۰ نفر
۵ شهریور ۱۳۹۳ - ۱۱:۰۱
سیگنال های مثبت کردی پس از دیدار ظریف

عرفان قانعی فرد

سفر محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران به عراق حاوی پیام های مختلفی بود اما از آنجا که بخشی از این سفر مربوط به دیدار او با مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان بود به نظر می رسد که این سفر تغییراتی در نگاه و برنامه ریزی های اشتباه قبلی بارزانی ها را نمایان کرده است.
مدتی است که برخی رسانه ها در منطقه، سعی در ترویج ایران هراسی دارند. بالطبع آنچنان به آن سیاست خو کرده اند که حاضر نیستند آن شیوه را رها کنند و حتی گاه به افسانه پردازی هم می کشد.
امروز در خاورمیانه 4 کشور دارای مناطق کردنشین - ترکیه ( 18-20 میلیون) ، سوریه (2 میلیون) ، ایران ( 6-7 میلیون)، عراق (4-5 میلیون)- هر کدام به نحوی - گاه هم سو و در سیاستی مشترک از نظر منطقه ای - تعامل با کردها را برگزیده اند. گرچه در طی تاریخ معاصر بارها هر کدام از این کشورها از کارت کردها علیه همدیگر سود جسته اند اما امروزه روز در مجالست و مصاحبت های سیاسی همگی بر این عقیده اند که همزیستی با تروریسم ممکن نیست و تنها راه نجات هم همان همراهی و مرافقت با حکومت مرکزی است که در موزائیک قدرت منطقه شراکت داشت و قهر از حکومت مرکزی هم سودی در پی تحقق خواسته ها و احقاق حقوق نخواهد داشت
به عنوان مثال در ایران از دوران نادرشاه به بعد ، کردها بارها و بارها در مصالح و منافع کشور همراه حکومت مرکزی بوده اند و اگر گروهی هم دست به سلاح برده و از حکومت مرکزی رویگردان شده ، چندان اقبال و استقبال عمومی نیافته و مردمان مناطق کردنشین بسیار عقلانیت و خرد سیاسی پیشرفته تری داشته اند و سازمان ها و نهادهای سیاسی هم نتوانسته اند خود را عین کرد و کردستان بنامند و خود را نمایندگان کل جامعه کردستان بنامند و همراهی و جانفدایی کردهای ایران در ایام جنگ ایران و عراق هم خود شاهد این مدعاست.
در کردستان عراق هم سیاست ایران همواره حفظ تعامل و ارتباط با همه گروه ها بوده. مسعود بارزانی از سال 1354 میهمان ایران و در کرج مستقر بود. خود مسعود بارزانی هم معتقد است که " انقلاب ایران امکانات غیرپیش بینی نشده ای را به ارمغان آورد و پس از مرگ پدرش - مصطفی بارزانی - و بازگشت از آمریکا، چندین بار به دیدار رهبران و شخصیت های سیاسی ایران رفت و حتی در بهار 1358 قراردادی با چمران وزیر دفاع ایران منعقد کرد.
در همین حال مسعود بارزانی در لحظه های بحرانی، از ایران طلب کمک و همکاری کرده و چنین خواسته ای را همچنان دارد. گرچه برخی رسانه های کردستان و نیز برخی چهره های سیاسی کردستان عراق این تفکر را رواج داده اند که " ایران توجیهی برای حمله داعش به کردستان یافته و آن هم اقدام های جانانه مسعود بارزانی برای جدایی طلبی و استقلال کردستان بود". اما بین همان چهره های سیاسی کردستان عراق مشهور است که " نچیروان بارزانی سیاست عقلانی تر و آرام تر و باوفاتری به جمهوری اسلامی دارد و رابطه با ایران را حفظ کرده است و معتقد است همانا پشت کردن به ایران به عنوان واقعیت منطقه همانا به شکست و انزوای سیاسی بیشتر می انجامد و فرار از این واقعیت هم سیاست و تاکتیک نیست.
در رسانه های کردی زبان - از جمله سایت و تلویزیون روداو و باس و پیامنیر و...- اعلام کردند که " بارزانی خواهان جنگ با داعش نبود و کردها را جدا از عراق می دانست " اما در هنگام جنگ داعش، ایران از ارسال کمک به کردستان عراق به عنوان دوستان ایران، ابایی نداشت و جالب اینکه سیاست ترکیه که مدعی دوستی با بارزانی ها است عدم مداخله بود و یک گلوله هم در دفاع از کردها مقابل داعش ، شلیک نکرد.
در این چند روزه هم سیر تغییرات در عراق نشان می دهد که هم نداهای استقلال طلبی و گرد وخاک جدایی طلبی کردها یک شبه پایان یافت. رئیس جمهور و نخست وزیر جدید هم تعیین شد. البته تشکر جدی و تمام قد مسعود بارزانی از تلاش های ایران که در دیدار با جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران مطرح شد موید این مطلب شد که به دور از جنجال رسانه ای او همراهی و دوستی با جمهوری اسلامی و تعامل آن را می پسندد. هرچند از سال 1358 جمهوری اسلامی قیاده موقت را زنده کرد و تا 1991 آنان میهمان ایران بودند البته آمریکا هم اصرار کرد که رئیس فعلی اقلیم کردستان عراق با حکومت مرکزی عراق همکاری کند زیرا کردستان بخشی از عراق است و ایران و آمریکا و جامعه جهانی وقعی به بحث استقلال نداشته و ندارد.
امروزه در خاورمیانه شاید تنها کشوری که تعامل درستی با کردها ندارد همان ترکیه است و هنوز هم یکی از مهم ترین رهبران کرد در زندان ترکیه است و هرگز از کردی دیگر در عراق یا سوریه حمایت نخواهد کرد و این اعلام دولت کردی مستقل هم به شوخی ماند و به تاریخ پیوست.
بنابراین در رسانه ها هم سودی در ترویج سیاست ایران - هراسی نیست چه هماهنگی با سیاست ترکیه یا اسرائیل باشد و برای کردهای عراق ، ایران کشوری دوست است و در ایران حدود 2 نمایندگی حضور دارند حتی خود مسعود بارزانی در دوران جمهوری مهاباد در ایران متولد شد و با ایران ده ها قراداد امنیتی - اقتصادی دارد و جنجال رسانه ای هم منکر کمک ایران نبود، که اصولا امروز بدون ایران، چیزی به اسم حزب دمکرات کردستان عراق وجود خارجی نداشت و یا مسعود بارزانی هم براین کرسی تکیه نمی زد .
ممکن است بتوان گفت که ترکیه هم در این روزها با همپیمانان خودش - آل سعود و قطر و داعش و ... - عراق و کردستان را به صحنه جنگ بدل کردند و هزاران نفر کشته و زخمی و آواره شدند و همه این هزینه ها را به عراق و کردستان تحمیل کرد تنها برای این تفکر بیات شده اعلام استقلال کردستان که حقیقتا یک خواب شاعرانه است و ترکیه هم هرگز حامی آن نشد .
الان هم پس از تهدید کردها و این جنایت شنگال، گرچه از ترکیه کمک طلبیدند اما ترکیه 1 گلوله شلیک نکرد و همکاری یا دخالتی هم نکرد و تاریخ معاصر کردها می تواند شهادت دهد که این بار عراق و کردستان عراق را عقلانیت سیاسی حزب اتحادیه میهنی کردستان و تفکر ملی پیشمرگه ها - که از مندلی تا مخمور جنگ کردند - و حمایت جانانه ایران نجات داد و گرنه موجب می شد که امروز اهالی سلیمانیه و اربیل هم در مرز ایران آواره باشند و خود رهبران اقلیم هم در کمپی کنار راژان سردشت ، خیمه بزنند. همه کردها می دانند که ایران در همه حالت ها و صحنه ها، فریاد رس و مامن آنها بوده است.
امروز هم فواد معصوم - چهره ای دوستدار ایران وایرانی - بر کرسی ریاست جمهوری عراق تکیه زده است و کردها هم این بار در تشکیل دولت جدید در عراق، به کمک های دیپلماتیک ایران نیاز خواهند داشت . چه بسا در تاریخ معاصر هم چه بسیارند مواردی که ایران، بسیاری از احزاب و جریان های سیاسی کردی را از نابودی محض نجات داده است. امید است که این تعامل دراز بپاید.

پژوهشگر تاریخ معاصر

4949

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 372301

برچسب‌ها