قلط دیکته های عمدی و تیترهای توئیتری/شکل گیری فضای جدید در روزنامه نگاری آنلاین

فضای روزنامه نگاری آنلاین را می توان بر اساس "آدم هایش" و "افراد پای کارش" به دو دسته تقسیم کرد: "سنتی های آنلاین کار" و "تماما آنلاین کار".

سنتی های آنلاین کار تحولات و تغییرات را پذیرفته و از ادبیات سنتی روزنامه نگاری پا به عرصه آنلاین گذاشته اند.

اما "تماما آنلاین کارها" ، الفبای روزنامه نگاری را با فضای آنلاین شروع کرده و پیش رانده اند.

معضل بزرگ سنتی های آنلاین کار، نرفتن و نیامدن هم پای "تماما آنلاین کارها" است که خود معضلی در فضای سایتهای خبری شده و بعضا دیده شده دیدگاههای تعریف شده منسوخ در تیتر و لید و ... را به اجبار به پای آنلاین نوشته و سند زده اند.

در سایتهای خبری آنهایی که از دانشکده های خبری می آیند و سعی می کنند هم زمان خود و شاگردان شان را با این فضا تطبیق دهند ، بعضا با جملات "من درآوردی" که به پای روزنامه نگاری آکادمیک (سر این واژه نیز بحث است که آیا روزنامه نگاری که در همه جا حرفه است و نه علم، چطور آقایان آن را علم می خوانند و می دانند) می گذارند؛ سعی می کنند برای آنلاین کاران قانون بنویسند اما نمی دانند یک از معانی آنلاین یعنی: رهایی و آزادی از این سبک و سیاق ها.

بگذارید مثالی بزنم تا عمق تفاوت را احساس کنید: غلط دیکته و رسم الخط آنلاین را هر روز بیش از روز قبل در فضای آنلاین شاهد هستیم.

"آغاجون ی کار کنید اکسا سیو بشن" این یک کامنت منتشر شده در سایت است. یادم می آید قبلا غلط دیکته ها را ویرایش می کردیم. حالا نسل جدید در فیس بوک چیزهایی می نویسند که خارجی ها به آن می گویند ادبیات LOL CAT و برایش واژه نامه هم ساخته اند.

الان یک سنتی کار در یک گردش فیس بوکی مخ اش سوت می کشد و نمی تواند تحمل کند، چرا که این ادبیات برایش قابل فهم نیست.

از سوی دیگر برخی آنلاین کارها با غلط نوشتن در تیتر یا متن، "دنبال نویسی" را از کاربر طلب می کنند. یعنی کاربران با دیدن غلط دیکته، درگیر می شوند و با نوشتن کامنت، دست به رهاسازی انرژی وب گردی خود زده و به اصطلاح خود را "وب خالی" می کنند. کاربران نیز با غلط نویسی اعتراض آنلاین خود را نسبت به خبر نشان می دهند: فیلترنت و غیلترنت و شیلترنت و آشغال نت (به جای اینترنت)، خخخخخخخ، دی و ...

یادم می آید خبری زدیم با این تیتر که "برای تلفن ثابت و ای دی اس ال شرکت مخابرات، نام جدید پیشنهاد دهید" {لینک} و آنقدر کامنت ها در ضدیت با خبر بود که نشان از عدم رضایت کاربر از سرویس های مخابرات بود و بدین شکل کاربران اعتراض آنلاین خود را نشان دادند. (خیلی از کامنت ها بدلیل غیر اخلاقی بودن منتشر نشد)

پیرمردها و پیرزن ها با آهنگ های نسل جدید مشکل داشته و برای موسیقی قدیمی که خودشان فقط گوش می دهند دائره المعارف می نویسند و به به و چه چه راه می اندازند (برد حرفهایشان هم به نیم متر نمی رسد البته، به گفته نسل جدیدی ها) اما نسل جدید اصلا کتاب نمی خواند که حرفهای منسوخ آنها را اتفاقی ببیند، خواندنش پیشکش!

تیترهای توئیتری نیز در حال پاگرفتن است. تیترهای تلگرافی که کاربر را به دنبال خود می کشد و با ضرب آهنگ دقیق نوعی "دوبس دوبس" خبری ایجاد می کند.{لینک}، {لینک}

"سی ان ان" نویسی منسوخ شده و تبدیل به "آینده نویسی" یا "نکس وب" نویسی شده است. سی ان ان نویسی میراث دار سنتی نویسی به شکل "دراز نویسی آنلاین و آفلاین" است اما نکس وب نویسی (در سایتهای انگجت، نکس وب، ارس تکنیکا،سی بی اس های محلی، برخی قسمتهای تلگراف،گاردین ) تماما آنلاین کاری است: با تیترهای توئیتری، کوتاه نویسی و اصل مطلب را به کاربر منتقل کردن با یک عکس است و همه چیز در یک اسکرول بار دیده می شود. (آنچه لازم است در یک پیج دیده شده و سریع لود می شود و اگر کاربر تصمیم گرفت پایین صفحه را ببیند، آیتم ها بعدا یکی یکی لود می شوند تا فشار به سرور نیاید)

 در فضای روزنامه نگاری آنلاین نیز فضای جدید در حال شکل گیری است: یک حرکت از بالا به پایین و یک حرکت از پایین به بالا. حرکت از بالا به پایین حرکت تیتر و لید و متن است و حرکت از پایین به بالا حرکت کامنت و نظر است. در حال حاضر این دو با هم درگیری شدید پیدا کرده اند. بالا به پایین حرکت رسمی و اجباری است که با تعاریف جلو می رود و صاحب قدرت درجه اول؛ و حرکت پایین به بالا نیز حرکت کامنت نویسی و ادبیات کاربری-کامنتی است و صاحب قدرت درجه دوم (البته در اختیار و ید قدرت آنلاین نویسان بالا به پایین است). در اینجا نوعی دموکراسی آنلاین را شاهد هستیم جایی که دو خط خبر نوشته می شود با یک تیتر جنجالی اما با 2 هزار کامنت پر قدرت که متن و تیتر را به سود خود تغییر می دهد و اینجاست که جنگ مغلوبه می شود و نویسنده و صاحب سایت، با محدود سازی کامنت، قدرت خود را به رخ می کشد تا حرفش به کرسی نشسته شود و در نهایت می شود ضد دموکراسی آنلاین!

خوب این نبرد نانوشته هنوز ادامه داشته و باید دید به کدام سمت می رود اما قطعا سایش ها بر اثر این دو حرکت و به موازای آن "کل کل" کردن های "سنتی های آنلاین کار" و "تماما آنلاین کار" به وجود خواهد آمد.

استانداردهایی که در آینده بر اساس این جنگ و جدل ها شکل خواهد گرفت، ادبیات روزنامه نگاری آنلاین را شکل می دهد.

خبر مرتبط:

خرد دیجیتالی؛ تارگت مفقوده در سایتهای خبری