یک کارشناس مسائل عراق در گفتگو با خبرآنلاین می گوید: بی ثباتی های عراق بر تشکیل دولت آینده عراق تاثیر خواهد داشت.

سعید جعفری پویا

تحولات در عراق همچنان پیچیده و در هم تنیده است. هرچند ارتش این کشور منطقه ای را پس می گیرند، اما همین پس گرفتن هم نمی تواند نشان از مساعد بودن اوضاع داشته باشد. گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شامات با رفتارهای افراطی، رادیکالی و خشن خود اوضاع این کشور را بحرانی کرده است. اما در جدیدترین تحول آیت الله سیستانی در این مسئله ورود کرده است. ورودی که می تواند سپهر تحولات عراق را دچار تغییر و تحول کند. با سیامک کاکایی کارشناس مسائل عراق در خصوص این تاثیرات و همچنین چشم انداز تحولات عراق گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می آید:

تحولات سینوسی در عراق ادامه دارد و درگیری های میان داعش و دولت و ارتش عراق همچنان ادامه دارد. تحلیل شما از این وضعیت چیست؟

تحولات عراق در چند هفته اخیر تحت تاثیر ناآرامی های برآمده از  حملات گروه تروریستی داعش قرار گرفته و باعث شده سطح جدیدی از تحولات در منطقه نمایان شود. در این میان این تحولات هم از ظنر سیاسی و هم از حیث امنیتی حائز اهمیت است چراکه این گروه ها در سطوح مختلف در پی این مسئله هستند که ثبات سیاسی و امنیت این کشور را با مخاطره مواجه سازند.بر این اساس بدان اکنون گروه های عراقی در وضعیت و شرایطی قرار دارند که نیاز آنها به اجماع ملی برای اتحاد در جهت تقابل با تهدید های موجود علیه نظام سیاسی و کلیت نظام، یک ضرورت اساسی و غیر قابل انکار است. از سوی دیگر تاکیدی که اخیرا آیت الله سیستانی با فتوای خودشان برای تقابل با گروه های تروریستی انجام دادند، نشات گرفته از شرایط موجود عراق و نیاز به مقابله با عوامل برهم زننده است. مسئله ای که حتی یکپارچگی عراق را هم مورد تهدید قرار داده است. در این بین چگونگی همکاری سیاسی بین گروه ها برای ایجاد اجماع در جهت مقابله با یک تهدید مشترک اصل مهمی است، که باید مورد توجه ویژه جریان های مختلف قرار گیرد. به همین دلیل است که در چینش سیاسی آینده عراق تمامی این مولفه های خطرساز و نگران کننده باید مورد توجه قرار گیرد.

به فتوای آیت الله سیستانی اشاره کردید، از سوی دیگر ایشان بیانیه ای در خصوص تکرار نشدن اشتباهات دولت مالکی در دولت آتی داده اند. با توجه به اینکه ایشان عموما وارد مصداق ها نمی شوند، این مسئله را می توان نوعی انتقاد از مالکی و تضعیف جبهه او قلمداد کرد؟

اظهارات و موضعگیری آیت الله سیستانی از دو مسئله نشات می گیرد. یکی اینکه استفاده از تجربه سیاسی که گروه ها در چند سال اخیر به دست آوردند و در صحنه سیاسی عراق دستخوش کشمکش بین جناح هایی بوده که هر یک به شکلی سهم خواهانه با مسائل عراق برخورد کرده اند. دوم اینکه به نوعی می تواند نقد عملکرد دولت عراق باشد یا فراخوانی دولت آینده عراق به بهره گیری از ظرفیت های موجود تمامی گروه ها، جناح ها در جهت تشکیل دولتی فراملی در راستای فرونشاندن تنش های سیاسی در داخل است. اینکه در چند سال اخیر، تنش های سیاسی منجر به ورود عراق به کشمکش هایی شد که به نظر می رسد در ضربه پذیر شدن عراق نقش مهمی داشته تردیدی وجود ندارد و حتی بسیاری معتقدند در شرایط کنونی عراق بیش از آنکه نیازمند تقابل با نیروهای برهم زننده و ترویست باشد، به اجماع سیاسی و هم اندیشی احتیاج دارد. بر این اساس برداشت کلی از اظهارات آقای سیستانی مثبت و قابل توجه است و همین محور می تواند موجبات کاهش مشکلات و افزایش همگرایی ها را فراهم کند.

اظهارات آیت الله سیستانی و مجموعه تحولاتی که در چند هفته اخیر به وقوع پیوسته است، شرایط تضعیف مالکی را فراهم نکرده است؟

به طور کلی شرایط داخلی عراق در یک وضعیت بی ثباتی قرار دارد و به نظر می رسد مجموعه این تحولات بر تشکیل دولت آینده این کشور هم تاثیرگذار است. اینکه گروه ها چگونه بتوانند با یکدیگر به یک توافق جمعی برسند و در نهایت در خصوص مشارکت و تقسیم قدرت به تفاهمی دست یابند همگی بر سرنوشت سیاسی دولت قانون و مالکی اثرگذار است. بی تردید اوضاع پیچیده و بحرانی چند هفته اخیر در عراق باعث شده تا شرایط بسیار درهم تنیده شود. اما باید عنایت داشت که شاید همین موضوع بر رفتار سیاسی نوری مالکی در تشکیل دولت آینده این کشور موثر افتد.

چشم انداز تحولات در جبهه نظامی را چگونه می بینید؟ پیش روی های داعش به کجا خواهد رسید؟

نکته مهمی که در رابطه با وضعیت پدید آمده در عراق باید مورد توجه قرار گیرد این است که گروه داعش در یک نوار مرزی و مناطق هم مرز با سوریه و عربستان فعالیت های خود را پی گرفته است. از الانبار گرفته تا موصل، تماما مناطق استراتژیکی هستند که مرکز تجمع این گروه به شمار می رود. اینکه نحوه پیشروی این گروه ها در آینده و چگونگی تقابل با آنها برای جلوگیری ازنفوذشان چگونه پیش برود، به شرایطی وابسته است که دولت و ارتش عراق در این روند در پیش خواهند گرفت. به ویژه اینکه ارتش در وضعیتی نیست که بتواند از اقدامات مهم نظامی نظیر تجهیزات و جنگ افزارهای نظامی استفاده کند. بنابراین دو مسئله در اینجا برای دولت و کل عراق مهم است؛ نخست اینکه میزان بهره گیری از توان و بسیج مردمی برای تقابل با گروه های تروریستی و حفاظت مردمی در شهرهای مختلف تا چه اندازه است. در همین راستا می توان به فتوای آیت الله سیستانی هم استناد کرد. این استناد و اشاره نشان می دهد عراق وضعیت عادی ندارد. دومین مسئله اینکه در عراق لازم و ضروی است که گروه ها به زودی نشست و توافقی حاصل کنند که در آن مشخص شود کردها، اهل سنت و شیعیان چگونه می توانند به تقابل با این شرایط بپردازند. با توجه به شرایط موزاییکی عراق این مسئله به عنوان یک اصل مهم، بسیار قابل توجه است. به همین دلیل است که شرایط امنیتی عراق را می توان تابعی از وضعیت سیاسی این کشور دانست، ضمن اینکه می توان نتیجه گرفت گروه داعش و عوامل تروریستی که اکنون وضعیت عراق را مختل کرده اند، تحت عوامل خارجی مثل بازیگران بیرونی هستند و آنها هم در بحرانی تر کردن و اخلال در روند عراق حضور پررنگی داشته اند. 

30849

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 361423

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 11 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام IR ۰۹:۴۵ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۱
    4 2
    فکر کردم عبدولجبار کاکایی ظهار نظر کرده آخه شاعره نه سیاستمدار