تعدد جوایز کشور و نخبگان

اما در صورتیکه برگزاری مراسم و جشن ها همپوشانی داشته یا بی ارتباط کامل با هم باشد، موجب نگرانی است. تعداد جوایز دولتی مثل زمان اعطاء آن، کیفیت و کمیت هدایا، اسامی داوران و ضوابط منتخبین در کشور به درستی روشن نیست و خود پژوهش مستقلی می طلبد و ما آمار دقیقی در دست نداریم. حتی نهاد هایی که خود به نوعی در این خصوص سهم و نقشی دارند از ممیزات دیگر جوایز بی اطلاع و یا کم اطلاعند. نشانه های"ملی" درجه 1و2و3 در حوزه های خدمت، سیاست، صنعت، فرهنگ و هنر و... که بالاترین نشان و جایزه کشوری است در اختیار دولت و رئیس جمهور است و تا کنون به حدود 400 نفر اختصاص یافته است که با سلیقه و نظر روسای جمهور تغییر می کند و میزان آن 100 سکه بهار آزادی است.در کنار آن جایزه جلال آل احمد با 110 سکه بهار آزادی در حوزه ادبیات و ذیل فعالیت های شورای عالی انقلاب فرهنگی تعریف شده است. جشنواره های "چهره های ماندگار"، "خوارزمی"، "فارابی"، "پروین اعتصامی"، "ابن سینا"، "علامه طباطبایی" و دیگر جوایز کوچک و بزرگ نیز در کشور وجود دارد که هر یک در مقام و موقعیت خود می تواند مفید باشد. اخیرا جایزه پیامبر اعظم حضرت محمد مصطفی نیز تدوین شده است که مبلغ آن از همه فزون تر است و به پانصد هزار دلار می رسد و قرار است به یک شخصیت مسلمان شاخص در کشور های اسلامی داده شود. با این وصف ضرورت هماهنگی و بازسازی چگونگی اعطاء جوایز به منظور تاثیر گذاری و رسیدن به اهداف مورد نظر انکار ناپذیر است.ممکن است در مورد هر یک از جایزه ها انتقاد ها و نظر های متفاوتی باشد که طبیعی است اما مهم این است که تعدد جایزه ها محصور و محدود به عده خاص و جمع ثابت نشود و عدالت لازم که با رعایت ظوابط دقیق علمی و اطلاع رسانی شفاف ممکن می شود رعایت گردد. صرف نظر از نوع و مبلغ جوایز که به نظر می رسد حالا به عنوان یک ویژگی مهم و منحصر به فرد عنوان می شود، تا شاید اهمیت آن به جایزه نوبل نزدیک شود کیفیت جایزه ها و جایگاه و ارزش آن نزد نخبگان و مردم بیش از همه عوامل مهم و اساسی است. همچنین عدم تکرار معرفی فرد یا افراد خاص در همایش های مشابه، شائبه های غیر علمی را از بین می برد و از طرفی وجود "بانک اطلاعات نخبگان" و استفاده از مشاورین متنوع در "شهرستان ها" به شناسایی و شناساندن نخبگان کمک فراوانی می کند. بنده به خاطر دارم وقتی به مرحوم استاد دکتر سید جعفر شهیدی در سال 1379 پیشنهاد کردم عنوان "چهره ماندگار" را در رشته ادبیات بپذیرد گفتند اولا خداوند ماندگار حقیقی است اما به طور مجازی هم هستند افرادی که از من سزاوارترند و وقتی اصرار کردم اشاره ظریفی داشتند و گفتند: از من به قدر کافی "قدردانی" شده است شما برای کار خودتان هم که شده بهتر است از دیگر استادان تجلیل کنید. با عنایت به تاثیر عمیق اجتماعی جوایز نخبگان و نیاز مفرط جامعه امروز به معرفی شخصیت های بزرگ و الگو اگر این مهم بخوبی انجام نشود دیگران به سرعت و با اهداف خود بدین کار مبادرت می کنند. هم چنان که جوایز و القابی چون اسکار، شوالیه و لرد و... از جانب دیگر کشور ها نیاز جوامع بشری را گوشزد می کند. البته پخته خواری و تقلب و استفاده از نام و عنوان جوایز معتبر توسط شرکت های خصوصی و برخی نهاد های دولتی نیز سر دراز دارد. شایسته است بخش خصوصی با امکانات و تسهیلات مناسب خود در تعامل با بخش دولتی زمینه "اعتبار" و "اعتماد" را فراهم کند تا هم "جایزه گیرندگان" هم "مخاطبین" و هم دست اندرکاران مراسم به اهداف متعالی دست یابند.