ممکن است روس ها تسلیم باج خواهی ریاض شوند

محمدرضا نوروزپور:دو انفجار تروریستی در روسیه چند نکته را برای ما به تصویر می کشد:
نخست: موفقیت هایی که تا کنون روسیه در عرصه های منطقه ای و جهانی به دست آورده این کشور را مصون از آسیب پذیری در برابر تروریسم نکرده است.

دوم: عربستان سعودی وقتی از راه معامله با روس ها نتوانست به اهدافش برسد اکنون با استفاده از ابزار ترور قصد باج خواهی از کرملین را دارد.

سوم: درخلال تحولات دو سال و نیم گذشته منطقه، که شاخص اصلی آن بحران سوریه بود، عمده کشورها و دولت های درگیر در این بحران، دوره ای از فراز و فرود، تنش و حتی صعود و سقوط را تجربه کردند که ذکر برخی از آنها خالی از لطف نیست:
- قطر، تقریبا از دور رقابت خارج شد
- دولت اخوانی محمد مرسی که زاییده تحولات عربی بود و نیامده قصد داشت برای نظام بعث سوریه و دوران پسا اسد، نسخه شفا بخش بپیچد، تومارش در هم پیچیده شد.
- ترکیه به تدریج با مشکلات داخلی و خارجی مواجه شد و افشای فسادمالی و بحران ناشی از آن، بسان ضربه ای هولناک می رود تا دولت قدرتمند اردوغان را نیز به کنج رینگ خاورمیانه بیفکند
- اوباما نتوانست آنگونه که وعده داده بود درقبال استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه -فارغ از اینکه اسد یا مخالفان او از این سلاح ها استفاده کردند- واکنش نشان دهد و وجهه او به شدت در داخل و در میان متحدان غربی و منطقه ای اش لطمه خورد.
- سعودی ها ناگهان خود را در اثر ادبار واشنگتن و امتناع این کشور از همگرایی با آنها در بحران سوریه ، با انزوایی بی سابقه در منطقه و دنیا روبرو دیدند.
اما روسیه، تا پیش از انفجارهای تروریستی در ولگاگراد خود را اصلی ترین برنده بازیهای خاورمیانه می دید و تقریبا لغزش اندکی در دیپلماسی خارجی مرتکب شده بود. با این انفجارها مسکو، خود را آسیب پذیر یافته و از گسترش موج ترورهایی که ریشه در انتقام جویی یا باج خواهی سعودی دارد به شدت هراسان شده است.

چهارم: توانایی عربستان در بهم ریختن صلح و ثبات در منطقه و حتی در کشوری مثل روسیه که یکی از بالاترین استانداردهای امنیتی و اطلاعاتی را دارد نمایان شد. عربستان نشان داد اگرچه توان یا تمایل رویارویی مستقیم نظامی با کشوری چون روسیه و یا حتی ایران را ندارد اما در استفاده از شگردهای خاص خود برای برهم زدن امنیت و ثبات در منطقه به بهترین شکل ممکن استفاده کند.

پنجم: حوادث تروریستی روسیه نشان داد بازی منطقه ای هنوز تمام نشده و زمان تقسیم کیک پیروزی چه در سوریه و چه در مسائل دیگر مربوط به منطه فرا نرسیده و ممکن است این بازی ابعاد و گستره و حتی بازیگران تازه ای پیدا کند.

ششم: عربستان سعودی با درگیر کردن خود با روسیه جدیت خود را در ارسال این پیام نشان داد که اگر قرار باشد در این بازی منطقه ای، ریاض بازنده باشد، همه را بازنده یا متضرر خواهد کرد و نباید این کشور را با قطر، مصر و حتی ترکیه مقایسه کرد. این پیام، قبل از روسیه برای جمهوری اسلامی ایران نیز ارسال شده است. انفجارهای لبنان که یکی از آنها سفارت ایران در بیروت را هدف گرفت و انفجارهای هولناک عراق و یا چند عملیات تروریستی در شرق ایران، همگی از همین جنس پیام های سعودی هستند.

هفتم: روسیه دریافت که امنیت این کشور که مدت ها است به مثابه تنگ بلوری شیکی در ویترین دولت پوتین و مدودف جلوه گری کرده، اکنون هدف بچه های چموش و شیطان پرورده شده در مکتب وهابیت و سلفی گری سعودی قرار گرفته است و آنها آموزش های لازم برای شکستن این تنگ های بلوری شیک را به خوبی گذرانده اند.

هشتم: آسیب پذیری روس ها در برابر حملات تروریستی، آن هم با توجه به نزدیک بودن برگزاری المپیک زمستانی در این کشور بسیار بالاست ولی اگر این موج به راه بیفتد، توان مبارزه روس ها با توجه به ویژگی های موجود در بافت جمعیتی افراطیون قفقاز و خصوصیات جغرافیایی این منطقه، چندان زیاد نیست.

نهم: روس ها ممکن است با احتساب جمیع جهات از جمله به خاطر میزبانی المپیک زمستانی به این نتیجه برسند که قدرت ایستادگی در برابر این باج خواهی سعودی ها را ندارند و یا دست کم تا زمان گذر از المپیک، مجبور به مصالحه با ریاض شوند، خصوصا اینکه به نظر می رسد هدف اصلی سعودی ها از ترتیب دادن این انفجارها در روسیه نیز همین باشد و آنها تمایلی به تشدید این وضعیت ندارند. در اینجا روس ها باید در سوریه، لبنان و مصر امتیازاتی به عربستان داده و یا خود را تا اندازه ای به سیاست های آنها نزدیک سازند.

دهم: اگر روس ها باج خواهی عربستان را توهینی به خود قلمداد کنند و نخواهند پاسخ مثبتی به ریاض بدهند، مجبور خواهند شد تمهیدات شدید امنیتی در خلال برگزاری المپیک زمستانی اتخاد کنند که این موضوع هزینه های مسکو را به شدت افزایش خواهد داد و ممکن است این هزینه ها از عایدات آنها از قبل میزبانی المپیک نیز افزون شود. مضاف براینکه موج نگرانی از اقدامات ترویستی تا همین حالا ممکن است بلیط برخی از گردشگرانی که قصد سفر به روسیه برای تماشای بازیهای المپیک زمستانی را داشتند را باطل کرده باشد و این خود یک ضرر مضاعف برای روسیه محسوب می شود.

4949