پرونده هسته ای ایران بعد از یک سال باز هم به ایستگاه نیویورک رسیده است.

فاطمه استیری- گذر «پرانتزهای هسته‌ای» بعد از ژنو و وین اینبار به نیویورک افتاده است تا ایران و کشورهای غربی یک سال بعد از آنکه حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل را فرصت مناسبی برای گردهم نشستن هسته‌ای و گپ و گفت بر سر پرونده هسته‌ای ایران دیدند اینبار نیز در حاشیه همین مجمع رودروی همدیگر قرار گیرند تا شاید گره‌های پرانتزهای هسته‌ای در نیویورک باز شود و شاید هم کورتر.

نیویورک از روز گذشته برای دومین بار میزبان مذاکرات هسته‌ای بود. محمد‌جواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در ناهار کاری با کاترین اشتون استارت مذاکرات نیویورک را آغاز کردند تا زنگ مذاکرات هسته ای که هنوز هیچ زمان‌بندی مشخصی برای دیدارها و نوع ملاقات‌ها و نشست‌ها عنوان نشده است اینگونه زده شود. پیش از این اما وزیر خارجه کشورمان از برنامه های و دیدارهای هسته‌ای خود در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل خبر داده بود که برمبنای آن دیدار با اعضای گروه 5+1 به طور دوجانبه یا گروهی و نشست مدیران سیاسی این گروه از جمله این برنامه ها بوده است.

 

فلش بک به عقب؛ از نیویورک تا نیویورک
ینگه دنیا در حالی از روز گذشته میزبان هفتمین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 شده است که دو طرف مذاکره کننده از زمان روی کار آمدن دولت روحانی نشست های خود را در حاشیه همین اجلاس عمومی سازمان ملل در سطح وزرای خارجه آغاز کردند و بعد از سه ماه مذاکره توانستند در سحرگاه سوم آذر سال 92 دست یکدیگر را به نشانه حصول توافق بفشارند. توافقی که گره کور 10 ساله بر پرونده هسته ای را باز کرد تا سایه های امید و خوش بینی بر حل این پرونده بیفتد.

براساس همین توافق موقت بود که ایران متعهد شد به مدت 6 ماه برخي فعاليت‌های هسته‌ای خود را در برابر لغو موقت برخي تحريم‌ها متوقف كند. بر اين اساس ايران ذخيره اورانيوم 20 درصد خود را تبديل، غني سازي بالاي 5 درصد را متوقف و نصب سانتريفيوژهاي جديد را هم موكول به زمان ديگري كرد. علاوه بر اين ايران متعهد شد كه ساخت و ساز بيشتر در رآكتور اراك را هم متوقف كند.

بعد از آن نیز چندین دور مذاکرات در سطح کارشناسی و بالاتر بین ایران و 5+1 درباره نحوه عملیاتی کردن توافقنامه ژنو برگزار شد تا در نهایت 20 ژانویه موعد نهایی اجرایی کردن توافقنامه ژنو اعلام شد. آنچنان که ایران در راستای عمل به تعهدات خود از همان روز کاهش ذخایر اورانیوم 20 درصدی را آغاز کرد و کار ساخت و ساز اراک را متوقف ساخت. در مقابل آمریکا و اتحادیه اروپا نیز اعلام کردند که گام‌های تعلیق تحریم های ایران را برداشته اند و تا به موحب آن پول های بلوکه شده و حاصل از فروش نفت ایران در 8 قسط به ایران پرداخت شود.

«توافق جامع» سانس بعدی مذاکرات بین دو طرف بود که بارها و بارها ظریف و تیم همراهش را در مقابل کاترین اشتون و تیم مذاکره کننده 1+5 قرار داد تا در روزها و ماه هایی که توافقنامه موقت در حال اجرایی شدن است گام های نهایی رسیدن به توافق جامعه هم به موازات آن برداشته شود.

غنی سازی، تعداد سانتریفیوژها، نحوه لغو تحریم‌های ایران، راکتور اراک، فعالیت‌های نظامی و موشکی ایران از جمله موارد اختلافی بودند که رسیدن به توافق جامع را دشوار و دشوارتر می کردند.تا در نهایت در روزهای منتهی به پایان اعتبار 6 ماهه توافقنامه موقت ژنو، دو طرف رضایت دادند تا برنامه اقدام مشترک برای 4 ماه دیگر نیز تمدید شود. براساس این توافق ايران متعهد شد كه گام‌هاي بيشتري را براي كاستن از ذخيره اورانيوم 20 درصد خود بردارد.طرف غربی هم به آزادسازي 2.8 ميليارد دلار از دارايي‌هاي ايران متعهد گردید.

پرونده هسته ای به ایستگاه آخر رسیده؟
در فاصله سه ماهه تا سالگرد به امضا رسیدن توافقنامه ژنو، ایران باز هم رودروی گروه 1+5 قرار گرفته است تا در حاشیه اجلاس سازمان ملل با بهره گیری از فرصت های فراهم شده در این اجلاس و حضور سران کشورهای دنیا، قفل افتاده بر مذاکرات هسته ای و رسیدن به توافق جامع را باز کند.

امری که با اظهارنظرهای دو هفته اخیر مقامات ایرانی و طرف مقابل خصوصا آمریکایی ها مبهم شده است و برخلاف قبل که امیدواری ها برای پایان یافتن مذاکرات در ایستگاه نیویورک وجود داشت، حال دو طرف دیگر نیویورک را ایستگاه آخر ندانند و عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد کشورمان این احتمال را مطرح کند که« دستيابي طرفين به توافق نهايي در نيويورك بسيار دور از ذهن است.»

در مقابل طرف آمریکا و در راس آن وندی شرمن موضع گیری های تند و منفی را نسبت به این دور از مذاکرات گرفته‌اند. آنگونه که شرمن طی دو روز گذشته چندین بار «غنی سازی» را شکاف بزرگی بر سر رسیدن به توافق جامعه دانست و عنوان کرد «انتظار دارم در روزهای آینده، ایران برای متقاعدکردن جهان در مورد مناسب‌بودن ظرفیت غنی‌سازی اورانیومش تلاش کند چون در حال حاضر این ظرفیت، قابل‌قبول نیست.»

او صریحا از وجود فاصله ها در مذاکرات سخن گفت و اظهار داشت« ایران و آمریکا در این مذاکرات، فاصله زیادی از یکدیگر دارند، مواضع ایرانیان بسیار متفاوت از آنچه از نظر آمریکا قابل قبول است، می باشد. و در صورتی که ایران گام‌های متقاعد‌کننده و شفاف برای اثبات صلح‌آمیزبودن برنامه‌ هسته‌ای خود را در حال حاضر و آینده بردارد، دنیا با تعلیق و رفع تحریم‌ها علیه این کشور موافقت خواهد کرد»

در سویی دیگر اما محمدجواد ظریف نیز در حاشیه مذاکرات روز اولش با کاترین اشتون، در چند گفتگوی رسانه‌ای بار دیگر پیام های خود را روانه غرب و آمریکا کرد. او با یادآوری نتیجه تحریم های قبلی علیه ایران و اینکه ایران در دوران تحریم توانست توان هسته ای خود را افزایش دهد، در مصاحبه با دوماهنامه «نشنال اینترست» گفت:«وقتی تحریم‌ها آغاز شد، 200سانتریفیوژ داشتیم اما امروز و پس از تحریم‌ها 20هزار دستگاه داریم. در سال 2005 تحریمی در این خصوص وجود نداشت و من در کنار آقای روحانی آماده گفت‌وگو بودیم، متاسفانه برخی در آمریکا تحریم‌ها را به چشم دارایی نگاه می‌کنند.»

وی در مصاحبه ای دیگر با رادیو ملی آمریکا نیز با تاکید براینکه ایران برنامه هسته ای خود را رها نخواهد کرد، اظهار داشت« :« تا کنون گزینه‌های غلطی آزموده شده‌اند و البته ما آماده توافق هستیم. تنها مشکل این است که چگونه آمریکا و اروپا بتوانند بر حوزه‌های داخلی خود فائق آیند زیرا برخی در داخل آمریکا و اروپا تمایل به حصول هیچ توافقی را ندارند.»

وی درخصوص اینکه برخی می‌گویند عدم توافق بهتر از توافق بد با ایران است، گفت: «من فکر می‌کنم اگر شما هر نوع توافق را با عدم توافق قیاس کنید ، باید بگویم آشکار است که حصول یک توافق بسیار بهتر است.»

ایران و آمریکا باز هم دور یک میز

ایران و آمریکا امروز بار دیگر دور یک میز می‌نشینند. مذاکراتی که قرار است دو طرف صرفا پیرامون برنامه هسته ای ایران بحث و تبادل نظر کنند. آنگونه که یک مقام آمریکایی روز پنج‌شنبه با اشاره به دیدارهای دوجانبه مقامات ایران و آمریکا در نیویورک، گفت این مذاکرات بر مسئله هسته‌ای متمرکز خواهد بود.

وی با این حال مطرح شدن مسائل دیگر در حاشیه این نشست‌ها را رد نکرد، اما تأکید کرد که تمرکز و هدف اصلی این گفت‌وگوها، مسئله هسته‌ای است.

مذاکره دوجانبه دو کشور در حالی امروز برگزار می شود که بنا به اخبار منتشر شده مقامات صهونیستی چون وزیر خارجه اسرائیل نیز خود را به واشنگتن رسانده اند تا لابی های سیاسی خود علیه ایران را در قلب آمریکا دنبال کنند. آنگونه که جان کری وزیر خارجه آمریکا روز گذشته با «آویگدور لیبرمن» همتای اسرائیلی خود که به واشنگتن سفر کرده، در آستانه آغاز دور تازه مذاکرات هسته‌ای دیدار کرد.

علاوه بر لیبرمن، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان رژیم‌صهیونیستی نیز دیروز با «بیل برنز» معاون وزیر خارجه آمریکا و نماینده این کشور در مذاکرات هسته‌ای با ایران، دیدار کرده است.

فارغ از مذاکرات دو جانبه ایران و آمریکا، معاونان وزرای خارجه ایران وروسیه هم امروز در چارچوب مذاکرات هسته ای با هم دیدار خواهند کرد تا در نهایت مذاکرات رسمی میان ایران و 1+5 در سطح معاونان وزیران خارجه به سرپرستی ظریف و اشتون از فردا در محل سازمان ملل آغاز شود.

27220

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 375957

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 1 =