فاطمه محمدی: پانزده قرن از تاريخ اسلام سپري شده، تاریخی که در صفحات خود گاه شاهد ظهور جريانهاي افراطيای بوده که روزگاري چند قدرت و شوکت يافته اند اما هيچگاه نتوانسته اند بر قلوب قاطبه مسلمانان سيطره يابند و اکثريت مسلمانان از مذاهب گوناگون مشي و روش اعتدال و ميانه روي را بر افراط و تفریط ترجيح داده اند. و اين همان قضاوت تاريخ و مصداق بارز آيه شريفه"و جعلناکم امه وسطا" است.
روا نیست که باورکنيم مشکل اصلي اين خوارج‌گونه‌گان با يکي از مذاهب اسلامي يعني شيعه موجب درگيريهاي کنوني و منشأ بحرانهای فعلی است. چه آنکه درگيري آنان قدمتی دیرینه داشته و پيش از شيعيان نیز این نوع تنش و نزاع ایدئولوژیک در میان سنی‌مذهبان دیده شده است. اما در عصر کنونی چه عاملی سبب تشدید این نزاعها شده است؟ عوامل و عناصری که بر آتش این منازعات می‌دمند، کدامند؟
خبرگزاری خبرآنلاین مجالی یافت تا به دیدار شيخ نعيم قاسم، معاون دبير کل حزب الله لبنان و روحانی برجستۀ شیعیان برود و پاسخ به این سوالات را از این عالم فرهیخته جویا شود. آنچه در ادامه می خوانید مشروح گفتگوی ما با قاسم معاون دبير کل حزب الله لبنان است:
آیا این دیدگاه که دلیل حضور تکفیری ها و داعش در لبنان به خاطر حضور حزب الله در سوریه است صحت دارد؟ یعنی می توان این گونه برداشت کرد که در صورت عدم حضور حزب الله در سوریه، تکفیری ها هم وارد لبنان نمی شدند؟
تکفیری ها پدیده ای هستند که در جهان اسلام و عرب وجود دارند. این پدیده برآمده از تفکر القاعده است که در زمان حمله شوروی به این کشور و برای آزادی افغانستان پدید آمد. القاعده همواره تحت حمایت آمریکا و عربستان بوده. تکفیر مختص به دوران ما نیست و با آغاز حوادث سوریه نیز به وجود نیامده است. اهداف این گروه پس از اعلام تشکیل حکومت اسلامی در عراق و سوریه از سوی ابوبکر بغدادی مشخص می‌گردد. ما با برنامه و طرحی از طرف داعش روبرو هستیم که هیچ ارتباطی به حضور ما در سوریه و حوادث جزیی موجود در منطقه ندارد. داعش از حوادث سال 2011 سوریه بهره برد و با حمایت قریب به 80 کشور از سراسر دنیا امکاناتی برای خودش فراهم کرده است.
داعش برخی شهرها و روستاهای سوریه را به عنوان نقطه آغاز کار خودش انتخاب کرد و برخی مناطق عراق را نیز در همین راستا اشغال کرد. مجموع وضعیت عراق و سوریه باعث شد تا این گروه شکل بگیرد و فرصت ابراز دیدگاه ها و خواسته هایش را پیدا کند. حمله و حضور داعش در لبنان نیز بخشی از برنامه این گروه برای سیطره نه فقط بر لبنان که کل منطقه است.
می توانیم اینطور بگوییم که حضور لبنان در سوریه مانع از حضور مؤثر داعش در لبنان شده، در حقیقت این حضور لبنان در سوریه نیست که موجب ورود داعش به لبنان شده، بلکه داعش بخشی از طرح نابودی سوریه است که با نظارت و حمایت کامل آمریکا و کشورهای عربی خلیج فارس و به منظور تغییر نقشه منطقه و ایجاد خاورمیانه جدید بوجود آمده است. بنابراین حزب الله نمی تواند دلیل حضور داعش و تکفیری ها در منطقه باشد.
حزب الله همواره هدف اصلی خود را مبارزه با دشمن صهیونیست عنوان کرده، اما مقابله با تکفیری ها موجب تضعیف حزب الله در برابر رژیم صهیونیستی می شود، بدین معنا که مقابله با داعش با هدف اصلی حزب الله در تعارض است. شما این مسئله را چگونه ارزیابی می کنید؟
ما همواره تأکید داریم که هدف اصلی حزب الله، مقابله با رژیم صهیونیستی است و این هدف هرگز علیرغم تمامی تحولات تغییر نخواهد کرد. اما اینکه چرا حزب الله با تکفیرها مقابله می کند به این دلیل است که تکفیری ها مانع و چالشی هستند که کانون مقاومت را آزار می دهند و مسیر کمک ها از راه سوریه به حزب الله را مسدود کرده اند و مقاومت از ناحیه آنها دچار ضربه می شود. بنابراین چاره ای جز مقابله با مانعی که سد راه مقاومت شده وجود ندارد. مقابله ما با این گروه در حد برداشتن این مانع از سر راه است و به عنوان یک هدف اصلی نخواهد بود. بلکه هدفی است در مسیر هدف اصلی، یعنی مقابله و مبارزه با دشمن صهیونیست.
اگر ما با تکفیری ها مقابله نکنیم بدون تردید وارد لبنان می شوند و در مناطق مختلف جنگ داخلی و فتنه به راه می اندازند. کدام بهتر است: اینکه با تکفیری ها مقابله کنیم و آنها را از پیشروی مقاومت برداریم و یا اینکه آنها را رها کنیم تا در کشور و میهن ما آزادانه جولان دهند و مقاومت را به طور کامل از کار بیاندازند. ما راه مبارزه را انتخاب کردیم تا مسیر رسیدن به هدف اصلی را هموار سازیم و بر این اساس آنچه که انجام دادیم در تضاد با هدف ما نیست، بلکه موجب تقویت آن بوده و موانع پیش رو را برطرف می‌سازد.
در پرونده سوریه؛ میزان حضور نظامی حزب الله در سوریه چقدر است، آیا تنها به دفاع از اماکن مقدس محدود می شود و یا اینکه هدف از ارسال رزمنده دفع خطر از لبنان است؟ آیا دفاع و حمایت از نظام سوریه نیز در دستور کار قرار دارد؟
هدف اصلی و آشکار از حضور حزب الله در سوریه بر دو اساس است: ابتدا حمایت و پشتیبانی از هسته اصلی مقاومت و طرح‌های آن تا از هرگونه ضربه ای که به کل محور مقاومت آسیب برساند، جلوگیری به عمل آید. هدف دوم نیز حمایت از اماکن مقدس است. هدف دیگری در اولویت ما نیست، وقتی قرار باشد از مقاومت و اهداف آن دفاع کنیم طبیعی است که در کنار ارتش و نظام سوریه به مقابله با تکفیری ها، آمریکا و کسانی که از طرح نابودی سوریه حمایت می کنند، بپردازیم. قصد ما دخالت در امور داخلی سوریه و یا ساختار حکومتی این کشور و همچنین تصمیمات پیش روی مردم سوریه و یا نحوه تعامل دولت سوریه با مخالفینش نیست.
در صورت خروج نیروهای بیگانه از کشور سوریه آیا حزب الله هم از این کشور خارج می‌شود تا سوری ها بتوانند مشکلات کشور خود را برطرف سازند؟
بحث اصلی در سوریه مسئله طرح نابودسازی است و نه افراد و یا جزئیات. برنامه ای برای نابودی سوریه طراحی گردیده که با شیوه هایی خاص راه ورود جنگجویان بیگانه و حامیان غربی و عربی آن ها را فراهم می آورد. در صورتی که این برنامه کاملاً متوقف شود، زمینه مطرح شدن گزینه های دیپلماتیک فراهم می‌شود. راه حل‌های سیاسی تنها منحصر در خود مردم سوریه است. ما بارها عنوان کرده ایم که با راه حل‌های دیپلماتیک کاری نداریم و این مسئله تنها به خود مردم سوریه مربوط می شود. بنابراین مطرح کردن موضوع خروج نیروهای بیگانه از سوریه در مقابل خروج حزب الله از این کشور موضوع صحیحی نیست. چرا که مسئله فقط خروج جنگویان بیگانه نیست بلکه موضوع برنامه نابودی سازی سوریه است. آیا طرح نابودی سوریه متوقف خواهد شد؟ اصلا تمایلی برای راه حل های سیاسی وجود دارد؟ در صورتی که تمایل و اراده برای راه حل های دیپلماتیک به وجود آید و خطری سوریه را تهدید نکند و سوری ها بتوانند با آزادی کامل عمل کنند دیگر نیازی به حضور هیچ نیرویی در سوریه نخواهد بود.
در مورد حضور تکفیری‌ها در لبنان چطور؟
حضور تکفیری‌ها در لبنان بسیار محدود است. آنها تلاش می کنند تا از برخی فضاها برای حضور خود سوءاستفاده کنند، اما علیرغم تمامی تلاش هایی که این گروه تاکنون صورت داده موفق به جلب حمایت و پشتیبانی گسترده ای نشده است. البته آنها حمایت و پشتیبانی سیاسی گروههای معدودی را جلب کرده اند اما این گروهها مستقیماً به عضویت آنها در نیامده اند.
برخی گروههای سیاسی تصور می کنند که می توانند از تکفیری ها به نفع خودشان بهره ببرند. اما این کاملاً واضح است که تکفیری ها منافع هیچ کس را تأمین نخواهند کرد و فقط به دنبال اهداف خود هستند. به تازگی تمامی گروههای سیاسی به ویژه در مناطق شمالی وطرابلس از حمایت تکفیری ها دست کشیده اند و این مسئله باعث شده تا ماهیت قدرت اندک آنها که محدود به تخریب، انفجار و بمب گذاری در خودروها می شود، بر ملا گردد. در حقیقت آنها تعدادی تکفیری تروریست هستند و نه یک جریان و یا توده عظیم مردمی. بر این اساس ما گروههای تکفیری در لبنان را گروههای مخرب کوچکی می دانیم، در همین حد نه بیشتر و نه کمتر.
آیا لبنان این توان را دارد که از وحدت ملی خود در مقابله با تروریست ها و تکفیری ها دفاع کند؟ حزب الله تا چه میزان حاضر است برای تحقق وحدت ملی از خود نرمش نشان دهد؟
ما باور داریم که لبنان با وحدت ملی می تواند در مقابل ترویست ها و تکفیر ی ها بایستد و این موضوع بارها ثابت شده است. حزب الله در تمامی جایگاه هایی که وحدت ملی تجلی یافته نقش داشته است. اگر همکاری حزب الله نبود هرگز دولت رسمی کنونی که دولت وحدت ملی است شکل نمی گرفت و اگر همکاری حزب الله با دیگر گروهها نبود ما شاهد این ثبات و امنیت در لبنان نبودیم. بنابراین هر آنچه که موجب تقویت وحدت ملی شود، منش و رویه حزب الله است و این یک ایدئولوژی و یا بینش جدید نیست. ما برای هر مسئله ای که موجب تقویت وحدت ملی شود، حاضر هستیم.
با توجه با اظهارات اخیر خلیفه داعش که عربستان را هم یکی از اهداف داعش معرفی کرده آیا امکان تغییر نگرش عربستان نسبت به حوادث منطقه بویژه دیدگاه این کشور درباره حوادث سوریه و راه حل دیپلماتیک در خصوص مشکل این کشور وجود دارد ؟
عربستان در حال حاضر به نوعی از جانب داعش احساس خطر می کند، چرا که داعش به دنبال براندازی نظام عربستان و برهم زدن اوضاع داخلی این کشور است. در واقع وضعیتی که تاکنون داعش در تمامی مناطق موردنظر خود پیاده کرده است. در سوریه و عراق هم اوضاع به همین منوال بوده است. مقامات سعودی نیز خطر بزرگ داعش در تهدید وحدت، ثبات و امنیت کشورشان را احساس کرده اند و به همین دلیل داعش را در لیست تروریست ها قرار داده اند.
از این رو داعش تهدیدی جدی برای عربستان محسوب می شود، هرچند داعش از متن همین کشور برخاسته است. اما در حاضر اهدافی وجود دارد که با منافع عربستان در تضاد است و داعش خطری جدی برای عربستان محسوب می شود. علیرغم تمامی این مسائل هیچ نشانه ای از تغییر مواضع عربستان در قبال مسئله سوریه و یا اینکه سعودی ها موافق راه حل دیپلماتیک میان حکومت و مخالفین سوری باشند وجود ندارد، البته به مرور زمان احتمال تغییر و چرخش در دیدگاه وجود دارد.
درباره به لبنان و انتخابات ریاست جمهوری آینده این کشور بپردازیم؛ حزب الله اصرار به نامزدی عماد عون دارد، در حالیکه گروه 14 مارس پذیرش عماد عون را محال دانسته. آیا امکان توافق بر روی شخصی که مورد موافقت هردو طرف باشد وجود دارد؟
حزب الله صراحتاً نامزد خود را معرفی کرده و هیچ برنامه دیگری ندارد، اگر قرار بر نامزدی فرد دیگری غیر از عماد عون باشد بایستی با خود عماد عون به توافق برسند. ما هیچ چیز پشت پرده و یا مخفی ای نداریم، ما یک برنامه بیشتر نداریم و آن هم نامزدی عماد عون است، بقیه مسائل می بایست با خود ایشان در میان گذاشته شود.
آیا حزب الله برنامه ای برای بالابردن آگاهی مردم نسبت به خطر تکفیر ی ها به خصوص در میان اهل سنت دارد. و اینکه آیا سنی های موافق حزب الله نقش مثبتی در مقابله با خطر تکفیر ایفا کرده اند؟
خطر تکفیری‌ها برای همه است؛ تفاوتی میان شیعه، سنی، مسیحی و یا دروز وجود ندارد. تکفیر، لبنان و تمام مناطق عربی و اسلامی و حتی کشورهای اروپایی و آمریکا را تهدید می کند. پس خطر تکفیر تنها حزب الله را تهدید نمی کند. حزب الله تنها بخشی از جهان اسلام و عرب است و سراسر جهان در خطر تکفیر قرار دارد.
در حال حاضر تمامی مردم لبنان چه مخالفین و چه موافقین حزب الله، خطر داعش را احساس کرده اند. اخیراً نیز شاهد بودیم که حزب المستقبل به عنوان وزنه دیگر در معادلات سیاسی کشور چگونه از ماهیت داعش و تکفیری ها پرده برداشت و این موضوع مؤید این است که مقابله با تکفیری ها به موضوعی شاخص و ویژه در میان مردم لبنان بدل گردیده. این مسئله موجب می شود تا مردم به خوبی خطر داعش و ضرورت مقابله با آن را درک کنند و از نفوذ و گسترش این گروه تکفیری جلوگیری به عمل آورند.
با تشکر از فرصتي که در اختيار ما قرار داديد .
5252
نظر شما