تحلیل حمیدرضا فولادگر از سوال‌های متعدد نمایندگان از وزرا/ سوال نپرسیم می گویند چرا نمی پرسید

رضا الیاسی: نمایندگان مجلس هفته گذشته سومین وزیر کابینه یازدهم را به صحن علنی مجلس فراخواندند و از وی درباره اقداماتش سوال پرسیده و در نهایت نیز همچون دو سوال قبلی از اظهارات وزیر قانع نشده و دولت یازدهم 3 کارته شد.

در این میان انتقادهایی به عملکرد مجلس در زمینه سوال از وزرا مطرح می شود و بسیاری معتقند که گروه خاصی از نمایندگان سوال از وزرا را در مجلس هدایت می کنند و این گروه از پاسخ های 3 وزیر اقتصاد، علوم و فرهنگ در صحن علنی قانع نشده و کار به رای گیری درباره کارت زرد کشیده شده است.

حمیدرضا فولادگر رئیس کمیسیون اصل 44 مجلس در این زمینه به خبر می گوید هر نماینده به یک گروه سیاسی تعقل دارد و ممکن است اینگونه باشد اما سوال از وزیر اقتصاد پشتوانه سیاسی نداشته هرچند که این سوال منطقی نبوده است.

وی همچنین می گوید این موضوع را قبول دارم که سوال از وزیران حدی دارد اما هم اکنون دولت باید آستانه تحمل خود را بالا ببرد به همکاران در مجلس نیز توصیه می کنیم که سوال باید سوالی باشد که در جهت مصالح ملی باشد و منطقی،معقول، قابل دفاع بوده و به تصحیح روند اجرایی کشور کمک کند.

مشروح گفت وگوی رئیس کمیسیون اصل 44 با خبر در ادامه می آید:

***

در شرایطی که حدود 5 ماه از آغاز فعالیت دولت یازدهم سپری می شود نمایندگان مجلس برای سومین بار به وزرای کابینه کارت زرد نشان دادند و این موضوع موجب شده تا انتقادهایی به تعداد سوالات مکرر نمایندگان از مجلس شود. به نظر شما تعدد سوال نمایندگان از وزرا در شرایط کنونی منطقی است؟

بر اساس قانون نظارت یکی از اصلی ترین وظایف نمایندگان مجلس به شمار می رود و در همین راستا نیز نمایندگان برای شفافیت و برطرف شدن برخی مشکلات از وزرا سوالاتی را مطرح می کنند و وزار نیز برای پاسخ به این سوالات به مجلس آمده و اظهارات خود را بیان می کنند.

درباره این که گفته می شود تعداد سوالات نمایندگان از وزیران کابینه یازدهم زیاد است باید گفت در صورتی که نمایندگان تعداد سوالات خود از وزیران را کاهش دهند برخی از چهره ها و جریان های سیاسی نیز این موضوع را مطرح کنند که چرا این مجلس لبه تیز انتقادات خود را متوجه دولت قبل کرده بود و مقابل اقدامات دولت یازدهم از ابزار نظارتی خود استفاده نمی کند.

البته نمایندگان در مقابل دولت دهم از ابزار قانونی خود به خوبی عمل کرد و بارها از وزیران کابینه سوال پرسید و هم اکنون ممکن است منتقدان مجلس بگویند چرا در دولت قبل رئیس جمهور برای نخستین بار در طول تاریخ انقلاب به مجلس رفته و پاسخ سوال نمایندگان را داده است و در این دولت نمایندگان سوالی را از وزیران مطرح نمی کنند.

نمایندگان به وظایف قانونی خود باید عمل کنند و همانطور که در دولت نهم و دهم به صورت مرتب از وزیران سوال مطرح شد و تعدادی از آنها نیز  استیضاح شدند در زمان فعالیت دولت یازدهم نیز اگر مشکلی مطرح شود نمایندگان باید از ابزار قانونی خود استفاده کنند.

بر همین اساس ممکن است منتقدان از آن طرف بگویند چرا تنها به دولت قبل تیغ نظارت خود را برا کرده بودید و هم اکنون با این دولت مدارا می کنید.

بنده می خواهم بگویم که اینگونه نیست که مجلس یک طرفه اقدام کند و وظیفه خود را در مقابل دولت جدید نیز ادامه می دهد و سوال از وزرا نیز همواره بوده و هم اکنون نیز در دولت یازدهم مطرح شده است.

در موضوع طرح سوال از وزیران در صحن نیز ممکن است نمایندگان قانع نشوند و این نیز غیر طبیعی نیست و هم اکنون در زمان فعالیت دولت یازدهم 3 بار وزیران کابینه به صحن علنی آمده و متاسفانه نتوانسته اند نمایندگان را قانع کنند و کارت زرد گرفته اند و این موضوع نیز طبیعی است.

هم اکنون بحث شخصی هم اکنون مطرح نیست و ممکن است بنده نیز از اظهارات برخی از وزرا قانع شده باشم یا خیر و این بحث شخصی نیست. اما نفس عمل که از تعدادی از وزرا سوال شده و به صحن علنی کشیده شده است طبیعی است و این موضوع از وظایف مجلس است.

باید به این موضوع توجه کرد که ده ها سوال وجود دارد که 10 درصد آن نیز به صحن نمی آیند و وزرا به مجلس آمده و توضیح داده اند و نمایندگان قانع شده و به صحن علنی نمی رسد.

هم اکنون بسیاری از سوالات پیش از رسیدن به صحن علنی در هیات رئیسه با حضور وزرا و نمایندگان سوال کننده برطرف می شود و تعداد اندکی از سوالات به صحن می رسد و نباید خیلی بحث را بزرگ کرد.

حجت الاسلام حسن روحانی نیز اعلام کرده است کارت زرد نمایندگان به وزرا نگرانی دولت یازدهم نیست و بر همین اساس به نظر بنده دولت باید صبر و حوصله خود را افزایش دهد. ماهیت مجلس این است و قانون گذاری و نظارت وظیفه مجلس است و باید به آن پرداخته شود.

در این میان ذکر این نکته ضروری است که ممکن است برخی از سوالات از حالت نظارت و مصالح عالی کشور خارج باشد و حالت های شخصی نیز به میان بیاید و نمایندگان نیز خواسته نامعقولی از وزرا داشته باشند. البته تعداد این ها اندک است اما اکثر سوال ها را باید تحمل صبر بررسی کنیم و دولت نیز قبول دارد این سوالات در راستای اقدام نظارتی مجلس است.

در میان نمایندگان گروه های تندرویی وجود دارند که نامشان به عنوان سوال کننده از وزیران کابینه بارها مطرح شده است و به نظر می رسد سوال از وزرا را هدایت می کنند. این برداشت صحیح است؟

فضای مجلس یک فضای سیاسی است و در آن گروه های سیاسی مختلفی به صورت اقلیت و اکثریت و میانه رو به فعالیت مشغول هستند و در نهایت بسیاری از کارهای مجلس جنبه سیاسی به خود می گیرد. اما هم اکنون در صحن علنی مجلس 3 سوال مطرح شده است که در حوزه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بوده است.

اما نمایندگانی که سوال را مطرح کرده اند از یک طیف خاص بوده اند.

هر نماینده به یک گروه سیاسی تعقل دارد و ممکن است اینگونه باشد. اما حقیقتا سوال اقتصادی که از وزیر اقتصاد مطرح شد پشتوانه سیاسی نداشته است و بیشتر دغدغه های مردم بوده است و نمایندگان نیز به همین دلیل و به واسطه اظهارنظر رئیس کل بانک مرکزی درباره نرخ ارز از وزیر اقتصاد سوال پرسیده اند که البته منطقی نبوده است و وزیر پاسخگوی اقدامات رئیس کل بانک مرکزی نخواهد بود.

اما به صورت کلی طبیعت مجلس این است که بحث ها سیاسی می شود و سوالات خود به خود جبنه سیاسی پیدا می کند و نمایندگان به یکی از گرایش های سیاسی وابستگی دارند و یا فعال هستند و یا هوادار آن گرایش هستند و یا تعلقی به آن دارند و می توان برای برخی از سوالات بار سیاسیتعریف کرد و در بستر سیاسی قرار داد اما الزاما اینگونه نیست که هر حرکت مجلس سیاسی باشد.

به نظر می رسد مجلس به دنبال عصبانی کردن دولت است.

آقای روحانی 20 سال در مجلس بوده اند و سابقه نایب رئیسی مجلس و حضور در هیات رئیسه مجلس را دارند و به خوبی با فضای حاکم بر مجلس آشنا هستند و همین سوابق ایشان اجازه عصبانی شدن به دولت را نمی دهد.

آقای لاریجانی گفتند که تعدد سوال از وزیران حرکت ضد به خود می شود . به نظر شما استمرار چنین فضایی چه تبعاتی را به همراه دارد؟

این موضوع را قبول دارم که سوال از وزیران حدی دارد اما هم اکنون دولت باید آستانه تحمل خود را بالا ببرد به همکاران در مجلس نیز توصیه می کنیم که سوال باید سوالی باشد که در جهت مصالح ملی باشد و منطقی،معقول، قابل دفاع بوده و به تصحیح روند اجرایی کشور کمک کند.

همچنین باید به این نکته مهم اشاره کرد که سوال هایی که شائبه بحث های شخصی داشته باشد و یا زیاده خواهی و فراتر از قانون باشد نباید در مجلس مطرح شود و نباید به دنبال تصفیه حساب سیاسی باشیم.

ماهیت مجلس سیاسی است و هر دوره ای یک جریان فکری در مجلس هستند و اقلیت و اکثریت در مجلس وجود دارد اما سوال ها می تواند سیاسی باشند اما جنبه تصفیه حساب سیاسی نباید باشند.

در فضای سیاسی کشور ما «کار سیاسی» و «سیاسی کاری» داریم و خیلی از کارهای مجلس بار سیاسی دارد اما سیاسی کاری و یا تفصیه حساب فرق دارد.

طبیعی است گروه سیاسی با رقیب خود رقابت می کند و در رقابت سیاسی انتقاد می کند و طرف مقابل هم باید به انتقادها جواب بدهد اما این اقدامات نباید سیاسی کاری باشد. مسیر انتقاد نیز رسانه ها و در ابزار نظارتی در مجلس است و این را خود دولت هم قبول دارد و این معادلات سیاسی و قواعد بازی سیاسی است.

باید سعی کنیم این نقد و انتقادات سیاسی از جنبه اخلاقی و عرفی خارج نشود و پشت پا انداختن و مچ گیری های غیر اخلاقی و سیاسی کاری رایج نباشد.

/27295