قطر، همسایه‌ای غیرقابل کنترل

رضا رضایی

با گذشت نزدیک به یک ماه از بروز اختلاف نسبتا شدید میان چهار کشور حاشیه خلیج فارس، به نظر می رسد نه تنها این تنش کاسته نشده بلکه ابعاد این تنش افزایش پیدا کرده است.

این اختلافات تا حدی بالاگرفت که سه کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین سفرای خود از کشور قطر را فراخواندند و هریک هشدارهایی به دوحه در خصوص رفتار و منش خود در برخورد و تعامل با همسایگان عرب خود دادند.
این اختلافات حتی به اردوگاه هواداران آنها هم کشید به گونه ای که روزنامه لبنانی الاخبار در گزارشی نوشت که بیشتر سلفی های طرابلس لبنان که به مخالفت با نظام سوریه و حمایت از گروه های تندرو معروف هستند اکنون به دو دسته « سعودی» و « قطری» تقسیم شده اند.

الاخبار نوشت، این تقسیم بندی متاثر از بحرانی شدن روابط عربستان سعودی و قطر است و آشکار کرد که منشا حمایت های مالی ، تسلیحاتی و سیاسی آنها بیشتر کدام کشورها هستند.
به نظر می رسد بحران پدید آمده در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس با محوریت اختلاف با قطر چندان که پیش می رود ابعاد تازه تری به خود می گیرد.

سردبیر روزنامه عرب زبان الاتحاد در تحلیلی از تنش میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مدعی شده است که قطر سر آشتی و سازگاری با همسایگان عرب خود را ندارد.
محمدالحمدی با اشاره به اینکه با گذشت دو هفته از فراخوانده شدن سفرای امارات عربی متحده ، عربستان سعودی و بحرین از قطر ، این کشور همچنان بر موضع خود تاکید دارد و سرسختانه کشورهای همسایه خود را به چالش می طلبد.
این روزنامه نگار برجسته عرب معتقد است قطر تلاش دارد با گفتگو درباره حق حاکمیت خود و جلوگیری از مداخله در تصمیماتش از زیر بار مسئولیت ها شانه خالی کند و می کوشد تا علت این اختلاف را حمایت خود از جنبش اخوان المسلیمن مصر عنوان کند.
محمد الحمدی می نویسد : « قطر به خوبی مطلع است علت اصلی این اختلاف حمایت این کشور از هر گروهی است که سعی در به خطر انداختن امنیت ، ثبات و صلح در این سه کشور و دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس دارد. این کشورها سند و مدرک لازم را برای دفاع از موضع خود در قبال این مسئله در اختیار دارند اما از افشای آن به دلیل آنکه نمی خواهند برای قطر دردساز شود اجتناب می ورزند. »
سردبیر روزنامه الاتحاد در ادامه می نویسد به نظر من قطر نقش یک همسایه غیرقابل کنترل را ایفا می کند که ترجیح می دهد درخواست های کشورهای همسایه خود را نادیده بگیرد و بر خلاف جهت کنونی حرکت کند چنانکه گویی از افزایش تشویش و نگرانی این کشورها لذت می برد.
قطر از اعضای شورای همکاری خلیج فارس است که با قوانین و اهداف این شورا آشنایی دارد. همه بر این باورند قطر پیامدهای حمایت خود را از جنبش اخوان المسلمین و دیگر نهادهایی که سعی در ایجاد بی ثباتی در سراسر منطقه خلیج فارس دارند پیش بینی نکرده بود. زمانی که اعضای شورای همکاری خلیج فارس سعی در تبدیل این شورا به یک اتحادیه دارند متوجه شده اند یک عضو کلیدی این شورا در این مسیر مانع تراشی می کند و دست به اقداماتی می زند که از سوی دیگر اعضاء مورد انتقاد واقع می شود.
الحمدی می گوید : « ما نباید با شرکت در گفتگوها و وانمود به اینکه این مناسبات نزدیک همچنان پابرجاست خود را فریب دهیم ، حال آنکه به نظر می رسد این روابط به منافع دیگران آسیب می زند. »

49261