جریان اصولگرایی ، چندگرایش را در خود جای داده؟

حزب سردار

ائتلاف آبادانی و پیشرفت: «محمد باقر قالیباف» به مرور بدل به یکی از چهره‌های تاثیرگذار در سیاست ایران شده است. وقتی رئیس وقت نیروی انتظامی در سال 84 وارد عرصه رقابت انتخابات شد، حامیان سردار با تاسی از صحبت‌های رهبری ائتلاف «اصولگرایان اصلاح‌طلب» را برای حامیان خود انتخاب کرد و در سال 92 نیز باز بر اساس گفتاری دیگر از رهبرمعظم انقلاب عنوان «آبادگران جهادی» را عنوان ائتلاف خود کردند. این تشکیلات سیاسی سابقه‌ سیاسی قبل از انتخابات 84 نداشته است. اما در سال‌های ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد در قالب یک منتقد از همان روز اول در برابر وی قرار گرفت. این گروه‌ها سعی دارند در عرصه فرهنگی نیز با برقراری ارتباط با هنرمندان و ورزشکاران، چهره جوان پسندی از خود ارائه دهند و بین خود و نیروهای تندروی اصولگرا خط‌کشی کنند.

جریان اعتدال

تا قبل از انتخابات سال 92، جامعتین در کنار موتلفه به عنوان اصولگرای سنتی شناخته می‌شدند. با این حال این انتخابات نشان داد که این تشکیلات را نمی‌توان یک جریان سیاسی به معنای کلاسیک آن شناخت. تشتت آرا در میان اعضای این احزاب به قدری زیاد بود که رسما این تشکیلات تاثیرگذاری خود را بر انتخابات از دست داد. بعد از وفات حبیب ا... عسگراولادی، اینک چهره‌های جوان‌تری از این جریان در عرصه سیاسی حضور دارند. افراد نزدیک به این گرایش که روزگاری به عنوان جناح راست دولت هاشمی معرفی می‌شدند این روزها نیز نزدیک‌ترین طیف از بین اصولگرایان به دولت روحانی به شمار می‌روند و برخلاف حامیان قالیباف از اندیشه سیاسی و اقتصادی مشخصی بهره می‌برند.

جریان اقتصادمحور

محسن رضایی نیز در همان مسیر قالیباف حرکت می‌کند. سرداران سابق که اینک در قامت یک سیاستمدار لقب «دکتر» را گرفته اند. محسن رضایی تنها کاندیدایی بود که توانست در برخی استان‌ها آرایی بیشتر از آقای رئیس‌جمهور کسب کند. از سویی دیگر وی به جای ورود به مسائل اجرایی، در قالب یک نظریه پرداز حاضر شد و درباره اقتصاد و فرهنگ نظریاتی داد که وی را نسبت به دیگر جریانات اصولگرایی متمایز کرده است. اصرار زیاد محسن رضایی برای ریاست بر قوه مجریه او را همیشه در صدر اخبار نگه داشته است. محسن رضایی امروز در جایگاهی قرار دارد که احتمال ائتلاف او با دیگر جریانات اصولگرایی وجود ندارد.

حزب اخراجی‌ها

نیروهای تندرویی که در دهه هفتاد علیه هاشمی و خاتمی اعتراض می‌کردند و هیچ‌وقت جدی گرفته نمی‌شدند، به یک‌باره در دولت احمدی‌نژاد ارج و قرب یافتند. احمدی‌نژاد که سعی کرده بود در دولت خود به همه گروه‌های سیاسی توجه کند، چند وزارتخانه حساس را به افراد این طیف داد. «قهر یازده روزه» این افراد را از دولت دلسرد کرد تا این‌بار در تشکیلاتی به نام جبهه پایداری متحد شوند. نیروهای تند اصولگرا با روی کار آمدن دولت جدید سعی کردند در صف اول منتقدان دولت قرار گیرند. وجه تمایز این گروه‌ها با دیگر تشکیلات سیاسی اصولگرایان هجمه به آیت‌ا... هاشمی است و این نیروها حیات سیاسی خود را در مخالفت با رفتارهای سیاسی هاشمی، چه در عرصه سیاسی و چه در اقتصاد و چه در فرهنگ می‌دانند. این گروه که نزدیکی فکری با موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) دارند قوی‌ترین تشکیلات را در نسل جدید اصولگرایان دارد. این جبهه امکان ائتلاف با دولت بهار و جمعیت ایثارگران را بیش از گروه‌های دیگر دارد.

حزب دولت قبل!

اگر دولت روحانی در عمل به برنامه‌های خود موفق باشد جریان حامی احمدی نژاد به مرور از عرصه سیاسی حذف خواهند شد. اختلافات سیاسی رئیس‌جمهور پیشین سبب شده این تشکیلات تشکیلاتی یک نفره و معطوف به محمود احمدی‌نژاد باشد. مشایی ایدئولوگ این جریان است گرچه صحبت‌هایی که می‌کند بیش از آنکه برخاسته از نظریات سیاسی باشد، برخاسته از حس شهرت طلبی است. این جریان نزدیکی فکری را با جبهه پایداری دارد اما ممکن است با جریان قالیباف نیز ائتلاف کند.

حزب سایه!

چند سال پیش یکی از رسانه‌های نزدیک به موتلفه آنها را سازمان مجاهدینی در دل اصولگرایان معرفی کرده بود. «جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی» تشکیلاتی کم تعداد اما با نفوذ در جمع اصولگرایان. اگر جبهه پایداری هویت خود را با انتقاد از هاشمی تعریف کرده، اعضای جمعیت ایثارگران حیات سیاسی را مدیون حمله به سید محمد خاتمی و دوران هشت ساله اصلاحات تعریف می‌کنند. جمعیت ایثارگران در نظر اختلافی با جبهه پایداری ندارد با این وجود افراد این طیف سعی کرده‌اند با تاسیس احزاب و رسانه‌های متعدد قدرت نفوذ خود را در بین احزاب اصولگرا بالا ببرند. با اینکه امروز در صف اول منتقدان دولت قرار دارند اما بعید نیست سال آینده به خاطر حضور پررنگ‌تر در مجلس با همه جریانات سیاسی گفته شده ائتلاف کنند با این حال ائتلاف آنها با جریان «دولت بهار» بعید به نظر می‌رسد چرا که نزدیکان احمدی‌نژاد را مانع اصلی به قدرت رسیدن خود می‌دانستند. این جریان سیاسی هم‌اکنون نزدیک به دویست سایت و روزنامه در اختیار دارد و قدرت اصلی رسانه‌ای اصولگرایان به شمار می‌رود. از سویی دیگر این تشکیلات توانسته با جذب کردن برخی هنرمندان و جوانان، اقدام به برخی تولیدات فرهنگی مثل همین سی دی مشهور من روحانی هستم و ده‌ها کتاب و فیلم و برنامه‌های متعدد تلویزیونی کند.
17302