این که آنها در چه بندی از نظام مالیات مستقیم قرار دارند. این که چه دفاتری را باید پر کنند و اصلا شیوه پر کردن این دفاتر به چه نحو است. این که اگر از دستمزد آنها مالیاتی کسر شد باید آن را اظهار کنند یا خیر. این که آیا رابطه ای میان دستمزد هنرمندان و ارزش افزوده وجود دارد. این که ایا باید دستمزدهای خود را در سامانه صورت معاملات فصلی وارد سازند یا خیر و ... بدین ترتیب به نظر می رسد باید به مسائل و مشکلاتی که در زمینه مالیات هنرمندان - فعالان عرصه تئاتر، تلویزیون و سینما - گریبان ایشان را گرفته و دردسر ساز شده است توجه کرد و آن را مورد ارزیابی قرار داد. با این امید که مسئولان محترم و گرامی وزارت دارایی و سازمان امور مالیاتی نسبت به حل این مشکل، اقدام لازم را به عمل آورند.
همان طور که عنوان شد تا سال 1389 شیوه اخذ مالیات از دستمزدهای کم یا زیاد فعالان عرصه سینما و تئاتر به این شکل بود که دفاتر سینمایی (حوزه سینما و تلویزیون) یا مرکز هنرهای نمایشی (حوزه تئاتر) به محض عقد قرارداد با یک هنرمند برای انجام فعالیتی مقطعی، از دستمزد وی پنج درصد مالیات کسر می کرد. از همین سال قرار شد هنرمندان در اداره مالیاتی پرونده ای باز کنند تا بر مبنای قانون موجود از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. هنرمندان بسیاری مبادرت به این کار کردند، اما یک سال پس از آن به انگیزه این که هنرمندان، مشمول بند "ب" قانون مالیات های مستقیم هستند و باید دفتر هزینه و درآمد داشته باشند از ایشان مالیات اخذ شد. از سال بعد بسیاری از هنرمندان اقدام به تهیه دفتر یاد شده کردند؛ اما در سال جاری بحث جدید ثبت معاملات فصلی مطرح شده است که ظاهرا هنرمندان نیز باید مبادرت به پر کردن صورت معاملات فصلی خود کنند. این در حالی است که سازوکار کسب درآمد برای هنرمندان با بسیاری از رسته های صنفی و شغلی کاملا متفاوت است که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
1 - اصولا هنرمندان سینما و تئاتر، نه کالایی را می فروشند و نه چیزی خریداری می کنند. آنها به ازای فکر و خدماتی که در مدتی مشخص و نه مستمر، ارائه می دهند مانند کارگردانی، بازیگری، تصویر برداری، طراحی صحنه، صدابرداری، طراحی گریم، طراحی نور، طراحی لباس و ... دستمزد دریافت می کنند. دستمزدی که به هنگام عقد قرارداد با تهیه کنندگان مشخص و تعیین می شود. این در حالیست که مطابق قانون، دستمزد از مالیات ارزش افزوده معاف است. حال چگونه هنرمندان باید صورت معاملات فصلی را بر مبنای ارزش افزوده و خرید و فروش کالا پر کنند، پرسشی است که ظاهرا پاسخی برای آن وجود ندارد.
2 - فعالیت شاغلان این عرصه کاملا مقطعی بوده و دائمی نیست. به عنوان مثال بسیاری از هنرمندان در طول یک یا چند سال ممکن است به هیچ کاری دعوت نشده و میزان درآمد آنها در این حوزه صفر باشد. در این صورت پر کردن اظهار نامه، خرید دفاتر هزینه و درآمد، هزینه شارژ سالیانه امضای الکترونیکی، هزینه ثبت امضای الکترونیکی، هزینه خرید توکن و ... آیا محلی از اعراب دارد و ایا این چیزی جز اتلاف سرمایه، وقت و انرژی هنرمندان و سازمان محترم مالیاتی نیست؟
3 - بسیاری از شاغلان این عرصه عضو هیچ صنف و نهادی نیستند و حتی از داشتن یک بیمه ساده و امکان بازنشستگی نیز برخوردار نیستند. از طرف دیگر برای بسیاری از آنها کار هنری صرفا فعالیتی فرهنگی بوده و آن را در کنار سایر فعالیت های درآمدزای خود - مانند استخدام در دوایر دولتی - انجام می دهند. حتی در کارنامه هنری بسیاری از هنرمندان می توان فعالیت هایی را یافت که کاملا دوستانه انجام داده اند و برای زحمتی که کشیده اند یا دستمزدی نگرفته اند یا به حداقل آن رضایت داده اند. سازمان امور مالیاتی چه تدبیری برای این گونه فعالیت ها اندیشیده است؟
4 - میزان و چگونگی دریافت همین دستمزدها نیز همواره با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است. در بسیاری موارد اتفاق می افتد که تهیه کنندگان دستمزدهای یک یا چند ماه هنرمندان را پرداخت نکرده یا در موعد مشخص مبادرت به پرداخت آن نمی کنند. تا جایی که امروز بسیاری از فعالان سینما به دنبال دستمزدهای سال های گذشته خود دوندگی می کنند. سازمان امور مالیاتی چگونه می تواند ارتباط میان قرارداد چند سال قبل و دستمزد عقب افتاده ای که هم اکنون پرداخت شده را کشف کند؟
بدین ترتیب به نظر می رسد بخش اعظمی از انرژی و توان سازمان محترم امور مالیاتی و هنرمندان صرف مسئله ای می شود که می تواند به راحتی حل و فصل شود. شیوه پیشین اخذ مالیات از هنرمندان، نظامی صحیح تر به نظر می رسید. حتی قانون آن نیز وجود دارد. تنها باید هنرمندان را در دسته گروه دیگری از مشاغل قرار داد. اگر فرض کنیم وقتی تهیه کننده ای تصمیم به ساخت یک اثر سینمایی می کند، نوعی کارگاه موقت تشکیل داده و مبادرت به استخدام مقطعی چندین هنرمند می کند، آیا نزدیک به صواب نیست که خود وی مالیات پیمانکارانش (هنرمندان) را از حقوق آنها کسر و به اداره مالیات بپردازد؟ در چنین شرایطی است که میزان حجم کاری سازمان امور مالیاتی نیز با طرف حساب بودن با یک نفر به جای چندین و چند نفر کمتر شده، خطاها کاهش می یابد و هنرمندان نیز که اصولا با پدیده حساب و کتاب آشنا نیستند ( به اقتضای فعالیتشان) از محنت و رنج امور پیچیده اداری - مالیاتی آسوده می شوند؟
نظر شما