نگاهی به روشهای حل منازعات بین‌المللی

چگونه یک منازعه را با ظرافت حل کنیم؟

روانشناسان توافق نظر دارند که باید با منازعات به منظور جلوگیری از بن بست و اتهامات متقابل و به منظور اعاده ثبات، امنیت و همچنین حفظ ارتباطات، تعامل مناسبی را برقرار کرد. اما سوال اینجاست که چگونه؟

اصولاً شش راه مختلف برای تعامل با منازعات وجود دارد: گریز و پرهیز، جنگ، تسلیم شدن، فرار از مسئولیت، سازش و یا رسیدن به نتیجه.

1- گریز: گریز همانند پرهیز و خودداری است. ما در چنین روشی با مورد منازعه تعامل و ارتباطی برقرار نمی کنیم بلکه موقعیت منازعه همچنان بدون هیچ تغییری وجود دارد، اما ما آن را نادیده می گیریم. می توانیم فرض کنیم که هیچ یک از طرفین در این گزینه امتیازی به دست نمی آورند. بنابراین چنین گزینه ای یک موقعیت باخت - باخت برای طرفین منازعه است.

2- جنگ: آنهایی که با منازعات تهاجمی برخورد می کنند، تنها یک هدف دارند: پیروزی. اما پیروزی تنها کافی نیست زیرا طرف مقابل نیز در چنین حالتی باید بازنده باشد. این رهیافت تأکید بر تسخیر خصم و شکست دشمن دارد و همچنین تاکیدی جهت برتری موقعیت خود در مقابل مقاومت دیگران است. نتیجه چنین رهیافتی برای طرفین برد - باخت است.

3- تسلیم شدن: آنها که موقعیت و جایگاه خود را در منازعات تسلیم می‌کنند مسأله را با عقب نشینی حل نموده اما بازی و موقعیت خود را می بازند. این وضعیت چندان برای آینده قدرت آنها جالب نخواهد بود. نتیجه چنین وضعیتی برای طرفین باخت - برد است.

4- فرار از مسئولیت: زمانی است که یک طرف احساس می کند که به شدت در یک منازعه درگیر شده است. آنها برای فرار از مسئولیت، تصمیم خود را به دیگری یا مقام دیگر و معمولاً مقام بالاتری محول می کنند- ( که معمولاً این روش هم به نوبه خود به تقابل می انجامد)- ممکن است مقام بالاتر منازعه را برای آنها حل کند، اما حل منازعه ضرورتاً هوشمندانه و لزوماً به نفع منافع کسی که مسئولیت را به مقام بالاتر محول کرده رقم نمی خورد. این خطر وجود دارد که هر دوطرف در این منازعه بازنده باشند. بنابراین حاصل اتخاذ این رهیافت بازنده بودن دوطرف است (بازنده - بازنده)

5- سازش: سازش بر این مبنا استوار است که چه دریافتی از سوی دو طرف وجود دارد. سازش راهی عام و کلی است که از سوی هر دو طرف مورد قبول واقع می شود. این احساس در هر دو طرف وجود دارد که چنین راه حلی ایده آل نیست اما رویدادی معقول است. در چنین رهیافتی دو طرف در مواردی برنده و در مواردی بازنده اند (برد باخت - برد باخت)

6- به اجماع رسیدن: اجماع، به معنای رسیدن به یک توافق بر اساس راه حلی جدید است که توسط هر دو طرف توسعه و گسترش یافته است و برخلاف سازش راه حلی برد - برد برای هر دو طرف است چون در این رهیافت هیچ یک از طرفین نباید عقب نشینی کند. در عوض هر دو طرف راه سومی را با هم توسعه و ترویج داده و بر اساس آن به توافق می رسند.