جواد لاریجانی: رفتار هیئت اروپایی به هیچ وجه قابل توجیه نیست

دیدار هئیت پارلمان اروپا از کشورمان که به دعوت و با هماهنگی مجلس شورای اسلامی صورت گرفت بدون شک در راستای تعامل سازنده با جهان حائز اهمیت بوده و ارزشمند است.

این هیئت که تقریبا یک هفته در ایران اقامت داشت با برخی از مسئولان کشورمان از جمله وزیر امورخارجه، رئیس مجلس شورای اسلامی و دبیرستاد حقوق بشر قوه قضائیه و ... دیدار و گفتگو داشت. با این همه این سفر با حاشیه هایی از جمله دیدار با دو تن از متهمین و محکومین فتنه 88 و اعطای جایزه به به آنها همراه بود که موجب شد دستاوردهای این سفر تحت الشعاع این حاشیه قرار گیرد. این حاشیه در مجلس شورای اسلامی نیز انعکاس یافت و اعتراض برخی از نمایندگان را بهمراه داشت. در این بین دکتر کاظم جلالی رئیس گروه دوستی پارلمان ایران و پارلمان اروپا در پاسخ به اعتراض برخی از نمایندگان اظهار داشت که محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر با درخواست هیئت اروپایی برای این دیدار موافقت کرده است. در همین خصوص پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر در مصاحبه ای کوتاه با دکتر محمد جواد لاریجانی ارزیابی ایشان از این دیدار را جویا شده است که در پی می آید:

دکتر کاظم جلالی رئیس گروه دوستی پارلمان ایران و اروپا اظهار داشته اند که حضرتعالی به عنوان دبیرستاد حقوق بشر با دیدار هیئت پارلمان اروپا با دو تن از محکومین فتنه 88 موافقت کرده اید؟ آیا اینگونه بوده است؟
طبعا در یک چنین مواردی جلسات مشورتی مختلفی در دستگاههای ذیربط تشکیل می شود و مسایل متنوعی نیز مطرح می شود که همگی آنها مشورت های داخل نظام محسوب می شوند. به نظر من آقای دکتر جلالی در مطالبی که بیان فرموده اند مقداری شتابزدگی به خرج داده و تسامح در دقت داشته اند، زیرا در هر صورت روال کار بر این است که مسئولان محترم مجلس نظرات مختلف نهادها را می گیرند، ارزیابی می کنند و نهایتا تصمیم می گیرند آنچه به مصلحت است انجام دهند یا خیر و کسی نمی تواند مجلس را به انجام کاری مجبور کند. البته هیچکس در این مملکت موافق رفتار این هیئت در ملاقات با این افراد و اعطای جایزه به آنها نبوده است، زیرا اولا تقاضای ملاقات با افرادی که سابقه محکومیت دارند یا به نوعی درحال گذراندن محکومیت هستند، نیازمند هماهنگی های قضایی است و باز همه آنها نیازمند هماهنگی های امنیتی است، ثانیا جایزه دادن به محکومین فتنه همانطور که اشاره شد اصلا یک توهین سیاسی است، ثالثا همه این امور مراحل تشریفاتی خاص خود را دارد، حتی موافقت با هر بخش از این تقاضاها باید براساس مراحل تشریفاتی خاصی صورت گیرد و این توافق، نافی انجام ضروریات دیپلماتیک و تشریفاتی این امر نیست همانطور که رئیس محترم مجلس شورای اسلامی هم اشاره کردند این ها باید تقاضای خود را رسما اعلام می کردند تا مجلس می توانست تصمیم مناسب بگیرد و به هر نوعی که می خواست عمل کند. بحث اصلی در نحوه رفتار این مهمانان کم تمدن ما بوده است.

پس قطع نظر از مخالفت یا موافقت با اصل قضیه، شما هم با نحوه رفتار هیئت اروپایی مخالف هستید. ارزیابی شما از این رفتار هیئت اروپایی چیست؟
بدیهی است این کار خلاف عرف دیپلماتیک است و شاید از لحاظ قوانین ما هم نوعی تخلف قانونی باشد چرا که یکی از ملاقات شوندگان دارای محکومیت معلق است و احیانا هماهنگی با قاضی اجرای احکام ضروری بوده است. اما درعین حال دادن جایزه به افرادی که در نظام اسلامی متهم شده و در جریان یک فرایند قانونی روشن و دقیق محکوم شده اند توهین به ملت و توهین به نظام سیاسی مدنی ما محسوب می شود لذا رفتار هیئت اروپایی در این قسمت به هیچ وجه قابل توجیه نیست.

چطور می شود که غربی ها با وجود ادعایی که در خصوص نرم های دیپلماتیک دارند و خود را مولف نظام های نوین رفتارهای دیپلماتیک در جهان می دانند دست به چنین اقداماتی زده باشند؟
اتفاقا این رفتار ناهنجار دیپلماتیک با مواضع غرب و دول اروپایی در فتنه 88 کاملا هماهنگی دارد. در جریان فتنه که در واقع یک کودتای ناموفق علیه دموکراسی در نظام اسلامی بود، دول اروپایی با وقاحت کامل این جریان فتنه را هم هدایت کردند، هم کمک کردند و هم تبلیغ کردند. این سیاست، حکایت از ماهیت خیره سرانه و خود محورانه غرب دارد. جالب است که غرب چه در رفتار با مردم خودش و چه در رفتار با سایر ملل از گستاخی کم نظیری برخوردار است و گستاخی البته یک علامت بی تمدنی است همانطور که حیا، ادب و شرم، رفتار متمدنانه محسوب می شود.

شما بعنوان دبیر ستاد حقوق بشر با این هیئت پارلمان اروپا دیدار و گفتگو داشتید و اتفاقا این دیدار، طولانی و گویا مناقشه ای بوده است. در نشست شما با هیئت اروپایی چه گذشت؟
اولا هیئت اروپایی چند ماه پیش از این سفر، از طریق وزارت خارجه تقاضای ملاقات با اینجانب را مطرح کرده بود. چون آنها از طریق پارلمان اروپا تقاضا کرده بودند آن را به مجلس شورای اسلامی هدایت کردیم و پس از آن بود که این ملاقات انجام گرفت. در این جلسه که بسیار دقیق و مفصل و مودب به آداب برگزار شد، آنها درباره جریان حقوق بشری حاکم در صحنه بین المللی با ما صحبت کردند و نظر ایران را درباره مسائل مطرح شده جویا شدند. ما در پاسخ به آنها که جزئیات بیشتر آن در خبرهای مربوط به دیدار منتشر شده است، مفصل توضیح دادیم اولا به تلقی آنها از حقوق بشر غربی اشکالات فراوانی داریم، ثانیا اعلام کردیم معتقد هستیم که سیاست غرب در تحمیل یک تفکر و روش زندگی به جهان با استفاده از زور شکست خورده است و گذشته از ناموفق بودن این تحمیل، این سیاست سبب از بین رفتن شکوفایی تمدنی بشر خواهد شد زیرا تنوع فرهنگی بخشی از تجربه تاریخی بشر در شکل دادن به تمدن است. ثالثا تاکید کردیم که حقوق بشر، امروزه بخصوص از سوی دول اروپایی و آمریکا مورد سوء استفاده عظیم قرار گرفته است، رابعا معترض شدیم که دوستان و متحدان آمریکا و غرب غالبا دیکتاتورهای بسیار سخت گیری هستند و کمترین توجهی به نرم های حقوق بشری ندارند اما چون دست نشانده و تضمین کنند منافع غرب هستند به حقوق بشر آنها هیچ اشکالی وارد نمی شود اما ایران که تجربه آن در بنای یک نظام دموکراتیک براساس عقلانیت اسلامی تجربه جدید بشریت امروز محسوب می شودو به همین واسطه دستاوردهای شگرفی در طی سه دهه گذشته ارائه کرده است و تنها دموکراسی منطقه و پیشرفته ترین کشور منطقه در علم و تکنولوژی و قوی ترین و تاثیر گذار ترین کشور منطقه به حساب می آید و در یک کلام ستاره درخشان خاورمیانه است را مورد تهاجمات متنوع از جمله تهاجم حقوق بشری قرار داده اند.
همچنین در این ملاقات طرف اروپایی دو تقاضا مطرح کرد اول نظر مساعد ایران برای آغاز مجدد مذاکرات حقوق بشری میان ایران و اروپا را خواستار شد و دوم توسعه همکاری های قضایی بین ایران و اروپا چهت آشنایی بیشتر اروپایی ها با دستاوردهای مدنی جمهوری اسلامی را درخواست کرد.

شما پذیرفتید؟
ما با تقاضای دوم موافقت کردیم و از مسیرهای مختلف پیگیر اجرای آن خواهیم بود. اما درباره تجربه مذاکرات ایران و اروپا یادآور شدیم که این مذاکرات از سال 81برای چند دور برگزار شد و مبنای آن جایگزین کردن رفتار خصمانه در مجامع بین المللی با میز مذاکره بود. منتهی پس از چند دور مذاکره، دول اروپایی تصمیم گرفتند در صحنه بین المللی تهاجمات بین المللی را علیه ایران مجددا براه بیندازند که نمونه آن قطعنامه هایی است که مطرح کرده و می کنند و یا مواضع بی ادبانه و گستاخانه ای است که علیه نظام اسلامی و مسئولان آن اتخاذ می کنند.
با توجه به این شرایط، تردید ما این است که این مذاکره هم با همان معیار منسوخ چماق و هویچ باشد، البته همانگونه که قبلا هم گفته ام چماق شکسته و هویچ پوسیده . طبیعتا ما به مذاکره ای که براساس حسن نیت و علاقه به فهم متقابل باشد نظر مثبت داریم و امیدوار هستیم که مسئله حقوق بشر از این بازی سیاسی خارج شود و به یک میدان همکاری فرهنگی، فکری و تمدنی بشری تبدیل شود که در آن همه ملت ها حق داشته باشند براساس فرهنگ خودشان زندگی خود را شکل دهند و با همه فرهنگ ها تعامل داشته باشند.

/2727