کارشناس‌بین‌الملل: متهم اصلی شارلی، مقامات فرانسه هستند/ باید اقدام هر دو طرف محکوم می‌شد

زهره نوروزپور

نشریه فکاهی شارلی ابدو مدت هاست که در فرانسه روش توهین به مقدسات مسلمانان را در پی گرفته است. این نشریه چندی پیش مورد حمله تروریستی قرار گرفت و این موضوع بهانه ای شد تا این نشریه بار دیگر در اقدامی تلافی جویانه و به اسم آزادی بیان بار دیگر کاریکاتور موهنی از پیامبر اسلام (ص) را این بار در تیراژی چند میلیونی منتشر کند و موجی از خشم و اعتراض را در جهان اسلام دامن بزند. نکته قابل تامل اینجاست که مقامات فرانسوی که سال هاست از اقدامات ضد اسلامی این دست نشریات حمایت می کنند این بار هم صرفا حمله به این نشریه را محکوم کردند و به جای محکوم کردن اقدامات تحریک آمز این نشریه از این اقدام دفاع کردند و با برگزاری کمپین  و راهپیمایی بر روی اعمال شنیع و ضد اسلامی آن سرپوش گذاشتند. 

وقایع فرانسه بازتاب گسترده ایی در میان مسلمانان و افکار عمومی جهان داشت، حنیف غفاری کارشناس روابط بین الملل در این خصوص به خبرآنلاین می گوید: « متهم اصلی این وقایع رهبران فرانسه هستند.»

اقدام توهین آمیز شارلی ابدو و حملات تروریستی به این نشریه چه تاثیری در افکار عمومی مردم اروپا و گسترش اسلام هراسی خواهد داشت؟
بحث اسلام ستیزی در اروپا مدت ها است که اغاز شده است. با فعالیت های مستمری که جریان راست افراطی فرانسه صورت داده است و با توجه به شدت گرفتن رشد جریان ملی گرا در سرتاسر اروپا، کلا نگاه منفی جوامع غربی به مسلمانان و مهاجرین هم تقویت شده است. درچنین فضایی نشریه هتاک شارلی ابدو ضمن اینکه در سال 2012 دست به انتشار کاریکاتور هایی علیه پیغمبر اسلام زده بود با تکرار همان رویه باز هم از مصونیت  امنیتی دستگاه سیاسی فرانسه برخوردار بوده و هست.

کشور فرانسه به بهانه ازدی بیان عملا هیچ مانعی بر سر راه این نشریه قرار نمی داد. اگر بخواهیم یک نگاه واقع بینانه به این ماجرا داشته باشیم، باید بگوییم جریان راست افراطی غرب ، شارلی ابدو و همچنین تکفیری هایی که دارای تابعیت اروپایی هستند و در صف داعش حضور دارند ، اینها سه متهم اصلی این وقایع بودند و متهم اصلی تر، دستگاهای امنیتی فرانسه وبعضی از کشورهای اروپایی هستند که این سه نماد را به هم پیوند داده اند و فعالیت آن ها را در خاک خودشان را فراهم کردند.
نکته مهمتر این است که جنایتی که در فرانسه صورت گرفت بر خلاف نظرمقامات امنیتی این کشور که سعی در القای آن دارند، عاملان آن از خارج ازمرزهای فرانسه نیامده است. انها اتباع فرانسه بودند که این جنایت را مرتکب شده اند و از طرف دیگر عوامل نشریه شارلی ابدو که عملا احساسات مسلمانان فرانسه و جهان را جریحه دار کردند، دارای تابعیت فرانسه بودند، بنابراین دستگاه های امنیتی فرانسه باید در رابطه با این جنایت بازخواست شوند به عنوان متهم اصلی.

تاثیری که بر افکار عمومی مسلمانان جهان داشت را چه طور ارزیابی می کنید؟
به طور کلی جریانی که در اروپا راه افتاده است برمبنای اندیشه اعتدال است. یعنی مسلمانانی که معتدل هستند در اروپا و دیگر کشورهای غربی زندگی می کنند و اکثریت مسلمانان هم به اصطلاح از همین طیف هستند. در حال حاضر بین آنها اتحادی شکل گرفته است که ما شاهد آن هستیم ، جماعت اسلامی در کشورهای اروپایی هرگونه حادثه تروریستی را در خاک اروپا محکوم می کنند، ضمن اینکه اقدام هتاکانه شارلی ابدو را هم محکوم می کنند. این اتحادی است که بین افکار عمومی مسلمانان شکل گرفته و ضمن برائت جستن از توهین به مقدسات اسلامی توسط رسانه های غربی ،هم از این جریان اعلام برائت می کنند ، هم از جریان تکفیری افراطی و عملا رشد این دو جریان یعنی به عبارت بهتر، رشد جریان های ملی گرا، ضد مهاجر و ضد مسلمانان در اروپا و رشد تروریست های تکفیری در داخل خاک اروپا خطوط قرمز مسلمانان محسوب می شود. حول این دو محور اتحاد مسلمانان اروپا شکل گرفته است  و این اتحاد هم روز به روز مستحکم تر می شود. اگر دستگاه های امنیتی غرب واقعا به دنبال حل معضلات هستند باید به مسلمانان اروپایی بها بدهند وبا کمک خود آنها جریان های تکفیری را نابود کنند ودر پی آن جریان راست افراطی اروپا را مهار کنند.

منظور شما از حمایت دستگاه های امنیتی فرانسه در برابر اقدام شارلی ابدو این است که آنها می خواهند  اسلام را از نمای داعش به جهانیان نشان دهند؟
این تلاش مدت هاست که وجود داشته است. هم درجریان راست میانه فرانسه به ریاست نیکولا سارکوزی رئیس جمهور سابق این کشور و هم فرانسو اولاند رئیس جمهور وقت ، متاسفانه هردو این رویکرد را در قبال مسلمانان داشتند و دارند ،حزب مطبوع انها این رویکرد را دنبال می کند که اسلام را به عنوان تهدید بالقوه نشان دهند. اما در میان آنها جریان راست افراطی فرانسه به رهبری مارین لوپن در قبال مسلمانان افراطی تر عمل می کند مضاف بر اینکه این حزب  اسلام را تهدید بالفعل برای امنیت فرانسه قلمداد می کند. احزاب فرانسه متاسفانه همیشه رویکرد منفی نسبت به اسلام داشته اند. اسلام هراسی در اروپا یک روندی بوده است که مدتهاست از سوی دستگاه های امنیتی و سیاسی فرانسه تقویت می شود. دستگاه های سیاسی امنیتی اروپا متاسفانه این رویکرد فرانسه را دنبال کرده اند ، خیلی از کشورهای غربی از طریق نمایش فیلم ها، رسانه هایی که تحت اختیار دارند اسلام را به عنوان یک تهدید همواره جلوه می کنند، حتی خود آنها جریان راست افراطی را تقویت کردند که علیه مسلمانان و مهاجران سیاه نمایی کنند. اما در اینجا باید بگویم که سیاست راهبردی مقامات فرانسوی در قبال مسلمانان تاریخ انقضای خود را ازدست داده است، اولاند و دستگاه های امنیتی فرانسه و اروپا این حقیقت را به خوبی دریافت کرده اند  که در مقابل جریان تروریست های تکفیری جریان اسلام گرای میانه و و واقعی وجود دارد که نه حامی جنگ و نه حامی ترور است، بلکه با آنها مخالفت می کنند. در حال حاضر آنها متوجه شده اند که این همه تلاش و هزنیه برای همه گیر کردن اسلام هراسی در جهان، بیهوده و پوچ و بوده است زیرا که تبعات امنیتی ان به خود کشورهای اروپایی بازگشته است.

برخی تحلیل گران عقیده دارند که هدف انها این است که مسلمانان را ترغیب به پیوستن به صف داعش کنند تا در خاومیانه کشته شوند نظر شما چیست؟
کشورهای اروپایی عملا نمی توانند این کار را انجام دهند. به خاطر اینکه الان بخش عمده ایی از جمعیت فعال اروپا مسلمانان هستند. مسلمانان اروپا نسل هاست که آنجا زندگی می کنند.
یک سری از مسلمانان یعنی کسانی که به ظاهر می گویند مسلمان هستند و ما هم اسلام انها را قبول نداریم دارای تفکر تکفیری هستند. دستگاه های امنیتی فرانسه، المان و انگلیس در پی آن هستند که گروه های تندروی تکفیری را به داخل خاورمیانه بکشانند مخصوصا در سوریه وعراق، ضمن اینکه در این کشورها به نفع اهداف غرب بجنگند و در همان جا هم کشته شوند، اتباع اروپایی داعش یعنی کسانی که در آنجا زندگی می کنند باید در محدوده جغرافیای عملیات داعش و تکفیری باشند و آنها سعی می کنند راه را برای پیوستن این اتباع به صف داعش هموار کنند تا محل کشتن آنها داخل خاورمیانه باشد نه اروپا.

با توجه به محاسبات امنیتی خودشان، این کار را با مسلمانان واقعی نمی کنند ، نه اینکه هیچگاه نمی کردند کما اینکه آنها در سال 2010 و 2011 در آغاز جنگ سوریه ، غرب همواره  در پی آن بود که مسلمانان را به هر نحوی به خاورمیانه بکشاند تا در آنجا علیه دولت سوریه بجنگند و در همان جا کشته شوند.
هر تبعه اروپایی که عضو داعش می شود یعنی تفکر تکفیری را قبول کرده است و این به خودی خود یک خطر امنیتی بالفعل برای مقامات امنیتی این کشورها محسوب می شود. بنا براین عملا  دستگاه های امنیتی فرانسه و سایر کشورهای اروپایی با تهدید امنیتی روبه رو هستند که در محاسبه آن دچار خدشه و اشتباه شده اند. به این دلیل رویکرد امنیتی آنها درقبال مسلمانان به طور مسلم تغییر خواهد کرد و ناچار هستند که اکثریت مسلمانان اروپا را بپذیرند و مجبور می شوند در نهایت از آنها حمایت کنند. همچنین  در عین حال گروه های تکفیری و تندرویی که زمینه تفکر داعشی را دارند به کشورهای خاورمیانه ببرند و آنها را از این طریق مهار کنند.

اولاند پس  از اقدام شارلی و حوادث پس از آن بدون آنکه تصاویر موهن این نشریه را محکوم کند گفت ما به مالی و عراق حمله کردیم که از ورود تروریسم جلوگیری کنیم این واکنش را چه طور ارزیابی می کنید.
این ادعای اولاند صد در صد نادرست است. این یک نوع فریب افکار عمومی است . هم فرانسو اولاند و هم فابیوس وزیر خارجه فرانسه  طی دو سال اخیر نقش مستقیم و پررنگی در تقویت نقش گروه های تروریستی و تکفیری درمنطقه داشته اند. انگلیس و  فرانسه دو کشوری بودند که علرغم مخالفت المان بحث تجهیز گروه های تروریستی را علیه نظام بشار اسد در دستور کارشان قرار دادند. رویکرد عینی فرانسه در منطقه نشان از مبارزه با تروریسم را نمی دهد. فراموش نکنیم که این کشور در سال های اخیر صادرات تجهیزات جنگی و تسلیحات نظامی بسیار هنگفتی را به کشورهای عربی خصوصا عربستان را داشته است.

 این پیام  بسیار گویایی است که فرانسه از ترور و جنگ به طور کلی استقبال کرده است، منتهی به شرط آنکه این ترور، جنگ و خوشونت در محدوده جغرافیای خاورمیانه، عراق و سوریه باشد نه اروپا. خط قرمز دستگاه های امنیتی غرب این بود که این گروهای ترور به اروپا برگردند و در خاک کشورهای آنها عملیات تروریستی را انجام دهند ، متاسفانه این خط قرمز از میان رفته است و دستگاه های امنیتی غرب مهار مهره های تروریست های خودشان که همان داعش است را از دست داده اند.

با این حساب واکنش فرانسه مبنی بر برگزاری راهپیمایی و راه اندازی کمپین های مختلف پس از این حادثه یک را بازی رسانه ایی و سیاسی می دانید؟
اولاند چاره ایی جز این نداشت. من در نشریات فرانسوی مطالعه می کردم و به وضوح می دیدم که  این نشریات اعلام کرده اند که سوالات بسیار زیادی برای مردم فرانسه پس از حادثه ایی که شارلی ابدو مسبب آن بود به وجود آمده است سوالاتی از این دست که دستگاه های امنیتی فرانسه طی سال های گذشته چه نقشی در تقویت گروهای تکفیری داشته اند و اینکه چرا کسانی که دارای تابعیت فرانسوی هستند باید این اعمال را انجام دهند؟ چرا دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی فرانسه طی این سال ها مجریان ضد اسلامی را مهار نکرده اند؟ این سوالات را فرانسو اولاند نمی تواند پاسخ دهد، زیرا خود متهم است.

حزب سوسیالیست فرانسه و حتی سارکوزی به عنوان حزب راست میانه نمی تواند پاسخی برای این سوالات داشته باشند. بنا براین با اقدامتی تزئینی مثل محکوم کردن، برگزاری میتینگ و راهپیمایی علیه تروریسم، اقداماتی که ما در ظاهر شاهد بودیم عملا ذهن افکار عمومی فرانسه را از سوالات اصلی و دغدقه های مهم در این خصوص را مهار کند.
این سیاست و تلاشی است  که کاخ الیزه برای انحراف افکار عمومی فرانسوی ها در حال حاضر انجام می دهد، الیزه در تلاش است با عملیات رسانه ایی و تبلیغات گسترده برای    لاپوشانی نقش خود در تقویت گروهای تکفیری، اگاهی مردم فرانسه را به بیراهه بکاشند و این گذاره بازی رسانه ایی کاملا صحیح است و بهترین گزینه برای سرپوش دستگاه هایی امنیتی فرانسه.

کمپین من شارلی هستم از سوی ستارگان هالیوود همین گزاره را دنبال می کرد؟ ستارگان هالیوود به طور چشمگیری محبوب جوانان جهان، حتی جوامع شرقی و خاورمیانه هستند اینکه یک ستاره مطرح می گوید من شارلی هستم چه تاثیری بر تفکر جوانان نسبت به این حادثه می گذارد؟
متاسفانه تحت تاثیر همین عملیات روانی و تبلیغاتی ، غرب مدت ها است که از این سلاح بهره می برد و به صورت مستمر انجام می دهد. رسانه های غربی عملا افکار عمومی را هدایت می کنند و به افکار مخاطبان جهت می دهند. دلیل مقبولیت ستاره های هالیوودی در کشورهای غربی همین است. رسانه های غربی از انها چهره سازی می کنند و چهر ه ها را تبدیل به ملکه می کنند و این چهره مبنای قضاوت می شود و سخنی که این چهره به زبان می آورد ، مبنای قضاوت یک جوان اروپایی می شود یا هر جوان دیگر در هر کجای دنیا می شود. یک جوان دیگر به دنبال تفکیک این مساله نیست که یک ستاره هالیوودی تا چه اندازه علم به مسائل سیاسی امنیتی و اقتصادی دارد و می تواند صاحب نظر باشد؟

نکته ایی که وجود دارد این است که  استفاده از ستاره ها در این میدان گسترده نبرد تبلیغاتی و سیاسی غرب ، عملا یک مولفه نبرد است. غرب همواره بر اینکه افکار عمومی را اقناع کند در خصوص حوادثی که در اطراف انها می گذرد از ابزار های مختلف استفاده می کند. یکی از این ابزار آوردن چهر های محبوب به میدان است. چهره هایی که جوانان از آن ناثیر می پذیرند. یکی از نگرانی مقامات کشورهای اروپایی از جمله فرانسه این است که سطح تحلیل جامعه جوانان فرانسوی بالا رود. یعنی جوان فرانسوی به این آگاهی برسد که یک ستاره هالیوود نمی تواند مبنای قضاوتی باشد برای حوادثی که پیرامون آنها می گذرد. اما اگر این اگاهی در بین کشورهای غربی و در بین جوانان در سطح جوامع رشد پیدا کند عملا این رویکرد تبلیغاتی هم خنثی خواهد شد و این رشد در حال حاضر در حال شکل گرفتن است. سوالاتی که مردم و جوانان فرانسه درباره وقایع شارلی ابدو از دستگاه های امنیتی فرانسه مطرح کردند راجع به اینکه  فارغ از میتنیگی که علیه تروریسیم به راه انداخته اید حال نقش خود را در این میان توضیح دهید. و این نشان می دهد که یک خود اگاهی  در حال شکل گرفتن است. مسلما نقش غول های رسانه ایی، لابی های رسانه ایی غرب برای جلوگیری از رشد این آگاهی را نمی توان نادیده گرفت و آنها سعی می کنند این آگاهی را منجمد کنند اما این خود آگاهی رشد خود را ادامه خواهد داد.

جهان اسلام چه رویکردی باید در قبال نشریه هتاک شارلی ابدو داشته باشد؟
افکار عمومی جهان اسلام اول باید هتاک بودن این نشریه را اثبات کند در این معادله جهان اسلام هر دو سوی معادله را محکوم می کند. مسلمانان واقعی هم از عمل قبیح آن نشریه هتاک برائت جسته و آن را محکوم می کنند و هم اقدام تروریست های تکفیری داعش را و هم از جریان های ملی گرا و افراطی که نقش مهمی دروقوع این حادثه داشتند و با تحریک کردن عقاید مهاجرین به این آتش دامن می زنند انتقاد دارد .جهان اسلام  و یک مسلمان اگاه موضع دارد در قبال همه اینها، دستگاه جهان اسلام باید یک اتحاد اگاهانه را در قبال حادثه شارلی ابدو شکل دهد. اتحاد اگاهانه یعنی اینکه جهان اسلام همه طرف های حادثه و همچنین دستگاه های امنیتی غرب را که بستراین حادثه را فراهم کردند، کسانی که بازیگران این حادثه را حمایت و تجهیز کردند را باید مقصر بداند و متهم کند. وحدت جهانی اسلام واقعا ضروری است  و باید علمای اهل سنت و تشیع و خود مسلمانان در کشورهای مختلف اسلامی با هم جلسات و همایش برگزار، ابعاد حادثه را بشکافند و به یک وحدت نظر برسند، این اتحاد  یک واکنش آگاهانه خواهد بود و سبب می شود جهان اسلام یک پارچه ضمن محکوم کردن تروریسم و هتاکی به دین مبین اسلام و هر مقدسات دیگر ، منجر به خود اگاهی در چهان غرب خواهد شد زیرا اقدام جهان اسلام آگاهانه است.

حوادث فرانسه چه پیامدی برای خاورمیانه به همراه دارد؟
دستگاه های امنیتی و نظامی غرب به دنبال توجیه حملات  و حضور نظامی خود در خاورمیانه و گسترده تر کردن عملیات علیه داعش است . وقتی ما می گوییم تقابل غرب و داعش فکر نکنید تقابل به اصطلاح دو ناهمجنس با یکدیگر است و یک تقابل نا همگون، واقعیت امر این است که غرب در صدد مدیریت داعش است نه نابودی داعش و این اصلی ترین خطای امنیتی غرب است.  غرب در پی آن است که تروریست هایی که داعش با آنها همراه نیستند را تصفیه کند و بقیه جریان داعش را مانند دیگر جریان های تروریستی در منطقه تحت نظر سیطره و مدیرت خود در بیاورد. اهمال کاری که اتئلاف نظامی امریکا علیه داعش انجام می دهد و اینکه اصرار دارد این گروه در منطقه بماند ناشی از این مساله است. 

اینکه این حادثه چه تاثیری بر داعش در پی دارد باید بگویم داعش یارگیری خود را در اروپا و غرب تشدید می کند. تکفیری های آلمان در سالی که گذشت رشد بی اندازه ایی در این کشور داشته است، 7 هزار تکفیری در آلمان  با تابعیت المانی اماده هستند به خاورمیانه بروند. داعش ممکن است عده ایی از انها را به منطقه فرا بخواند و عده ایی دیگر را در اروپا باقی گذارد برای انجام عملیات تخریبی و تروریستی . این 7 هزار نفری که در آلمان یا کشورهای دیگر اروپایی دارای تفکر تکفیری هستند ، طی ده سال اخیر تبلیغات ازادانه ایی داشته اند در زیر حمایت دستگاه اطلاعاتی غرب. بسیار ازاد و راحت در جامعه حضور داشتند و از این رو دستگاه های امنیتی غرب را باید مورد شماتت قرار داد و اینکه این گروه ها از سال 2010 مورد حمایت آنها قرار گرفتند حال مانند بوم رنگی که برمی گردد این خطر امنیتی به خود آنها و داخل اروپا بازگشته است.

49261