زلزله زدگان خراسان جنوبی با سرما و برف وباران چه میکنند؟

بمنظور سرکشی از مناطق زلزله زده خراسان جنوبی روز پنجشنبه  23/ 9/91 با پرواز عازم بیرجند  و در معیت مسئولین ذیربط از فرودگاه بطور مستقیم عازم منطقه زلزله­زده شدیم و از روستاهای زردان، عباس­آباد، حسین­آباد، شاج و پدم رود بازدید کرده و با مردم به گفتگو پرداختم و ضمن تشکر  از تلاشهای مسئولین دست­اندرکار امداد رسانی از مردم خواستم اگر مشکلی دارند بیان نمایند تا پیگیری شود که گزارش سفر و پیشنهادات به شرح زیر تقدیم می­گردد:

الف- وقوع زلزله و خسارات آن:

روز چهارشنبه 17/9/91 حدود ساعت 20:35 زلزله­ای به قدرت 5/5 ریشتر منطقه­ای واقع در مرز مشترک شهرستانهای قاینات، زیرکوه، درمیان و بیرجند را فرا گرفت. این زلزله 45 روستا را  به شرح زیر شامل شده است:

این زلزله جان 6 نفر را گرفته است که یک خانواده 5 نفری در روستای شاج از توابع بخش زهان شهرستان زیرکوه و یک نفر از روستای بن خونیک بخش مرکز شهرستان قاینات جان خود را از دست داده­اند.

558 رأس گوسفند زیر آوار مانده و به هلاکت رسیده­اند و 8 رشته قنات از زلزله آسیب دیده است.

به برخی واحدهای تجاری روستایی ازقبیل مغازه شیشه­بری نیز خساراتی وارد شده و در حدود 200 واحد مسکونی اثاثیه مردم زیر آوار آسیب دیده است که قابل استفاده نمی­باشد یا آسیب جدی دیده است.

ب: اقدامات مسئولین و امدادگران

با توجه به امکاناتی که ستاد مدیریت بحران استان در اختیار داشته در اولین فرصت مرکز اصلی زلزله شناسایی و یک ساعت بعد از وقوع زلزله جلسه ستاد تشکیل و ساعت 3 بامداد روز پنجشنیه آقای قدمی معاون وزیر کشور در منطقه زلزله­زده حاضر گردیده است و استاندار تاکنون 3 بار به منطقه سفر کرده است.

نیروهای هلال احمر بلافاصله بعد از وقوع حادثه در محل حاضر و ساعت یک بامداد پنج­شنبه یعنی حدود 4 ساعت بعد از زلزله 500 چادر و تا صبح پنج­شنبه 800 چادر در روستاهایی که آسیب دیده­اند نصب و در اختیار مردم قرار گرفته است.

تاکنون 2200 چادر بین روستائیان نیز توزیع شده و پتو، چراغ والور، بسته­های غذایی یک ماهه، بسته­های بهداشتی یک ماهه و بسته­های فرهنگی بین مردم توزیع گردیده است. حدود 14 دستگاه دولتی در امدادرسانی دخیل هستند و 430 نفر امدادگر به امدادرسانی مشغول شده­اند.

400 بسته فرهنگی بین زلزله­زدگان توزیع و چادر نماز نیز در روستاها نصب شده است. اولین مسئولی که در منطقه زلزله­زده حاضر شده است سردار نظر مسئول سپاه استان بوده و دستور راه­اندازی نانوایی در منطقه را صادر کرده است.

بنیاد مسکن در کمتر از 30 ساعت آمار صحیح از واحدهای مسکونی و میزان خسارات وارده را تهیه کرده و تا روز پنجشنبه 23/9/91 از 38 واحد مسکونی آواربرداری کرده است.

برای 252 نفر پرونده تشکیل گردیده و کار پیاده­سازی 8 واحد مسکونی انجام شده است و هر کس پی­کنی واحد مسکونی خود را انجام دهد بلافاصله 2 میلیون ریال کمک بلاعوض به وی تخصیص داده می­شود.

برای هر واحد مسکونی 25 میلیون ریال وام  با سود 4% و 20 میلیون ریال کمک بلاعوض درنظر گرفته شده است که پرداخت خواهد شد.

بنیاد مسکن مدعی است که اگر مردم همراهی نمایند دو هفته پس از وقوع زلزله بازسازی را آغاز خواهد کرد.

شرکت آب و فاضلاب روستایی در اسرع وقت نسبت به نصب شیر برداشت آب شرب اقدام نموده تا مردم مشکل آب نداشته باشند و در تمام روستاها سرویس بهداشتی نصب گردیده است که تاکنون به 24 چشمه رسیده است.

شرکت مخابرات تلفن همراه را در منطقه فعال کرده و به مردم کارت هدیه تلفن همراه داده و در روستاهایی که تلفن ثابت داشته­اند خطوط تلفن به داخل چادرها کشیده است.

شرکت برق تمام چادرها را از برق برخوردار کرده است و بخاری برقی در اختیار مردم قرار گرفته و هزینه برق را ستاد مدیریت بحران پرداخت می­نماید. جهاد کشاورزی در مورد پرداخت خسارات دامهای تلف شده پیگیری نموده و شرکتهای بیمه­ای اقدام کرده­اند و از 8 قنات آسیب­دیده یک رشته را تاکنون مرمت کرده­اند و 11 تن علوفه  دام بصورت رایگان  توزیع شده است.

علاوه بر نفت که مردم با پرداخت پول دریافت می­کنند 21 هزار لیتر نفت مجانی توزیع شده است. دامپزشکی نسبت به دفن اجساد دامهای تلف شده اقدام و در مورد سمپاشی منطقه نیز اقدام کرده است و نسبت به تزریق واکسن دامها نیز عمل کرده است.

کلاس های مدارس در کانکس برگزار شده و علاوه بر آن توسط امدادگرانی که از دانشگاه­های سایر استانها آمده­اند کلاسهای نقاشی و آموزشی برای کودکان برگزار گردیده است.

غذای گرم راه­اندازی شده و روزانه 800 پرس غذای گرم توزیع می­شود که البته حدود 150 تا 200 پرس را نیروهایی که به هر عنوان به امداد اشتغال دارند استفاده می­نمایند. آتش­نشانی در منطقه فعال است و کپسول آتش­نشانی در اختیار قرار گرفته و نیروی انتظامی نیز در منطقه حضور یافته است.

درمجموع در بخش امدادرسانی به خوبی انجام وظیفه شده و رکورد امداد در سطح کشور شکسته شده است.

ج- مشکلات موجود:

1-    واگذاری چادرهای تبعیض آمیز

   برخی از مسئولین محلی که تجربه کافی در مدیریت بحران نداشته­اند در توزیع چادر در ابتدای امر تساهل کرده و به گونه ای چادرها را توزیع کرده­اند که در برخی روستاها ، چادر های توزیع شده  مشکلاتی ایجاد کرده و برخی مردم معترضند که چرا به آنان چادر نداده اند و از طرف دیگر افرادی که چادر گرفته اند توقع ادامه خدمات ازقبیل پرداخت کمک بلاعوض، توزیع سبدهای غذایی و ... در آنان ایجاد شده است و این اقدام غیرکارشناسی  و تبعیض آمیز هزینه­هایی را بر دولت تحمیل نموده است و تبعات فرهنگی آن  بر منطقه  و نارضایتی مردم از خسارات آن بیشتر است.

2-    کسانی که قبلاً وام دریافت کرده­اند

افرادی وجود دارند که از زلزله 1376 وام گرفته و مسکن احداث نموده­اند یا سالهای بعد از آن از طریق دریافت وام مسکن با نظارت بنیاد مسکن در روستاها خانه مسکونی ساخته­اند و اکنون تخریب شده است و چون به بانکها بدهکار هستند وام به آنها پرداخت نمی­شود.

3-    تحمل سرما و باران

   با توجه به اینکه زلزله در زمستان و هوای سرد رخ داده است و منطقه زلزله زده نیز از نقاط سرد سیر است  و تحمل سرما و باران و طوفان در چادرها سخت است و برای کسانی که واحدهای مسکونی آنان قابل سکونت نیست زندگی در چادر سختی­هایی دارد که باید چاره­اندیشی شود.

د- پیشنهادات

الف- تأمین اعتبار:

با توجه به اینکه امدادرسانی و بازسازی بیشتر از هر چیزی به اعتبارات در اختیار نیاز دارد باید هر چه سریعتر اعتبارات 25 میلیارد تومانی که گفته می­شود مصوبه دولت است ابلاغ و تخصیص داده تا هر چه سریعتر اعتبار لازم در اختیار مسئولین مربوطه قرار گیرد.

ب- تأمین کانکس:

با توجه به وجود سرما و برف و باران همراه با بادهای تند، پیشنهاد می­گردد حداقل برای واحدهای 100% تخریب و واحدهای کمتر از 100% که امکان اسکان در آن وجود ندارد کانکس تهیه شده  یا اینکه حد اقل یک اطاق پیش ساخته توسط بنیاد مسکن برای مردم احداث شود تا آنان که از زلزله جان سالم بدر برده اند در برابر  سرما ،  برف و باران به خطر نیفتد.

ج- مشکل پرداخت وام مسکن به کسانی که به خاطر همان مسکن تخریب شده بدهی قبلی دارند حل شود و پیشنهاد می­گردد وام قبلی بخشوده شود و از محل اعتبارات حوادث اقساط آن پرداخت شود.

د- زیر ساختها ی منطقه از قبیل جاده آبرسانی و... و تاسیسات عمومی از قبیل مسجد ، مدرسه و... که باید توسط دولت احداث شود در اولویت قرار گیرد تا ضمن برخورداری مردم از آن ، بازسازی را نیز تسهیل نماید.

موسی قربانی