس چه خواهد کرد؟
ابوترابی: بنده اشاره ای داشتم که جمهوری اسلامی یک راهبردی را در طول ربع قرن گذشته انتخاب کرده، که آن راهبرد تبدیل شدن جمهوری اسلامی به یک کشور هسته ای است. باید اشاره کرد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نیز این راهبرد را داشتیم ولی عملا در بعد از انقلاب اسلامی، این مسیر به صورت جدی دنبال شد و قرار نیست از این رویکرد عقب نشینی کنیم. برای همین به نفع آنهااست که این واقعیت را بپذیرند که ایران هسته ای باقی خواهد ماند. به همین دلیل مجلس شورای اسلامی نیز تمام تلاش خود را خواهد کرد تا این راهبرد ادامه یابد.
49231
نظر شما