اسنادی از حمایت و دفاع صفویه از پادریان و مسیحیان

این اسناد نشان میدهند، که صفویه در دوره‌های اخیر (بخصوص دوره‌های شاه سلیمان و شاه حسین) به جهت ترس از حملاتِ عثمانی یا دلائل دیگری، چه مقدار حمایتِ غرب را نیاز داشتند، تا جایی که حتی برای موضوعات جزئی، مانند تعمیرِ خانه پادریان در میدان میر اصفهان، به دربار صفوی، ایلچی مخصوص می‌فرستادند و برای آن حکم رسمی از شاه میگرفتند و فراتر از آن، اینکه، با حکم شاه، مسیونرهای مسیحی، آزادانه و بدون مزاحمت می‌توانستند، در ممالک محروسه، به تبلیغ مسیحیت بپردازند.

در ميان نسخ خطي فارسي انستيتو دستنويس‌هاي شرقي فرهنگستان علوم روسيه، رونوشت اسنادي (چهارده فرمان) از دوران صفویه است که در دفاع از ارامنه و آزادي عمل پادريان اصفهان و ديگر بلاد محروسه است، بيشترين اين فرامين، در پي حضور ايلچيان فرنگستان در دفاع از ارامنه ايران بوده است.

اين اسناد نشان ميدهند، که صفويه در دوره‌هاي اخير (بخصوص دوره‌هاي شاه سليمان و شاه حسين) به جهت ترس از حملاتِ عثماني يا دلائل ديگري، چه مقدار حمايتِ غرب را نياز داشتند، تا جايي که حتي براي موضوعات جزئي، مانند تعميرِ خانه پادريان در ميدان مير اصفهان، به دربار صفوي، ايلچي مخصوص مي‌فرستادند و براي آن حکم رسمي از شاه ميگرفتند و فراتر از آن، اينکه، با حکم شاه، مسيونرهاي مسيحي، آزادانه و بدون مزاحمت مي‌توانستند، در ممالک محروسه، به تبليغ مسيحيت بپردازند. 

اين اسناد ارزشمند مي‌توانند زمينه و پايه پژوهش‌هايي نوين، نسبت به جايگاه مسيحيان و نوع تعامل حاکميت با آنان در عصر صفوي قرار گرفته و بستري مناسب براي بررسي تحليلي ريشه‌هاي اصلي تسامح حاکمان اخير صفويه نسبت به مسأله پادريان و مسيحيان را فراهم آورند.

سند

صورت فرامين مذکور چنين است:

1) فرمان شاه سليمان در ذي قعده سال 1105ق در باب وقوع ظلم و تعدي به پادريان؛

2) فرمان شاه سليمان در صفر 1080ق درباره وزير و عمال دارالسطنه اصفهان؛

3) صورت مکاتبه مراوده بين شاه سليمان و شاه همايون، در ربيع الثاني 1101ق؛

4) فرمان شاه صفي در 28 محرم 1047ق درباره پادريان دارالسلطنه اصفهان؛

5) فرمان شاه عباس ثاني در جمادي الثاني 1052ق درباره پادريان درالسلطنه اصفهان (1)؛

6) فرمان شاه سليمان در رمضان المبارک 1094ق در باره ارامنه دارالسطنه اصفهان؛

7) فرمان شاه عباس ثاني در جمادي الثاني 1052ق درباره پادريان دارالسلطنه اصفهان (2)؛

8) فرمان شاه حسين صفوي در صفر 1111ق به والي گرجستان، در پي حضور پاديان و ايلچي پادشاهان فرنگستان مبني بر تعليم و تربيت در معبدخانه، تردد و دوستي، و دفن اموات در قبرستان خود و بازسازي معابد ارامنه ساکن در شماخي، اصفهان، تفليس، گنجه، ايروان، تبريز، نخجوان، همدان و ديگر ممالک محروسه؛

9) فرمان شاه حسین صفوي در محرم 1111ق به بيگربيگيان قراباغ و قلمرو عليشکر و عمال دارالسلطنه اصفهان و ضابط وجوهات ارامنه جولاه مبني بر عدم مزاحمت پادريان و ارامنه ساکن؛

10) فرمان شاه حسين صفوي در ذي قعدة الحرام 1108ق به بيگربيگيان و امرا و حکّام و وزراء و عمّال در پي حضور ايلچي فرنگيان، مبني بر عدم مزاحمت و اينکه پادريان کرمليت سفيد پوش هر جا اراده داشته باشند، توقف، توطن و به آئين خود به مراسم عبادت و قيام و اقدام نمايند؛

11) فرمان شاه حسين صفوي در رجب المرجّب 1120ق، مبني بر عدم مزاحمت پادريان پابرهنه کرميلو منسوبان پاپاي روم و ارامنه ساکن دارالسلطنه اصفهان نسبت به دفن اموات و عبادت در معبد خود به آئين خود؛

12) فرمان شاه حسين صفوي، در جمادي الثاني 1125ق به بيگلربيگيان، امرا و حکّام و عمال ممالک محروسه مبني بر آزادي کامل پادريان کرمليان و ارامنه در بلاد آذربايجان، شيروان، قراباغ، دارالسطنه تبريز، گنجه، نخجوان، قلمرو عليشکر، دارالسلطنه اصفهان، فارس، بندرعباس و ساير ممالک محروسه، نسبت به تعليم و دفن اموات و بازسازي معابد و رفع ظلم از آنان؛

13) فرمان شاه عباس ثاني در جمادي الثاني 1052ق درباره آزادي عمل پادريان پابرهنه کوه کرميلو؛

14) فرمان شاه حسين صفوي در رجب المرجب 1120ق در پي حضور ايلچي فرنکسيس مبني بر اينکه هرگاه خانه پادريان در محله مير دارالسلطنه اصفهان محتاج به تعمير داشته باشد، تعمير نمايند، از آنجا که خانه مزبور آب جاري دائمي دارد، چنانچه جهت شرب باغچه آنجا اراده بردن آب نمايند، احدي ممانعت ننمايد.

-----------------------------------------

* سند فوق تزئيني است.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 391172

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 10 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 2
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۹:۰۲ - ۱۳۹۳/۰۹/۲۹
    4 0
    این نشانه درجه بالای انسانیت و فرهنگ در ایران آن زمان بوده نسبت به عصر خودش، که موجبات همزیستی مسالمت آمیز و ادیان و اقوام مختلف رو در ایران فراهم کرده. در حالی که در همین قرن 20 ام ترکان عثمانی حدود 3میلیون نفر مسیحی و غیرمسلمان و انسان بیگناه رو قتل عام کردند.
  • با نام A1 ۰۸:۰۱ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۲
    2 1
    "ترکان عثمانی حدود 3میلیون نفر مسیحی و غیرمسلمان و انسان بیگناه قتل عام کردند" دوست عزيز اگر در جنگي که تمام ارکان کشور با آن درگير است، يک جرياني فارغ از گرايشهاي مذهبي و مليتي و ... رسماً به عنوان ستون پنجم دشمن مقابل عمل کند، روال در همه کشورها اين است که دولتها با آنها مقابله ميکنند، فاکتور اساسي بر فرض تأييد چنين قتل عامي نه بخاطر نژاد و مذهب و مليت، بلکه صرفاً يک حرکتي سياسي بوده است، به هر حال اسناد چنين نشانه ميدهد که در جنگ اول جهاني مسيحيان در عثماني، عملاً به عنوان ستون پنجم دشمن عمل کرده اند صرف نظر از اين ارقامي که شما مطرح کرديد و بررسي منصفانه صحت و سقم آن را به خودتان واميگذاريم، حق اين است که اين مسأله ارتباطي با مذهب مسيحيت اينه نداشته است، لذا يک طرفه به قضاوت نرويم