چرایی طرح یک باره استیضاح ها در مجلس/ احتمال استیضاح کدام وزیر بیش تر است؟

محمود عزیزی: وزاری علوم،کشاورزی، آموزش و پرورش و اقتصاد وزرای هستند که در یک هفته اخیر، بارها درباره استیضاح آنها اظهار نظر شده است.

به سرانجام رسیدن استیضاح در مجلس، به پارامترهای زیادی باز می گردد؛ نمایندگان دنبال کننده استیضاح، تعداد امضاها، فعل و انفعالات در روزهای نزدیک به استیضاح ، رویکرد دولت ، فضای عمومی مجلس ، نظر فراکیون اکثریت مجلس درباره استیضاح و نحوه موافقت و مخالفت با یک وزیر در روز رای گیری از جمله مولفه هایی هستند که خود را در زمان انداختن رای نمایندگان نشان می دهد.

استیضاح مهاجرانی و عبدالله نوری وزاری فرهنگ و کشور دولت اصلاحات در مجلس پنجم وکردان و بهبانی وزرای کشور و راه احمدی نژاد در مجلس هشتم  نمونه هایی هستند که این پارامترها در آن نقش زیادی داشت. اگر لجبازی احمدی نژاد و حاضر نشدن وزیر راه  او در مجلس نبود، شاید بهبانی مدت زمان بیشتری وزیر باقی می ماند.

وزیر در معرض استیضاح کیست؟

موضوعی که در استیضاح کردان به گونه ای دیگر تکرار شد و محمود احمدی نژاد در آن روز -14 آبان 87- در مجلس حضور نیافت و کردان یک تنه از خود دفاع کرد.آن روز در تاریخ سیاسی ایران نام «کردانیسم» با خود گرفت و  به یک تراژدی در تاریخ سیاسی ایران تبدیل شد.

در سال 93 و در آستانه یک سالگی دولت ، اهرم نظارتی نمایندگان، بیش از همه روی فرجی دانا وزیر علوم تمرکز دارد. وزیر 54 ساله ای که احتمال استیضاح شدنش بیش از بقیه وزرا است. اگر بقیه وزیران به دلیل عملکرد خود در معرض نقد های برخی نمایندگان هستند ،فرجی دانا یک مورد متفاوت در میان وزرای در معرض استیضاح است!

فرجی دانا که بعد از حضور در وزارتخانه به خاطر انتصاب هایش مورد انتقاد نمایندگان قرار گرفت، در ادامه با بازگرداندن برخی دانشجویان  ستاره دار به تحصیل و افشاء برخی بورسیه های غیر قانونی در دولت قبل، نمایندگان مخالف خود را تحریک کرد.او حالا به مرحله ای رسیده است که نمایندگان فراکسیون اقلیت مجلس-فراکسیون اصولگرایان- جدی ترین منتقدان وزارت فرجی دانا هستند.فراکسیونی که اغلب اعضایش از منتقدان دولت به شمار می روند و بر روی یک رای 100 نفره می توانند حساب کنند.

 پیش بینی درباره رای آوری استیضاح فرجی دانا

وقتی الیاس نادران به نمایندگی از 60 نفر از نمایندگان ،موضوع استیضاح وزیر علوم را رهبری کرد، مشخص شد این عده قرار ندارند از تصمیم خود باز گردند.حتی نشست غیر رسمی ابوترابی نائب رئیس مجلس با فرجی دانا و گروهی از نمایندگان موثر نیفتاد . استیضاح کننده ها می گویند به نشست رئیس مجلس با وزیر علوم هم کاری ندارند و برنامه های خود را پیگیری می کنند.

 شاید از همین رو است که جعفری سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس که خود از چهره های متمایل به جبهه پایداری است برداشتش از فضای مجلس این است که «استیضاح وزیر علوم رای می‌آورد. » آن هم به دلیل آنچه او «دغدغه نمایندگان نسبت به کند شدن روند رشد علمی» و «حاشیه‌های این وزارتخانه» می داند.

اگر حاشیه های وزارت علوم برای نمایندگان دلایل کافی برای به مجلس کشاندن فرجی دانا است، وزیر 60 ساله  آموزش و پرورش بیشتر به دلیل انتظارات فرهنگیان و فشار آنها به نمایندگان در معرض استیضاح است.

آموزش و پرورش و مشکلات یک وزارتخانه

مرور اظهارات حجت‌الاسلام سید‌مهدی موسوی‌نژاد نماینده مردم دشتستان در مجلس و اشاره او به 6 محور برای استیضاح فانی که از حمایت و امضا 15 نماینده برخوردار است نشان می دهد تنها اشکال سیاسی اصولگرایان به فانی «انتصاب مدیران آموزش و پرورش مبتنی بر گرایشات و رفتار‌های سیاسی » است .

 مابقی محورهای این استیضاح بیشتر به دلیل مشکلات ساختاری این وزارتخانه است.فانی که سالها نفر دوم آموزش و پرورش کشور بوده است، در یک سال اخیر تلاش زیادی برای اصلاح ساختار بزرگ اموزش و پرورش کرده است.

ازیاد معلمان در بخش های از کشور و کمبود معلم در برخی از نقاط کشور، یکی از طرح های فانی برای اصلاح ساختار نیروی انسانی این وزارتخانه بزرگ است. موضوعی که در استیضاح او تحت عنوان« برنامه‌ریزی و مدیریت نامناسب در ساماندهی نیروی انسانی مانند تعیین محل خدمت معلمان دور از محل سکونت همسر و خانواده» گنجانده شده است.

محورهای استیضاح فانی

عدم پرداخت حقوق بازنشستگان و یا به تعویق افتادن حقوق آن‌ها، عدم توجه به امور تربیتی و پرورشی در مدارس، عدم اجرای قانون مصوب مجلس مبنی بر استخدام مربیان پیش‌دبستانی‌، نیروهای شرکتی و حق‌التدریسی و عدم اجرای مصوبه مجلس مبنی بر افزایش مرخصی زایمان و شیردهی به ۹ ماه و استفاده از نیروهای ناکارآمد و بازنشسته در آموزش و پرورش دیگر محورهایی است که برخی از آنها چون مرخصی زایمان بیش از همه به اعتبار نیاز دارد که در دستگاه عریض و طویلی مثل آموزش و پرورش یک کیمیا است.

استیضاح برای فانی تازه نیست چون اسفند سال قبل هم وقتی نماینده قصر شیرین وقتی به استیضاح او اشاره کرد به همین موارد اشاره کرد و در انتها هم گفت:«وزیر آموزش و پرورش انسان خوب و دوست‌داشتنی است.»

 با این همه گروهی از فرهنگیان فانی را ضعیف ترین وزیر آموزش و پرورش در خصوص تخصیص امکانات رفاهی به فرهنگیان می دانند و گلایه شان به مجلس آن است که چرا به نجفی وزیر پیشنهادی دولت برای این وزارتخانه که سابقه زیادی در آموزش و پرورش داشت، رای نداد.

 بورس مرد ضد تورم را زمین گیر می کند؟

اگر گلایه های آموزش و پروشی موجب شده فانی در معرض استیضاح قرار بگیرد، وزیر اقتصاد را «بازار بورس» در معرض انتقاد های بهارستان نشینان قرار داده است. طیب نیا 54 ساله که او را « مرد ضد تورم» می خوانند، با کسب ۲۷۴ رأی از مجموع ۲۸۴ رأی مأخوذه، بیشترین رای را از مجلس گرفت، با این حال او نخستین مرد دولت بود که کارت زرد مجلس را بالای سر خود دید.  وقتی قاضی پور خبر استیضاح  شاگرد اول دولت روحانی را داد، از تعداد امضا های این طرح خبری نداد و گفت:» بعدا در این باره اطلاع رسانی می کنیم» او دلیل پیگیری این استیضاح را بیش از دو هزار پیامک می داند که «به خاطر افت بورس دریافت کرده است» و حالا نگران افرادی است که سرمایه‌های آن‌ها به زیر ۵۰ درصد رسیده است.

برخی کاربران خبرآنلاین هم نسبت به این موضوع انتقادهایی را به دولت وارد کرده اند، اما وزیر اقتصاد در حالی باید پاسخگوی مجلس باشد که مصوبه نمایندگان در افت بازار بورس بیشترین تاثیر را داشته است.

رمزگشایی از افت یک بازار مهم

افت بازار بورس، بیش از همه به مصوبه مجلس در خصوص افزایش پنج برابری نرخ خوراک پتروشیمی‌ها باز می گردد.

قاضی پور یکی از نمایندگانی بود که در زمان تصویب این طرح گفته بود:« ما تضمین کننده سود پتروشیمی‌ها نیستیم که پول ۷۵ میلیون ‌از مردم را به عده‌ای خاص بدهیم.»حالا ظاهرا این مصوبه بیش از آنکه به 75 میلیون نفر کمک کند، خود عامل گرفتاری سرمایه گذاران خرد در بورس شده است وآنها با کاهش ارزش سرمایه خود روبرو شده اند.

اگر بورس مرد اول اقتصاد دولت را در معرض استیضاح قرار داده است، وزیر کشاورزی را برخی اشکالات ممکن است به مجلس بکشاند.

وزیر کشاورزي و استیضاح به دلیل کاهش واردات!

علی ایرانپور نماینده جوان 34 ساله مبارکه که تخصصش دکتری حرفه ای دامپزشکی است ، در گفت وگویی دلایل استیضاح حجتی را به بی‌توجهی وزارت جهاد کشاورزی به قانون نظام دامپروری وعدم اجرای کامل آیین نامه‌های اجرایی نظام دامپزشکی کشور» مرتبط دانسته است.

«نبود برنامه‌ریزی مناسب برای رسیدن به خودکفایی در تولید محصولات و کاهش واردات اقلام استراتژیک کشاورزی و بی‌توجهی به پروژه‌های تحقیقاتی و پژوهشی.» هم دیگر محورهای اعلام شده برای استیضاح حجتی است.

 وزیری که چند ماه پیش به دلیل عملکردش برای تامین امنیت غذایی کشور، مورد تقدیر رئیس مجلس قرار گرفت؛ حالا با مخالفت گروهی از نمایندگان کمیسیون کشاورزی مجلس روبرو است.

حجتی که خود ذاتا یک کشاورز است بعد از بازگشتش به این وزارتخانه  بهبود قیمت خرید تضمیمی محصولات اساسی را اجرایی کرد و پیگیر تخصیص منابع مالی در بودجه سال ۹۳ برای تحقق مناسب خرید تضمینی شد.

حجتی اگر چه در مجلس نهم از نمایندگان تنها 177 رای مثبت گرفت، اما او از جمله پایه گذاران خودکفایی گندم در دولت اصلاحات بود . همین سوابق است که باعث می شود حامیان حجتی استیضاح او را «آدرسی غلط» برای حل مشکلات کشاورزی بخوانند. چرا که صادق خلیلیان کارشناس سالهای دور بخش کشاورزی که در دولت دهم وزیر شد هم در پایان دوره کاری خود مخالفانی به مراتب بیشتر از حجتی داشت.

بعید است به جز یکی از استیضاح ها که محتملا  وزیر علوم خواهد بود، بقیه  استیضاح های مجلس به سرانجام برسد؛ همچنان که در سال 92 خبرهای زیادی درباره استیضاح وزیر صنعت با 60 امضای استیضاح، وزیر راه و شهر سازی با 13 امضا و وزیر امور خارجه بدون رسانه ای شدن امضا ها مطرح شد ، اما در نهایت نشست نعمت زاده با نمایندگان موجب شد استیضاح او نیز منتفی شود. آیا فرجی دانا می تواند از طریق رایزنی ، منتقدانش را  از استیضاح منصرف کند؟

/212 212