تحرکی نو در مثلث ایران،آذربایجان و ترکیه

روابط تهران -باکو و همکاریهای منطقه ای ایران ، ترکیه وآذربایجان ، خواهد توانست روابط سه کشور را از کندی حاکم شده دردوره دولتهایرنهم ودهم رها سازد.

سومین اجلاس سه جانبه به تعویق افتاده وزیران خارجه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان روز جمعه 23 اسفند در هتل "رس کنت" در 8 کیلومتری شهر وان ترکیه برگزارشد . پیشتر قراربود این نشست در دسامبر سال گذشته برگزار شود. اجلاس وزرای خارجه سه کشور که با هدف توسعه روابط سه کشور از طریق اجرای پروژه های سه جانبه تشکیل می شود تا کنون نتیجه ملموسی در پی نداشته است. هرچند که هدف جمهوری اسلامی ایران از حضور در این اجلاس، تقویت همکاری های منطقه ای و کمک به حفظ صلح و ثبات در منطقه و توسعه همکاری های سه کشور اعلام شده و چهار کمیته فرعی در حوزه های انرژی، تجارت، فرهنگ و حمل و نقل در زیر مجموعه این اجلاس همکاری های سه جانبه را طراحی و پیگیری می کنند اما تاکنون در نشست های اول و دوم که دردوره دولت های نهم ودهم در 16آوریل 2011 درشهر ارومیه و 7 مارس 2012 در جمهوری خودمختار نخجوان برگزار شده است دستاورد قابل توجهی نداشته است.

 قبل از نشست وزیران خارجه سه کشور جلسه گروه های کاری اشاره شده برگزار شد تا متن بیانیه نهایی اجلاس تهیه و در نشست وزیران خارجه صادر گردد.

محمد جواد ظریف، احمد داووداوغلو و المار محمد یارف، وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان، پس از شرکت در نشست سه جانبه، از بخش های مختلف شهرستان وان از جمله دریاچه آن دیدن کردند.این نشست در جوی بسیار صمیمی و دوستانه برگزار شد.وزرای امور خارجه سه کشور همسایه در خلال این نشست، دیدارهای دوجانبه ای با همتایان خود انجام دادند.ایران سال آینده میزبان چهارمین نشست ازاین دست است، شهر میزبان این نشست متعاقبا مشخص خواهدشد.

 در پایان این اجلاس بیانیه وزاری خارجه سه کشور منتشر گردید .اهم محتوای این بیانیه باین شرح است:

- تاکید برنقش روابط و همکاری‌های منطقه‌ای بر تقویت استقرار صلح، ثبات و امنیت و ارتقای رفاه مردم منطقه

- تاکید بر ضرورت تداوم رایزنی‌های نزدیک در مورد مسایل منطقه‌ای و جهانی مورد علاقه در سطوح مختلف و در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله سازمان ملل سازمان همکاری اسلامی ، سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و ضرورت توجه به حوزه‌های اولویت داری چون تجارت ،حمل و نقل، ارتباطات و انرژی و اجرای پروزه ژه های مشخص در این حوزه‌ها به نفع کشورهای عضو.

- تاکید برتقویت همکاری‌ها در راستای مبارزه با تروریزم و افراط‌گرایی در تمام اشکال و ابعاد آن ،جرایم سازمان یافته فراملی،مبارزه با قاجاق مواد مخدر، انسان و اسلحه.

- سه کشور همچنین توافق کردند بر اساس برنامه اقدام ٣ ساله ٢٠١٤-٢٠١٦ همکاریهای منطقه ای خود راپیگیری نمایند.

دو روز پس از برگزاری این اجلاس سه جانبه ،نماینده ویژه اعزامی رئیس جمهور آذربایجان به ایران در تهران علاوه بر ملاقات با حسن روحانی رییس جمهور کشورمان (که در این دیدار بر توسعه وتعمیق وتحکیم مناسبات دوکشور در زمینه های مختلف تاکید شد) با برادران کرباسیان ،معاون وزیرامور اقتصادی و دارایی که رییس کل گمرک کشور است (مسعود) و همچنین،معاون وزیرصنعت ، تجارت و معدن (مهدی)انجام داد. کمال الدین حیدراف وزیر حوادث غیر مترقبه جمهوری آذربایجان واز مقامات ذی نفوذ وبسیار نزدیک به رییس جمهور این کشور برای بررسی وضعیت صنعتی و همچنین تجاری ایران به تهران سفر کرده بود. این نخستین سفر وی در این مقام به ایران محسوب میشود.در این دیدارها دو طرف مشکلات وموانع توسعه روابط تجاری میان دوکشور را مطرح و علاقمندی خودرا برای افزایش سطح مبادلات تجاری اعلام کردند. تاکید بر ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی میان دو کشور و بررسی راهکارهای مهم برای افزایش سطح مبادلات موجود و توسعه مناسبات اقتصادی ورفع برخی ناهماهنگی ها در مرزهای دو کشور ، بازنگری نسبت به مقررات مرزی و فراهم نمودن تسهیلات لازم درمورد اخذ ویزا ی ورود به آذربایجان ازسوی اتباع ایرانی از موضوعات مهم مورد بحث دراین دیدارهابود. کمال الدین حیدراف رئیس سابق کمیته دولتی گمرک آذربایجان در این دیدار خواستار صادرات بدون عوارض محصولات تولیدی کشورش به ایران ،ایجاد تسهیلات بیشتر جهت ترانزیت کالاهای آذربایجان به اقلیم کردستان عراق از طریق ایران شد و کاهش تعرفه خدمات

بندری برای کشور آذربایجان در بندر انزلی گردید وبر حضور بیشتر سرمایه گذاران آذربایجانی در ایران تاکید نمود.در دیدارمعاون وزیر صنعت ، معدن و تجارت ورئیس سازمان معادن و صنایع معدنی موضوعاتی در خصوص استفاده متقابل از ظرفیتهای معادن و صنایع معدنی با وزیر آذربایجانی مطرح شد.طرف ایرانی دراین دیدار از همکاری متقابل در زمینه اکتشاف و انجام امور پژوهشی توسط ایران در جمهوری آذربایجان استقبال کرد.

 سفر نماینده ویژه رییس جمهور آذربایجان به ایران در حالی صورت گرفت که چندروز قبل ازآن، ابراهیم رحیم پور، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه کشورمان سفری سه روزه خود به آذربایجان داشت ودرجریان این سفر مذاکرات فشرده ای با رییس جمهوری آذربایجان و وزیران امور خارجه و حوادث غیر مترقبه این کشور و نیزخلف خلف اف همتای آذری خود در حوزه خزر انجام داد .وی در کنفرانس مطبوعاتی پایان سفر از اتخاذ تصمیمات مهم برای توسعه مناسبات همه جانبه بین دو کشور خبر داد وبه عزم و اراده جدی روسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان برای ارتقای سطح روابط همه جانبه میان دو کشور اشاره کرد و گفت: بعد از ملاقات بسیار مهم روسای جمهوری دو کشور در داووس سوییس، فضای جدیدی در روابط دو کشور حاکم شده و در واقع تصمیم اصلی برای توسعه مناسبات موجود در همان دیدار اتخاذ شده است.وی همچنین با اشاره به فرصت ها و ظرفیت های بزرگ اقتصادی دو کشور، از تصمیم قطعی مسئولان ایران و جمهوری آذربایجان برای ارتقای سطح مبادلات اقتصادی فعلی از نیم میلیارد دلار به ارقام بالاتر

خبر داد و یادآور شد: ایران و جمهوری آذربایجان در همه زمینه ها چه به صورت دوجانبه، چه به صورت منطقه ای و چه در سطح بین الملل با هم همکاری می کنند و این همکاری ها هم به نفع مردم منطقه و هم به نفع امنیت منطقه است.معاون وزیر امورخارجه کشورمان خود را اولین فرستاده رسمی دولت جدید ایران به جمهوری آذربایجان معرفی کرد و اظهار داشت: برنامه کاری طراحی شده برای آینده روابط ایران با جمهوری آذربایجان یک برنامه پیشرفته و در سطح کشورهای با اولویت بالا برای کشورمان است و ما امیدواریم رسانه های دو کشور برای تحقق این مهم و همچنین تحقق خواسته روسای جمهوری دو کشور برای توسعه مناسبات فیمابین کمک موثری نمایند.وی سفر قریب الوقوع چند تن از مقامات ارشد جمهوری آذربایجان به ایران و همچنین تبادل هیات های بلند پایه دو کشور در طول سال 2014 را از جمله موارد پیش بینی شده در برنامه کاری مزبور یاد کرد.نماینده رسمی کشورمان در حوزه دریای خزر به مذاکرات انجام شده با همتای آذری خود در حوزه خزر نیز اشاره کرد و گفت: ما در رابطه با مسائل دریای خزر به همکاری خود با پنج کشور ساحلی ادامه می دهیم. بین این پنج کشور هم نقاط مشترک و هم نقاط اختلاف وجود دارد و همه ما تصمیم داریم با یک شیب ملایم اختلافات را در طول زمان کاهش دهیم.وی افزود: دریاچه خزر ، دریاچه صلح و دوستی است و ذخایر و میراث آن متعلق به همه نسل هاست و ما باید در حفظ این میراث بکوشیم.معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه کشورمان ، به برگزاری قریب الوقوع کمیسیون مشترک اقتصادی

دو کشور نیز اشاره کرد و گفت: در این سفر در باره زمان برگزاری و ترکیب کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور نیز مذاکراتی صورت گرفت و قرار شد تا یک الی دو ماه آینده کمیسیون یاد شده برگزار شود.

تحلیل

سفر رسمی معاون وزیرخارجه ایران به باکو ، برگزاری سومین نشست سه جانبه وزرای امورخارجه ایران ،ترکیه وآذربایجان دروان ترکیه و دیدار رسمی نماینده ویژه رییس جمهور و وزیر حوادث غیرمترقبه جمهوری آذربایجان ازایران درفاصله یک هفته ای منتهی به 25 اسفند خبر از شروع تحرکی نو در مناسبات دوجانبه ای تهران -باکو و همکاری های منطقه ای دو کشور با آنکارا در دولت تدبیر وامید و خروج مناسبات فی مابین از کندی و امنیتی شدن فضای روابط در دوره دولت های نهم ودهم میدهد.انجام سفرهای متقابل مقامات دوکشور ، تقویت اعتماد متقابل فی مابین و شفاف سازی می تواند بسترها و زمینه های جدیدی در مناسبات همه جانبه دوکشور که به نفع مردم دوکشور و تقویت ثبات درمنطقه باشد ایجادنماید.

در زمینه همکاریهای سه جانبه ای ایران،ترکیه وآذربایجان ضروریست با برداشتن گامهای عملی واجرای پروژه های منطقه ای در زمینه های حمل ونقل و تجارت تحرک جدیدی به این همکاریها بخشید و ازاین رهگذر نسبت به تدوین و تحقق استراتژی همکاریهای امنیتی بر پایه مدل منطقه ای مبادرت نمود.درادامه تقویت این همکاریها و افزایش اعتمادمتقابل تسری این

همکاریها به قفقاز جنوبی و برگزاری نشستهای منطقه ای با حضور دیگر کشورهای قفقازجنوبی در مدلهای 3+1(قففازجنوبی +ایران)، 3+2(قفقازجنوبی +ایران وترکیه ) و 3+3(قفقاز جنوبی +ایران ،ترکیه وروسیه ) باهدف تقویت همکاریها در زمینه های حمل ونقل،انرژی ، تجارت و امنیت منطقه ای ضروری بنظر میرسد.

برای مشاهده وبلاگ افشار سلیمانی در صفحه بلاگرهای خبرآنلاین اینجا کلیک کنید

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 345009

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 3 =