بیگدلی: نامه ۴۷ سناتور به حیثیت آمریکا لطمه زد

سعید جعفری - نامه ۴۷ سناتور آمریکایی در پاسخ به اظهارات جواد ظریف سر و صدای زیادی به پا کرد. جو بایدن، جان کری، باراک اوباما و حتی هیلاری کلینتون هم این اقدام سناتورها را شرم آور و غیر قابل پذیرش خواندند. این تنها بخشی از واکنش ها بود. در میان متحدان آمریکا و از سوی مقام های اروپایی هم اظهار نظرهای تندی نسبت به نامه ۴۷ سناتور دیده و شنیده شد. سناتورهایی که خواسته بودند جواب جواد ظریف را بدهند. آنجا که وزیر خارجه کشورمان در گفتگویی از ثبت توافق نهایی ایران و ۵+۱ در شورای امنیت سازمان ملل سخن گفته بود. اما سوال اینجاست این اقدام سناتورها چه نتایجی برای آمریکا به همراه خواهد داشت؟ علی بیگدلی در گفتگو با خبرآنلاین تاکید می کند ۴۷ سناتور ضربه اساسی به پرستیژ آمریکا وارد کردند. به همین دلیل هم بود که واکنش های داخلی آمریکایی نسبت به کار آنها بسیار تند و شدید بود. در ادامه مشروح گفتگوی خبرآنلاین با این کارشناس مسائل آمریکا را می خوانید.

پیشتر هم کنگره آمریکا توافقی که رئیس جمهور این کشور امضا کرده بود را ملغی اعلام نموده بود. پس از پایان جنگ جهانی اول کنگره به ویلسون اجازه نداد اعلامیه ۱۴ ماده ای را اجرا کند. اما به نظر می رسد تهدید اینباره کنگره سر و صدای بیشتری به همراه داشته است. دلیل این اتفاق را چه می دانید؟

بله همینطور است. پس از پایان جنگ جهانی اول هم شاهد بودیم، بعد از اینکه ویلسون رئیس جمهور وقت ایالات متحده اعلامیه ۱۴ ماده ای را امضا کرد در بازگشت به آمریکا با نظر مخالف کنگره مواجه شد و نمایندگان قوه مقننه به دولت اجازه ندادند مفاد آن توافق را عملی سازد. به همین دلیل هم وقتی ویلسون به آمریکا بازگشت و در یکی از نطق‌های ریاست جمهوری سکته کرد و جان باخت. همان زمان هم رفتار کنگره لطمه زیادی به اعتبار آمریکا وارد کرد اما موضوع ایران و توافق هسته ای ما با آن حادثه که شما اشاره کردید متفاوت است. آن مسئله ای داخلی به شمار می رفت در حالیکه موضوع ایران ابعاد بین المللی یافته است.

 یعنی نمی توان مسئله جنگ جهانی اول را با توافق هسته ای با ایران مقایسه کرد؟

تا اندازه ای خیر. چرا که این بار پای کشور دیگری در میان است. به همین دلیل هم اعتراضات و واکنش های شدیدی از سوی خود آمریکایی ها به این نامه مشاهده شده است. در موضوع اعلامیه ۱۴ ماده ای تصمیم آمریکا بر اساس مباحث داخلی بود و پای کشور دیگری هم در میان نبود.

این نامه واکنش های زیادی را با خود به همراه داشته است. اما سوال اینجاست نامه سناتورها چه تبعاتی در پی دارد؟

تبعات بسیار سنگینی برای آمریکا به همراه داشته و خواهد داشت. این اقدام سناتورها تا اندازه زیادی جایگاه و پرستیژ آمریکا را در میان کشورهای جهان بی اعتبار ساخت. چرا که این سناتورها تحت فشار لابی های یهودی و برای جلب رضایت بنیامین نتانیاهو حاضر شدند چنین اقدامی انجام دهند و رئیس جمهور خود و به طور کلی جایگاه ریاست جمهوری و قوه مجریه ایالات متحده را نزد جهانیان بی اعتبار سازند.

به نظر شما این اقدام سناتورها تاثیری بر خواست ایران برای امضای توافق جامع در شورای امنیت سازمان ملل خواهد داشت.

آقای دکتر ظریف هفته پیش در گفتگوی خود با هفته نامه صدا به خوبی و با هوشمندی به این نکته اشاره کردند که توافق جامع باید به شورای امنیت سازمان ملل بروند. در واقع فهم و تسلط بالای ایشان به حقوق بین الملل باعث شد تا این نکته کلیدی از سوی وزیر خارجه کشورمان مطرح شود. با این کار دیگر بهانه ای در دست کشورهای غربی برای زیر پا گذاشتن مفاد توافق وجود نخواهد داشت. من فکر می کنم با اقدامی که جمهوری خواهان انجام داد ضرورت توجه به پیشنهاد آقای ظریف اهمیت بیشتری پیدا کرد. چرا که حالا ایران می تواند دست بالا را داشته باشد و با استناد به تهدید جمهوری خواهان تاکید کند به دلیل نگرانی از بر هم زدن توافق احتمالی از سوی جمهوری خواهان حتما توافق در شورای امنیت مورد بررسی و توجه قرار گیرد. در نتیجه من فکر می کنم حالا فضا برای ایران مساعدتر شده و این اقدام ۴۷ سناتور فضا را برای ایران هموارتر ساخته است.

اساسا این اقدام جمهوری خواهان آمریکا را چطور تفسیر می کنید؟

جمهوری خواهان آمریکا به طور سنتی با لابی های یهودی روابط خوبی دارند و بخش قابل توجه تی پارتی ها که جریان تندروتر جمهوری خواهان به شمار می روند یهودی هستند. در نتیجه این گروه ها به خواسته های یهودیان توجه خاصی دارند. البته نباید فراموش کرد که آنها هم فکر نمی کردند اقدام به نگارش نامه به سود ایران تمام شود اما این اتفاق افتاد. ضمن اینکه نامه ۴۷ سناتور ضربه ای اساسی هم به پرستیژ آمریکا در نظام بین الملل وارد کرد و در واقع این حقیقت را نمایان کرد که اختلافات پنهان در درون فضای قدرت آمریکا فراوان وجود دارد و برخلاف نظر برخی از کارشناسان اختلافات میان جمهوری خواهان و دموکرات ها اصلا جنگ زرگری نیست.

آیا چنین اقدامی می تواند به روابط میان آمریکا و اروپا هم ضربه وارد کند؟

متحدان اروپایی البته روابط مستحکمی با آمریکا دارند و این روابط در وابستگی اقتصادی هم درهم تنیده تر شده است. علاوه بر اینها نباید موضوع قدرت سیاسی و نفوذ اقتصادی ایالات متحده را در معادلات بین الملل نادیده گرفت. اما با وجود این موارد حتما رفتار سناتورها بر وجهه و پرستیژ آمریکا لطمه وارد کرده است و تا اندازه زیادی آمریکا را از چشم دوستان و متحدانش انداخته است. اگر واکنش های بین المللی به این نامه را مطالعه کنیم می بینیم که تقریبا هیچ کس از این اقدام استقبال نکرده است.

با این تفاسیر و با در نظر گرفتن این نکته که هیلاری کلینتون هم این نامه را محکوم کرد آیا اوضاع برای انتخابات ریاست جمهوری آتی به سود دموکرات ها حرکت کرده است؟

ببینید آقای اوباما وقتی برای دومین دور ریاست جمهوری خود را آماده می کرد از سه مشکل حل نشده در منطقه خاورمیانه سخن گفت که می خواهد آنها را حل و فصل کند. برنامه هسته ای ایران، مسئله حکومت سوریه و همچنین مناقشه فلسطین و اسرائيل. در دو مورد دوم آمریکا و آقای اوباما توفیقی به دست نیاودند و تنها شانس رئیس جمهور آمریکا همین موضوع برنامه هسته ای ایران است. در نتیجه او تلاش ویژه ای کرده و خواهد کرد تا این گفتگوها را به سرانجام برساند. ضمن اینکه در این صورت شانس بزرگی هم برای پیروزی هیلاری کلینتون در انتخابات آتی پدید آورده است. نامه سناتورها می تواند در کارزار انتخاباتی ضررهای قابل توجهی را به اردوگاه جمهوری خواهان وارد نماید.  چرا که در آن برهه زمانی دموکرات ها با استناد به این اقدام سناتورها، رقیب را به زیر سوال بردن پرستیژ آمریکا متهم خواهند کرد.

49 308