مریم هدیه لو: قشقاوی دیپلماتی بذله گو است اما وقتی پای حرفهایش می‌نشینی از مشکلات حوزه کاری‌‌اش می‌گوید. او که مسئول مستقیم پیگیری مسائل حقوقی و کنسولی ایرانیان در خارج از کشور است می‌گوید پولی برای وکیل گرفتن ندارند. قشقاوی در گفت‌وگو با خبرآنلاین گلایه‌هایی هم از رسانه‌ها و نمایندگان مجلس دارد.
شما چندی پیش از مجلس گلایه کردید که چرا ردیف بودجه‌ای برای کار‌های مربوط به دفاع از حقوق شهروندی ایرانیان خارج از کشور اختصاص نداده‌‌اید و از سوی دیگر مجلس هم از وزارت خارجه گلایه دارد که چرا از حقوق شهروندی دفاع نمی‌کند. قضیه از چه قرار است؟
من به دوستانم در کمیسیون اصل 90 گله کردم، ما جای هیچ تقصیر و اهمالی نداریم، سفیر ما هیچ قصوری نکرده است و همه موظفند و طبق کنوانسیون 1963 وین وظیفه خود را می‌دانند. ولی وقتی یک سفیر نامه می‌نویسد و می‌گوید 100 هزار یورو پول برای دفاع از حقوق شهروندان نیاز دارم و ما یک دلار هم در این زمینه نداریم، چطور می‌توانیم سفیر را مقصر بدانیم؟ من گاهی به رسانه‌ها عرض می‌کنم که شما چرا این‌قدر ما را برای دفاع از حقوق شهروندی ایرانیان در خارج از کشور زیر سؤال می‌برید؟! شما چرا این‌قدر به درمان می‌پردازید؟ به پیشگیری بپردازید؛ پیشگیری چیست؟! این است که ما اطلاع‌رسانی کنیم این‌قدر قاچاق انسان در استرالیا صورت نگیرد. اصلاً نیازی نیست که وزارت خارجه زیر سؤال برود، ما وظیفه خودمان را می‌دانیم. رسانه‌ها باید بگویند که یک پیرمرد و پیرزن در استرالیا نباید قاچاق انسان کند که باعث مرگش شود، شما باید بگویید که 80 درصد زندانیان ما در 35 کشور جهان هستند و از این تعداد، 3000 زندانی مربوط به قاچاق مواد مخدر هستند. ما باید از داخل کنترل کنیم که مواد مخدر قاچاق نکند. این چه کاری است که بگوییم دفاع از حقوق شهروندی ایرانیان در خارج از کشور؟ یعنی قبل از اینکه بخواهیم اینجا در فرودگاه مانع قاچاق شویم ، مدام از زندانی موادمخدر دفاع کنیم.
این اتفاق در موسم حج بسیار می‌افتد اما به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر وزارت خارجه در این باره عملکرد قابل قبولی داشته است.
بله! سالی که من معاون شدم هر سال 200 نفر زندانی در عربستان داشتیم. چرا در چهار سال اخیر یک نفر هم نداریم؟ چطور شده تمام زندانی‌ها منتفی شده است؟ پیشگیری را محکم کردیم. در همین مبدأ اجازه ندادیم مواد مخدر را خارج کنند. رسانه‌ها چرا مدام می‌گویند دفاع از حقوق شهروندی؟ رسانه‌ها باید پیشگیری را مقدم بدانند، بگویند که چرا فردی باید قاچاق مواد مخدر کند و آن وقت سفیر ما برای آن‌فرد انرژی بگذارد؟ کجای عزت ما در این است که طرف 100 کیلو موادمخدر برده و من از او دفاع کنم؟ این عزت و دفاع از حقوق شهروندی است؟ یا اوج ذلت است؟ در رسانه‌های ما برعکس جلوه داده می‌شود یعنی جایی که وزارت خارجه طلب‌کار است، بدهکار جلوه داده می‌شود، کاملاً برعکس است. ما در حقوق شهروندی از مجلس، رسانه‌ها، رادیو و تلویزیون طلبکاریم.
اما کمیته حقوق بشر کمیسیون امنیت ملی هم کارهایی در دستور خود دارد، تعاملی میان شما و آنها نیست؟
بحث‌های حقوق بشری، بحث‌های خاص سیاسی است که وارد آن نمی‌شویم، 80 درصد زندانیان ما برای عبور غیرمجاز مواد مخدر و جرائم سازمان یافته زندانی هستند.
فکر می‌کنید راه حل فقط اختصاص ردیف بودجه است؟
اولاً که باید پیشگیری کنیم که اصلاً زندانی نداشته باشیم، چرا اصلاً زندانی داشته باشیم که دفاع از حقوق شهروندی صورت گیرد؟ ثانیاً وقتی که زندانی شده باید برایش وکیل بگیریم و وکیل برای رضای خدا نمی‌‌آید و پول می‌خواهد، در ردیف بودجه‌ای، ما حداقل 20 میلیون دلار نیاز داریم، نه کمتر از این. ما آمار هم دادیم، مجلس هرگاه 20 میلیون دلار در اختیار معاونت کنسولی وزارت خارجه فقط برای دفاع از حقوق شهروندان قرار داد، آن‌وقت اگر ما قصوری داشتیم بیایند ما را در کمیسیون اصل 90 زیر سؤال ببرند. قاطعانه می‌گویم که یک دلار برای دفاع از حقوق شهروندی ایرانیان در خارج از کشور بودجه نداریم.
مگر در لایحه بودجه مطرح نمی‌شود؟
نمی آید.
خب، دولت باید بیاورد، مگر دولت موظف به تعریف ردیف‌های بودجه نیست؟مجلس که فقط تصویب‌کننده است، یعنی کمیسیون تلفیق حذفش می‌کند؟
گاهی دولت می‌گوید که در بودجه کلان وزارت خارجه می‌آورد و ما هم می‌گوییم که بودجه کلان فایده ندارد، همیشه در نامه مکتوب می‌گوییم که بودجه کلان وزارت خارجه مشکلات زیادی دارد، باید ردیف بودجه‌ای باشد، اگر واقعاً می‌خواهیم از حقوق شهروندان دفاع شود باید 20 میلیون دلار در اختیار وزارت خارجه برای اخذ وکیل حقوق شهروندی اختصاص یابد و فقط باید با همین عنوان ذکر شود.
به‌هر‌حال ردیف بودجه را دولت باید بیاورد.
حالا یا دولت یا مجلس، پارسال که دولت به کمیسیون تلفیق نیامد نامه نوشتیم ولی باز هم انجام نشد.
فکر می‌کنید امسال در لایحه بودجه ردیفی درباره دفاع از حقوق شهروندان ایرانی در خارج از کشور تعریف شود؟
امیدواریم با کمک رسانه‌ها انجام شود. تیتر بزنید که 20 میلیون دلار برای دفاع از حقوق شهروندان نیاز است و تا این مبلغ را اختصاص داده نشود نمی‌توانیم حرفی از دفاع از حقوق شهروندی بزنیم، دیگر راجع به دفاع از حقوق شهروندی مقاله ننویسیم، شما از یک شهروند محکوم در دادگاه که می‌خواهید دفاع کنید مگر غیر از این است که به وکیل نیاز دارید، مگر وکیل مجانی دفاع می‌کند؟ در خارج که بدتر از داخل است، الان برای دو زندانی که در مالزی داریم، وکیل زبردستی وجود دارد که برای هر کدام 100 هزار یورو پول می‌خواهیم یعنی 200 هزار یورو برای دو زندانی در مالزی. دفاع از حقوق شهروندی با جیب خالی ممکن نیست.
یکی از موضوعات دیگری که درباره حقوق اتباع ایرانی در خارج از کشور مطرح می‌شود انگشت‌نگاری از مسئولین و ایرانیان است. آیا انگشت‌نگاری را توهین به ایرانیان و مسئولین نمی‌دانید و یا در اصول کنوانسیون‌ها کاملاً پذیرفته شده است؟
در مورد انگشت‌نگاری اتحادیه اروپا به ما یادداشت رسمی داد، هم در بروکسل به سفارت ما و هم در داخل با سرکنسول‌ها و سفیرهای خارجی ملاقات داشتم. یادداشتی دادند که برای 15 کشور از پارسال این مسئله اجرایی می‌شود و 10 کشور از قبل بوده است یعنی 25 کشور در منطقه؛ این موضوع صرفاً ربطی به ایران ندارد، هیچ موضوع سیاسی نیست و هیچ توهینی در آن نیست، البته ما استقبال نمی‌کنیم و امیدواریم لغو شود که ما هم مجبور به عمل متقابل نشویم چون ما در حال حاضر عمل متقابل می‌کنیم اما این ربطی به روابط دو جانبه و فضای سیاسی و... ندارد، موارد دیگری را هم با کشورهای دیگر منطقه که اتفاقاً روابط گرمی با هم دارند اعمال می‌کنند و برای ما هم اعمال می‌کنند، همه چیز را فوراً نباید سیاسی کنیم.
/2727
نظر شما