پایگاه خبری المانیتور در گزارشی تحلیلی نوشت: افزایش احتمال دستیابی ایران و گروه ۱+۵ به توافق جامع نهایی این سوال را به وجود آورده است که ایران در قبال روسیه که یکی از هم‌پیمانان قدیمی‌اش است و آمریکا که به نظر می‌آید هم‌پیمان آینده این کشور باشد چگونه رفتار خواهد کرد.
فریبرز رییس‌دانا، اقتصاد‌دان ایرانی، در گفت‌وگو با المانیتور اظهار کرد: ایران همیشه به غرب و از جمله آمریکا که اقتصاد دنیا را احاطه کرده گرایش داشته است. از نظر من رییس‌جمهور کنونی ایران اکنون هم به سمت شرق در حرکت است و هم غرب.
وی ادامه داد: اما آن چه من در وی و دولتش، در دولت هاشمی رفسنجانی در دولت خاتمی و حتی دولت احمدی‌نژاد دیدم این است که آن‌ها همگی به غرب تمایل داشتند و ایران در نهایت به غرب نزدیک‌تر خواهد شد.
حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران در ژانویه در داووس در مورد پایان سه دهه دشمنی میان آمریکا و ایران صحبت کرد و از شرکت‌های بین‌المللی دعوت کرد تا از فرصت‌های اقتصادی در ایران استفاده کنند.
برخی رسانه‌های غربی حضور وزیر نفت ایران و شخصیت‌های اصلاح‌طلب این کشور در کنفرانس داووس را نشان دهنده تمایل روحانی برای جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی در ایران دانستند.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران که یکی از وزیران تاثیرگذار دولت روحانی است به کشورهای غربی اطمینان خاطر داد که کشورش می‌تواند یک منبع قابل اعتماد و ایمن برای تامین گاز آن‌ها باشد و تاکید کرد که تهران می‌تواند از روسیه که تامین کننده اصلی گاز اروپاست قابل اعتمادتر باشد.
المانیتور در ادامه نوشت: در حقیقت تلاش‌های ایران برای افزایش روابط اقتصادی‌اش با اروپا و از سرگیری روابط با آمریکا از سوی بسیاری یک تهدید تلقی می‌شود چون به عنوان مثال اسراییل و آمریکا بارها تهدید کرده‌اند که اگر ایران در مذاکرات پاسخی به نگرانی‌های‌شان ندهد از گزینه جنگ استفاده میکنند. بنابراین هر چقدر ایران بتواند واشنگتن و هم‌پیمانانش را در اقتصاد خود شرکت دهد از تهدیدهای خارجی کم‌تر در هراس خواهد بود. این استراتژی یک مسیر دو طرفه است چون آمریکا نیز می‌تواند از روابط نزدیک با ایران بهره ببرد . همه چیز به امضای توافق هسته‌یی ایران و گروه ۱+۵ که موجب لغو تحریم‌ها علیه ایران خواهد شد بستگی دارد و می‌تواند به تهران اجازه دهد که شرکت‌های بین‌المللی را به سمت خود جذب کند.
هم‌چنین روابط اقتصادی بهتر با آمریکا در واقع به روابط با روسیه وابسته است چون این کشور یکی از اعضای ۱+۵ بوده و حمایتش برای دستیابی به یک توافق برای لغو تحریم‌ها ضروری است. حمایت مسکو در تامین سلاح و تکنولوژی به ایران برای ساخت نیروگاه برق هسته‌ای‌ش در بوشهر راهگشا بوده است آن‌ها هم‌چنین برای ساخت دو نیروگاه دیگر توافق کرده‌اند.
علاوه بر این تکنولوژی نظامی روسیه و سلاح‌هایش به پیشرفت سیستم دفاعی ایران در طول سه دهه گذشته که تحت تحریم بوده کمک کرده است. این دو کشور در آخرین روابط تجاری خود در خصوص یک معامله‌ی بزرگ که به مسکو اجازه می‌دهد روزانه ۵۰۰هزار بشکه نفت ایران را در ازای صادرات محصولات و کالاهای روس به این کشور در اختیار داشته باشد مذاکره کرده‌اند. گفته می‌شود این معامله ارزشی بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار دارد.
کاخ سفید به دنبال انتشار این خبر هشدار داد که چنین توافقی می‌تواند متن برنامه اقدام مشترک (توافق اولیه ایران و گروه ۱+۵) که در نوامبر سال گذشته به دست آمد را نقض کند.
از این رو با توجه به مشکلات اقتصادی ایران و روابط حساسش با غرب بعید به نظر می‌آید که روحانی تنها به یک شانس خود بپردازد و دیگری را رها کند. وی نیاز دارد آمریکا و روسیه را در کنار ایران حفظ کند.
روحانی در مرکز مطالعات استراتژیک ایران به یک هیات کارشناسان روسیه و ایران گفته بود که کشورش حتی در صورت بهتر شدن روابطش با غرب از روسیه روی برنمی‌گرداند. اگر چه روسیه همیشه نقش یک شریک قابل اعتماد را در طول دهه‌های گذشته بازی نکرده است.
سردار یحیی رحیم صفوی، مشاور نظامی رهبر جمهوری اسلامی ایران معتقد است که روسیه در برخی موارد از ایران سوء استفاده کرده است.
وی می‌گوید نبود توازن در سیاست خارجی ایران به روسیه این فرصت را داده تا روابطش با تهران را تنها بر اساس منافع خود و نه یک منفعت دو جانبه پایه‌ریزی کند.
المانیتور در پایان آورده است بعید به نظر می‌آید که تهران حتی در صورت دستیابی به توافق با واشنگتن از مسکو فاصله بگیرد چون روابط روسیه ایران هیچ‌گاه تا این حد نزدیک نبوده است.
رییس‌دانا نیز افزود: مسائل امنیتی به دولت ایران اجازه نمی‌دهد که با هزینه از دست دادن دسترسی به تکنولوژی نظامی شرقی به سمت آمریکا برود در ازاء دولت روحانی در حال حاضر تنها اجازه دارد از سرمایه‌گذاران اروپایی و آمریکایی در بخش‌هایی هم‌چون معدن، صنعت‌های وابسته به دانش اتومبیل و ابزارآلات ساختمان‌سازی دعوت به عمل آورد.
23503
نظر شما