فاطمه استیری: «افتخار می‌کنم که بگویم عضو خانواده مجلس و فرزند مجلس هستم.» این جمله شاه بیت سخنان حسن روحانی در اولین حضورش در مجلس شورای اسلامی بود. سخنانی متفاوت با رییس جمهور سابق که نه تنها 8 سال پر هیاهو و پرتنش را با وکلای ملت رقم زد، «در راس امور بودن مجلس» را نمی‌پذیرفت، که هرآنجا که صلاحدید شخصی اش ایجاب می کرد پا بر روی قوانین مجلس می گذاشت و ابایی نداشت که از تن ندادن و اجرا نکردن قوانین مصوب مجلس سخن بگوید. و حالا حسن روحانی گویی همان رییس جمهوری بود که قرار بود با به رسمیت شناختن عصاره فضائل ملت بودن نمایندگان در اولین حضورش در پارلمان اینگونه حرمت و اقتدار مجلس را به بهارستان بازگرداند.
اولین پیام بهارستان‌نشینان به دولت پاستورنشین جدید هم در اولین جلسه بررسی وزرای پیشنهادی روحانی صادر شد، آنجا که 148 موافق کابینه در مقابل 18 مثبت نام کردند. مخالفانی که اکثریت آن را طیف نزدیک به جبهه پایداری تشکیل می‌دادند و دیگران آن را اعضایی از فراکسیون اقلیت اصولگرایا مجلس. دومین پیام مجلس را هم مخالفان آنجا دریافت کردند که تعدادی از همکاران خودشان در وقت دولت به دفاع از وزرای پیشنهادی پرداختند بی آنکه رییس دولت خود را در مقابل این انتقادات و مخالفت ها قرار دهد.
پایان ماه عسل کوتاه مدت دولت و مجلس؟!
اما گویی ماه‌عسل دولت یازدهم و مجلس نهم خیلی کوتاه بود، و قرار گرفتن پایداری‌هایِ حامی دولت سابق در کنار طیف دیگری از اصولگرایان مجلس چون رهپویان و ایثارگرایان، اقلیتی را در مقابل دولتِ تازه پا گرفته علم کرده که گاه و بیگاه در موافقت یا مخالفت با طرح و لایحه یا سوال، اخطار و تذکر به وزرا و دیگر دولتی‌ها و حتی تهیه طرح استیضاح، «تعامل» دولت و مجلس را به صف آرایی «تندرو»های مجلس در مقابل«دولت اعتدالی» تغییر وضعیت داده‌اند.
رای ندادن به برخی وزرای کابینه روحانی گرچه قابل انتظار می‌نمود اما عدم رای چندین باره به وزرای پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان آغازی بر خط و نشان کشیدن‌هایی بود که دیگر این روزها به مرحله کارت زرد دادن‌های پیاپی و تهیه طرح‌های استیضاح وزرا رسیده است.
مخالفانی که در روز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی حسن روحانی با به کار بردن پی در پی کلید واژه‌هایی چون «حماسه لب مرزی»، «دولت سهمیه‌ای»،«کابینه پیرمردها»، «فتنه» و ... در تلاش برای رای ندادن به وزرای اصلاح‌گرای کابینه بودند، این روزها از دری دیگر وارد شده‌اند و با هر بهانه ای وزرای اصلاح‌طلب، اعتدالی و حتی اصولگرای دولت را به کمیسیون یا صحن علنی مجلس فرا می‌خوانند و دادن سه کارت زرد به وزرای اقتصاد، علوم و فرهنگ و ارشاد اسلامی را باید نتیجه سنگ اندازی در مسیر حرکتی دولت از سوی همین طیف دانست تا اقلیت مجلس اینگونه حرف خود را به کرسی بنشانند.
لبخند جای خود را به گلایه می دهد!
«لبخند» اگر پاسخ رییس دولت و وزرایش تا همین روزهای اخیر بود، اما گویی کم کم جای خود را به «گلایه» و «دلخوری» داده است. گلایههایی که دولتی‌ها در ضمن آن باز هم بر پایبند بودنشان به قانون و تن دادن به قانون سخن می‌گویند. آنگونه که حسن روحانی رییس دولت روز گذشته در نشست استانداران با روسای سه قوه تلویحا به برخی رویه در پیش گرفته شده از سوی مجلسی‌ها اشاره کرد و عدم رای اعتماد به وزرای ورزش پیشنهادی را در نظام جمهوری اسلامی بی سابقه دانست. رییس دولت اما این را هم گفت که این «حق» مجلس بود و ما نباید برنجیم.
روحانی در سخنان خود به روال سخنانش در 5 ماه گذشته همچنان بر قانون گرایی دولتش و احترام به تصمیمات مجلس تاکید کرد و گفت« ما باید به نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان نمایندگان ملت احترام بگذاریم، به قانون مصوب مجلس که مورد تایید شورای نگهبان است احترام بگذاریم، به آن عمل کنیم؛ چراکه غیر از قانونگرایی، راهی پیش‌روی ما نیست. فرار از قانون اگر به فرض منفعت موقتی داشته باشد، ضررهای بسیار مهم و طولانی دارد.»
روحانی هفته گذشته و در جریان دیدار با مجمع نمایندگان استان گیلان نیز برای اولین بار نسبت به فراخوانی‌های پی در پی وزرا به مجلس و تذکر و اخطارها و سوالات گلایه کرد. رییس دولت در این نشست ضمن تأکید بر حق نمایندگان در دادن تذکر و سؤال از اعضای کابینه عنوان کرد که حجم این سؤالات و تذکرات تناسبی با حجم کاری بالای آنها ندارد.
روحانی با اشاره به طرح ده‌ها سؤال از وزرا در مدت سه ماه از سوی نمایندگان مجلس عنوان کرد «بعضاً برخی از تقاضاها و درخواست‌های نمایندگان منطبق با قانون نیست و وزیر در قبال عدم برآورده کردن آن، نباید تهدید شود. باید نمایندگان محترم، وزرا را برای انجام کار بهتر دلگرم کنند.»
رئیس‌جمهور این را هم گفت که «بنده از وزرا خواسته‌ام ضمن احترام کامل به نمایندگان و مجلس بر اجرای دقیق قانون ایستادگی کنند.»
100 رای منفی تاثیرگذار اقلیت تندرو
«اکثریت مجلس به این شدت با دولت زاویه ندارند اما اکنون اقلیت تندرویی ابتکار عمل را به دست گرفته و از احساسات، دلگیری‌ها و ناراحتی‌های نمایندگان استفاده میکند اما در آینده وضعیت بهتر میشود.»
این سخنان علی مطهری که روز گذشته در تحلیل برخی رفتار مجلسی‌ها در قبال دولت بیان شد را شاید بتوان پشت پرده بسیاری از اتفاقات چندماه اخیر بین دولت و مجلس دانست. اقلیت تندرویی که این روزها به خوبی از شرایط حاکم در مجلس و فضای سیاسی کشور به نفع خود بهره‌برداری می‌کنند و سدی در مسیر حرکتی دولت شده‌اند.
اقلیتی با وزنه«100» رای در مجلس که در جریان رای عدم اعتماد به برخی وزرای پیشنهادی مانند وزرای علوم، ورزش و آموزش و پرورش یا رای پایین و لب مرزی به دیگر وزرای دولت مانند وزرای نفت، راه شهرسازی و کار کنار هم قرار گرفتند و این روزها در جریان تهیه برخی طرح‌های دو فوریتی و سوال از وزرا و مطابق آن دادن کارت زرد به وزرای کابینه روحانی همراهی با یکدیگر را حفظ کرده‌اند.
در این میان گرچه نمی‌توان از رای‌دهی براساس نگاه تخصصی و کارشناسی وکلای ملت غفلت کرد اما شاید ثابت بودن «100» رای منفی آنجاهایی که پای دولت در میان است، نگاه‌ها را به سمت موضع‌گیری و رای‌دهی سیاسی بچرخاند. افراط در بکارگیری ابزارهای نظارتی مجلس در طول عمر کوتاه مدت مجلس تا آنجا پیش رفته است که دولت صبور و تعاملی روحانی را هم رنجیده خاطر کرده است. هرچند این دولت برخلاف دولت پیشین تاکنون به تصمیمات مجلس تن نهاده و هربار از احترام به تصمیمات مجلسی‌ها سخن گفته است اما گویی مجلسی که بارها از در همراهی و مماشات با دولت پرتنش احمدی نژاد وارد شده بود از ریسمان سیاه و سفیداحمدی نژاد آنقدره ترسیده اند که خط قرمزی پررنگ بر واژه‌های همراهی، تعامل و مماشات با دولت جدید کشیده‌اند.
با این وجود علی مطهری که این رفتارها را ناشی از شسکت اصولگرایان در انتخابات می‌داند معتقد است، فضا به زودی آرام میشود. «اصولگراها در انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری شکست خوردند و برخی رفتارها در مجلس از ناراحتی این شکست است. بالاخره گاهی رفتارهایی ناشی از احساسات و هیجان انجام می‌دهند که به مرور زمان کم میشود و به این شکل باقی نمی‌ماند. نمونه‌اش نوع برخورد مجلس با وزیر علوم بود. ایشان واقعا تخلفی نداشت که توفیقی و میلی‌منفرد را در وزارت علوم به کار گرفته بود. این، حق وزیر و از اختیارات اوست و اینکه بگوییم آنها فتنه‌گر بودند، حرف منطقی نیست. در مجموع اصولگرایان قدری عصبانی هستند و کارهای احساسی می‌کنند اما کم‌کم آرام می‌شوند. »
جدول‌هایی که در ادامه آمده است گویای «100 رای منفی» است که در تصمیمات مجلس در ارتباط با دولت تاثیر گذار بوده‌اند.
وزرایی که از مجلس کارت زرد گرفته‌اند
|
اسامی/سمت |
آرای مثبت |
آرای منفی |
آرای ممتنع |
|
جنتی، علی «وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی» |
97 |
105 |
18 |
|
طیب‌نیا، علی «وزیراقتصاد» |
82 |
101 |
10 |
|
فرجی‌دانا، رضا «وزیر علوم» |
73 |
149 |
10 |
3 وزیر اصلاح‌طلب دولت که پایین‌ترین رای اعتماد را از مجلس گرفتند
|
اسامی/سمت |
آرای مثبت |
آرای منفی |
آرای ممتنع |
|
آخوندی، عباس «وزیر راه و شهرسازی» |
159 |
107 |
18 |
|
ربیعی،علی «وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی» |
163 |
100 |
21 |
|
نامدار زنگنه، بیژن «وزیرنفت» |
166 |
104 |
13
|
وزرای پیشنهادی که از مجلس رای اعتماد نگرفتند
|
اسامی/سمت |
آرای مثبت |
آرای منفی |
آرای ممتنع |
|
سجادی،نصرالله «وزارت ورزش و جوانان» |
124 |
107 |
22 |
|
سلطانی‌فر، مسعود «وزارت ورزش و جوانان» |
117 |
148 |
18 |
|
صالحی امیری،رضا «وزارت ورزش و جوانان» |
107 |
141 |
13 |
|
میلی‌منفرد، جعفر «وزارت علوم» |
105 |
162 |
15 |
|
نجفی،محمدعلی «وزارت آموزش و پرورش» |
142 |
133 |
9 |
/27220
نظر شما