رکود فرسایشی بازارهای مالی کشور پس از مدتها، اواخر خردادماه با نزدیک شدن به ضربالاجل مذاکرات هستهای شکسته شد و شاهد تحرکات در بازارهایی مثل سهام، ارز و سکه بودیم. اما طولی نکشید که این روند بار دیگر تغییر پیدا کرد و از ابتدای هفته، بازارها روند معکوسی را تجربه کردند و رکود معاملاتی مجددا بر بازارها سایه افکند. در این مدت، بورس تهران با افت شاخص و بازار ارز با بازگشت به کانال 3300 تومانی همراه شدند. اما امروز، تحرک بازارها بیانگر بازگشت امیدواری به نتیجه مذاکرات هستهای بود.
در این شرایط، سفر یکروزه دکتر ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به تهران و بازگشت وی به همراه دکتر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی و حسین فریدون، دستیار ویژه رئیس جمهور به وین اتریش از سوی معاملهگران بازارها مثبت ارزیابی شد. کارشناسان سفر یکروزه ظریف به تهران را نشانهای از مشورت با مقامات عالیرتبه کشورمان میدانند و در نتیجه بازگشت وی به وین بیانگر آن است که هماهنگیهای لازم انجام شده است. همچنین، همراهی صالحی که اصولا بر سر مسائل فنی به مباحثه میپردازد نشان میدهد پیشرفت مذاکرات مناسب بوده و کار به مباحث جدی کشیده شده است.
پیش از این نیز به حضور جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا اشاره کرده بودیم که اظهار کرده بود هر زمان مذاکرات به مراحل حساسی نزدیک شود به وین سفر خواهد کرد. تمامی این رویدادها مشابه دومینویی است که بسیاری از معاملهگران و تحلیلگران بازار را نسبت به حصول توافق خوشبین کرده است. در نتیجه واکنش بازارها به این مساله امری طبیعی قلمداد میشود، هر چند ممکن است مشابه دورهای قبلی مذاکرات هستهای، انتظارات معاملهگران برآورده نشود، اما نشانههای فعلی از سوی بازیگران مثبت ارزیابی شده است. این خوشبینی در حالی است که در ضربالاجل تعیینشده در بیانیه لوزان قرار داریم و بازیگران بازارها، خوشبین به چند روز تمدید احتمالی مذاکرات هستند که پیشتر دیپلماتها آن را پیشبینی کرده بودند.
صعود بورس روی موج خوشبینی
با توجه به بررسی کارشناسان، در صورت لغو تحریمها بازار سهام بیشترین شانس رونق را دارد. در واقع، در سیاستهای اقتصادی در دولت جدید به گونهای است که فرصتهای نوسانگیری در بازارهایی مثل ارز، سکه و مسکن را کاهش داده است و در نتیجه توجه بیشتری به بخش واقعی اقتصادی میشود. این موضوع سبب شده است بازار سهام، به عنوان آیینه اقتصاد کشور پتانسیل بالایی برای رونق در صورت لغو تحریمها دارد.
به این ترتیب، در صورت لغو تحریمها در سه مرحله شاهد بهبود وضعیت بورس خواهیم بود، به طوری که در مرحله نخست، با افزایش اطمینان به وضعیت اقتصادی و بازار سهام، حجمی از نقدینگی به این بازار وارد میشود که رشد قیمتی در سطح عمومی شرکتهای فعال در بورس را رقم میزند. در ادامه اما، اثرات واقعی مذاکرات هستهای در صنایع پیشتازی نظیر بانک، بیمه، خودرو، حمل و نقل و پیمانکاری ظهور پیدا میکند و در نتیجه رشد سودآوری شرکتهای مزبور با افزایش قیمت سهام آنها همراه خواهد شد. در فاز پایانی که نیازمند زمان (میانمدت تا بلندمدت) است، به واسطه بهبود فضای اقتصاد و کسبوکار کشور، سایر گروهها نیز وضعیت مناسبی پیدا میکنند.
این نوع تفکر در روزهای خوشبینی به مذاکرات، نظیر امروز، در میان گروههای بورسی به چشم میخورد. به طوری که در معاملات امروز، گروههایی نظیر حمل و نقل، خودرو، لیزینگ و بانکها بیشترین رشد قیمتی را تجربه کردند. با این حال به نظر میرسد تجربههای تلخ اخیر در بورس تهران، احتیاط بیشتری را میان سهامداران به همراه داشته باشد و برای مشاهده یک رشد پایدار، نیاز به اخبار جدیتری از مذاکرات هستهای داریم. بنابراین، هر نوع اخبار منفی میتواند موجب تغییر مسیر بازار سهام در سمت نزول قیمتها شود. هرچند کارشناسان در این مسیر نیز امیدوارند، ارزندگی قیمت سهام به کمک بازار بیاید و مانع از ریزش شدید قیمتها شود.
ارز و سکه در مسیر نزول
در بازار ارز، تقاضای مقطعی دلار از سوی متقاضیان بازار عراق موجب رشد قیمتها شده بود؛ به طوری که در دو روز ابتدایی هفته شاهد رشد حدود 45 تومانی قیمت دلار بودیم. کاهش ارزش دینار عراق نسبت به دلار آمریکا سبب شده بود تا معاملهگران این بازار، دلار را در قیمتهای پایینتری در بازار تهران خریداری کنند و از این اختلاف قیمت میان بازارها (موسوم به آربیتراژ) کسب سود کنند. در ادامه اما، با رشد قیمت دلار، این حاشیه سود کاهش پیدا کرد و دلار وضعیت متعادلی پیدا کرد. در این شرایط، خوشبینی به مذاکرات هستهای موجب شد قیمت دلار تا سطح 3305 تومان (تا ساعت 15 امروز) کاهش پیدا کند. علاوه بر اخبار مثبت هستهای که پیشتر به آن اشاره شد، اظهارات سخنگوی کاخ سفید آمریکا نیز مثبت ارزیابی شد؛ به گفته جاش ارنست، حصول توافق هستهای نزدیک است.
در بازار ارز وضعیت نسبت به بازار سهام اندکی متفاوت است. سیاستهای پولی بانک مرکزی در یکی، دو سال اخیر، ثبات نسبی را در این بازار ایجاد کرده است و سفتهبازیها تا حد خوبی مهار شده است. این موضوع سبب میشود نتیجه مذاکرات هستهای نتواند تغییرات خیلی شدیدی در این بازار ایجاد کند. با این حال، در سناریوی توافق نهایی، بانک مرکزی به سرعت در راستای تکنرخی کردن ارز مبادلهای و آزاد پیش میرود. بنابراین، ارز آزاد افت نسبی را تجربه خواهد کرد و ارز مبادلهای نیز با رشد نسبی همراه خواهد شد. به این ترتیب، کاهش قیمت ارز در شرایط خوشبینی به مذاکرات هستهای امری طبیعی است.
بازار سکه نیز که مدتها است با تقریبا حذف تقاضای سفتهبازی همراه شده است، با قیمت دلار نوسان میکند. به این ترتیب، قیمت سکه طرح جدید امروز به 908 هزار تومان رسید تا همچنان سطوح 900 هزار تومانی برای سکه حفظ شود. با وجود فشار عوامل بیرونی از جمله کمبود تقاضا، به نظر میرسد سطح 900 هزار تومانی در مقابل افت بیشتر قیمتها مقاومت نشان دهد. بنابراین، احتمال نوسان شدید در بازار سکه پایینتر از حتی بازار ارز است.
نشانههای انتظار در بازار مسکن
بازار مسکن عموما بازار کندی است که نسبت به تصمیمات و رویدادهای اقتصادی-سیاسی بسیار آرام واکنش نشان میدهد. عدم فعالیت سرمایههای خُرد در این بازار (به علت بالا بودن قیمت واحدهای مبادلاتی که همان مسکن است)، ثبات سمت عرضه در کوتاهمدت (زمانبر بودن ساخت واحدهای ساختمانی) و همچنین دسترسی دشوار به آمار معاملات سبب میشود تا رصد کردن وضعیت این بازار عموما با تاخیر انجام شود.
با این حال، قیمت اوراق تسهیلات مسکن به عنوان یکی از نشانههای وضعیت این بازار است. در معاملات امروز، قیمت اوراق مزبور در برخی سررسیدها به کمتر از 70 هزار تومان رسیدند که کمترین قیمت از اواخر فروردین 93 محسوب میشود. این موضوع تاکید میکند، در کنار کاهش تقاضای مسکن در ماه رمضان، بسیاری از متقاضیان در انتظار مذاکرات هستهای هستند. در این خصوص، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در حاشیه نشست نقشه راه تامین مالی مسکن در دانشگاه علامه طباطبایی ضمن ابراز خرسندی از استقبال مردم نسبت به تسهیلات جدید، اعلام کرده است که در صورت بهبود فضای اقتصادی سقف تسهیلات را بار دیگر افزایش خواهند داد. این موضوع نشان میدهد بسیاری از متقاضیان مسکن نیز در حالت نسبتا انتظاری به سر میبرند و بهبود قدرت خرید مسکن امیدوارند.
روند قیمتها در بازارهای مالی کشور
بازار |
شنبه |
یکشنبه |
دوشنبه |
سهشنبه |
سهام (شاخص بورس) |
64812 |
64301 |
64333 |
64922 |
ارز (دلار به تومان) |
3320 |
3340 |
3320 |
3305 |
سکه (طرح جدید به تومان) |
915000 |
917000 |
913000 |
908000 |
مسکن (اوراق تسهیلات مسکن به تومان) |
71179 |
711436 |
71605 |
69979 |
3939
نظر شما