محمود فاضلی

وزیران دفاع کشورهای جنوب اروپا و کشورهای شمال آفریقا در گردهمایی اخیر خود در کاخ کارلوس پنجم (مجموعه تاریخی الحمرا) در شهر گرانادا واقع در جنوب اسپانیا برتداوم مبارزه با تهدیدات افراطی گری و مهاجرت غیرقانونی توافق کردند. در این نشست مقرر گردید تبادل مشترک تجربه‌های نیروهای امنیتی به ویژه در منطقه غرب دریای مدیترانه به منظور مقابله با پدیده تروریسم و قاچاق با انواع مختلف آن در دستور کار کشورهای شرکت کننده قرار گیرد. وزیران دفاع این کشورها موسوم به «پنج به علاوه پنج» از سال 2004 تاکنون تقویت همکاری ده کشور حوزه غربی دریایی مدیترانه را برای مبارزه با تهدیدهای افراطی گری و مهاجرت غیرقانونی هدف خود قرار داده‌اند.

در نشست سال جاری وزرای دفاع اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، پرتغال، تونس، مغرب، موریتانی و لیبی حضور یافتند. از الجزایر نفر دوم وزارت دفاع و مالت نیز در سطح سفیر خود در اسپانیا در این اجلاس شرکت داشت. ریاست این اجلاس سالانه بوده و با برگزاری اجلاس اخیر، ریاست دوره‌ای اسپانیا بر آن هم پایان یافته و نوبت به تونس خواهد رسید.

کشورهای شرکت کننده در این اجلاس بر وجود تهدیدات مشترکی از جمله تروریسم جهادگرایی، قاچاق مواد مخدر و یا مهاجرت غیر قانونی اذعان نموده و بر تقویت همکاری‌ها و هماهنگی‌ها برای مبارزه با مشکلات جاری منطقه توافق نمودند. این کشورها همچنین بر لزوم افزایش تبادل اطلاعات حساس و تمرکز بر تهدیدهای جدید همچون جرائم سایبری تاکید کردند. نشست نهم وزاری دفاع این گروه در ماه دسامبر گذشته در شمال پرتغال برگزار شده بود که در بیانیه مشترک این نشست تقویت امنیت و ثبات و آرامش در حوزه غرب دریای مدیترانه تاکید گردیده بود. هدف این گروه، توسعه همکاری‌های چند جانبه و انجام فعالیت‌های عملی در چارچوب طرح سالانه برای تقویت درک متقابل و اعتماد به منظور ارتقاء امنیت در مدیترانه غربی است.

رایزنی این کشورها در مقابله با پدیده مهاجرت‌های غیرقانونی در دریای مدیترانه در حالی است که آژانس پناهندگان سازمان ملل در گزارشی اخیر خود اعلام داشته است از آغاز سال جاری تاکنون حداقل سه هزار و 419 پناهجو در دریای مدیترانه جان خود را از دست و تاکنون بیش از 207 هزار مهاجر غیر قانونی در صدد عبور از دریای مدیترانه بودند که سه برابر رکورد سال 2011، زمانی که 70 هزار مهاجر از کشورهایشان در پی بهار عربی فرار کرده بودند، محسوب می‌شود. جنگ داخلی در لیبی، اوکراین، سوریه و عراق موجب گردیده است تا اروپا هدف اصلی موج مهاجرت‌های جدید از راه دریای مدیترانه شود.

تقریبا 80 درصد از این مهاجرت‌ها از سواحل لیبی به سوی ایتالیا و مالت صورت گرفته است. حداقل 348 هزار نفر در جهان جان خود را در دریا برای مهاجرت و یا تلاش برای پناهندگی در سایر کشورها به خطر انداخته و حدود چهار هزار و 272 نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس آمارهای موجود بیشترین تعداد این سفرهای پرمخاطره در سال 2014 بوقوع پیوسته و شمار پناهندگان نیز افزایش قابل توجهی داشته است. بالاترین شمار مهاجرت‌های دریایی به سوی قاره اروپا دریای مدیترانه بوده است. علاوه بر مدیترانه حداقل سه مسیر دریایی دیگر از سوی مهاجران و پناهجویان استفاده می‌شود. در منطقه شاخ آفریقا، 82 هزار و 680 نفر از راه خلیج عدن و دریای سرخ عبور کرده و در جنوب شرق آسیا نیز 54 هزار نفر از بنگلادش یا برمه به سوی تایلند و مالزی مهاجرت کرده‌اند.

کشورهای شرکت کننده در این اجلاس همچنین طی بیانیه مشترک امضاء شده بر راه اندازی راهکارهای هماهنگی برای آموزش مدیریت فجایع و حمایت از نیروهای مسلح در بخش حفاظت غیرنظامی و تعمیق همکاری‌های در زمینه دفاع سایبری و آموزش نظامیان کشورهای حوزه شمال آفریقا تاکید کردند. شرکت کنندگان همچنین بحران جاری لیبی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
آقای پدرو مورنس وزیر دفاع اسپانیا که ریاست دوره‌ای این ابتکار را به تونس سپرد، در این نشست تاکید کرد «امنیت خاورمیانه بسته به امنیت لیبی می‌باشد». به گفته وی تروریسم اسلامی، قاچاق موادمخدر، قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی گسترده در فهرست تهدیدهایی بود که این کشورها با آنها مواجهند.

وی اقدامات تروریستی و اسلامگرایی افراطی، مستقیما 10 کشور عضو این گروه را تحت تاثیر قرار داده است. از دیدگاه وی مشکل ثبات و مبارزه علیه تروریسم در گرو مقابله با مهاجرت غیرقانونی از طریق دریا است و به همین دلیل لازم است که یک سیستم اعتماد متقابل میان همه کشورها وجود داشته باشد. وزیران دفاع کشورهای عضو این گروه با امضای بیانیه پایانی این نشست، متعهد به همکاری چند جانبه و تبدیل مدیترانه غربی به یک منطقه با ثبات شدند. آنها همچنین در زمینه گسترش همکاریها برای مدیریت بلایای طبیعی و شرایط اضطراری به توافقاتی دست یافتند.


وی همچنین اخیرا با حضور در کمیسیون پارلمان این کشور ماموریت‌های متفاوت دفاعی اسپانیا را تشریح و بر بغرنج بودن وظائف محوله تاکید کرد. به گفته وی بدون تردید مبارزه با جهادگرائی، الویت اصلی ماموریت‌های بین‌المللی اسپانیا در خارج از این کشور است. وی اهمیت نقش سربازان اسپانیائی در مبارزه علیه تروریسم بین‌الملل در ابعاد مختلف را مورد اشاره قرار داد، ماموریت‌هائی که در «لبنان، بوسنی، افغانستان، سنگال، مالی، جمهوری آفریقای مرکزی، گابون، سومالی، اوگاندا، جیبوتی و اقیانوس هند» به مرحله عمل در آمده‌اند. در بخش عمده آن  عملیات، محور اصلی مبارزه با جهادگرائی بوده است.

پارلمان آلمان نیز 18 دسامبر با رأی موافق 7/78 درصد نمايندگان تصويب کرد که ارتش آلمان يک سال ديگر با حداکثر 500 سرباز در عمليات ناتو با عنوان Active Endeavour به منظور مبارزه با تروريسم در حوزه دريای مديترانه شرکت کند. اين عمليات در سال 2001 در واکنش به حملات 11 سپتامبر در آمريکا آغاز شده بود. در آن زمان، ناتو برای اولين بار در تاريخ خود اعضای خود را به «هم‌بستگی پيمان» فراخوان داد تا از این طریق آنها را به دفاع از يک هم‌پيمان که مورد حمله قرار گرفته، موظف ‌کند. کشتی‌های آلمانی و کارشناسان آلمانی با هواپيماهای تجسسی آواکس بمانند گذشته در اين عمليات شرکت خواهند کرد.

ده کشور دریای مدیترانه را در سال‌های اخیر مقابله با عناصر سازمان تروریستی القاعده در کشورهای مغرب عربی و اجرای برنامه‌ای همه جانبه برای مواجهه با چالش‌های فزاینده در منطقه ساحل و صحرا در آفریقا با یکدیگر متحد ساخته است. در اجلاس این گروه از کشورها تلاش جهت خشکاندن ریشه و منابع مالی تروریست‌ها و تنگ کردن حلقه محاصره علیه آدم ربایان جویای مال متمرکز می‌گردد. دیگر برنامه‌های این اجلاس تلاش جهت جلوگیری از رسیدن سلاح به دست عناصر القاعده و سایر گروه‌های مسلح و برنامه ریزی برای انجام عملیات مشترک علیه این گروه‌ها است.

بی‌تردید کشورهای کشورهای مغرب عربی به تنهایی قادر به مقابله با گروه القاعده در این منطقه نخواهند بود چرا که خطرات بالقوه سلاح‌هایی که همچنان در دست القاعده است و یا احتمال ربوده شدن اتباع غربی، از مونع جدی در این زمینه است. از نقاط اختلاف میان ده کشور عضو چگونگی مقابله با افراد مسلح آدم ربا است چرا که موریتانی و الجزایر پرداخت فدیه به آدم ربایان را قویا رد می‌نمایند. مبالغ فدیه به مهم ترین منبع مالی عناصر القاعده تبدیل شده اما کشورهای غربی آن سوی مدیترانه راه پرداخت فدیه برای آزادسازی اتباع خود را راه مطلوب می‌دانند. همین امر به القاعده فرصت می‌دهد خود را بیش از گذشته به سلاح مجهز کرده و عملیات جدیدی را تدارک ببیند.

49261

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 391078

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 4 =