به نظر می‌رسد که هنگام کار بر روی ثابت کیهان‌شناختی، آلبرت اینشتین نخستین کسی بوده که به مفهوم انرژی تاریک اندیشیده است؛ واقعیتی که بعدها معلوم شد 80 سال از زمان خود جلوتر بوده است. اما...

محمود حاج‌زمان: برای نوابغ، حتی اشتباهات با لباس مبدل به شکل پیروزی باز می‌گردند. اسناد مکالمه‌ای قدیمی میان آلبرت اینشتین و اروین شرودینگر نشان می‌دهد که این دو 80 سال پیش از آنکه زمانش فرا برسد، به ایده انرژی تاریک اندیشیده بودند؛ آن هم زمانی‌که مشغول سر و کله زدن با چیزی بودند که گمان می‌کردند صرفا یک ضریب تصحیح زشت و کریه است.
به گزارش نیوساینتیست، در سال 1917 / 1296، معادله بدیع اینشتین در نظریه نسبت عام جهانیان را شگفت‌زده کرده بود. فضا-زمان را با عبارات هندسی در سمت چپ و انرژی را در سمت راست معادلات مشخص شده بود. علاوه بر اینها یک کمیت ثابت در سمت چپ این معادله جهان را ایستا نگاه می‌داشت، پدیده‌‎ای که با مشاهدات انجام شده در آن زمان سازگار بود. اما در سال 1929 / 1308، ادوین هابل نشان داد که جهان در حال انبساط است و اینشتین این ثابت را «بزرگ‌ترین اشتباه زندگی خود» نامید.
اکنون، الکس هاروی، تاریخدان دانشگاه نیویورک مقالات به جا مانده از این فیزیک‌دانان را که در سال 1918 / 1297 منتشر شد، مجددا بررسی کرده است. در یکی از این مقالات، شرودینگر با معادله اینشتین بازی کرده و ثابت را از سمت چپ، به سمت راست معادله برده است. این جابجایی ساده، ثابت کیهان‌شناختی را از بخشی از هندسه فضا-زمان به یک منبع انرژی برای کیهان تبدیل کرد. در حالی‌که از نظر ریاضی این کار هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند، از نظر فیزیکی معنای زیادی دارد. پاسخ اینشتین که اندکی هم گستاخانه به نظر می‌رسید این بود که مشخصات این عبارت انرژی جدید یا «هیچ چیز خاصی نیست» و یا «یک چگالی منفی نادیدنی در فضای بین ستاره‌ای است.»
 

جعبه پاندورا
در سال 1998 / 1377 و برای توضیح انبساط تندشونده عالم، این موضوع مجددا سر بر آورد؛ و معلوم شد که موجودی به نام «انرژی تاریک» به انبساط عالم شتاب می‎دهد. از آن زمان کیهان‌شناسان مشغول تحقیق و جستجو هستند تا ماهیت واقعی انرژی تاریک را کشف کنند. این کشف که انبساط کیهان در حال شتاب‌گیری است، جایزه نوبل فیزیک سال 2011 / 1390 را برای کاشفان آن به ارمغان آورد.
اگر اینشتین ریاضیات را دنبال می‌کرد، می‌توانست از اصولی که خود نخستین بار ارائه کرده بود؛ ایده بزرگ دیگری را که استحقاق دریافت یک جایزه نوبل دیگر داشت پیش‌بینی کند. در عوض، وی خیلی زود فکرش را از این ایده تازه خلاص کرد. اینشتین نوشت: «مسیری که از سوی آقای شرودینگر دنبال می‌شود از نظر من غیرممکن است، چرا که شدیدا به جنگلی از فرضیات منجر می‌شود.»
هاروی فکر می‌کند که اینشتین اندکی از بازی ریاضی شرودینگر عصبانی شد. وی می‌افزاید: «لحن نوشته وی بدون شک نشانگر میزانی آزرده خاطری است.»

 53275

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 263462

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 5
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بدون نام IR ۱۶:۱۲ - ۱۳۹۱/۰۹/۲۵
    4 23
    آخه چه کسی میدونه انیشتن چطور فکر میکرده و منظورش از حرفش در 100 سال پیش چه بوده؟ شاید به عمد روی این پدیده سرپوش گذاشته و شاید هم واقعا ذهنش به این موضوع قد نمیداده. همینطور که تا همین الان ذهن کسی به این موضوع قد نداده. ما خودمان با این نظریه بزرگ شدیم که دنیا انبساطی کم شونده دارد و میلیاردها سال دیگر دنیا منقبض خواهد شد و مانند بیگ بنگ در یک نقطه منبسط خواهد شد و مجددا بیگ بنگ دیگری خواهد بود. حالا جدیدا چند ساله میگند این انبساط دائمی و تند شونده است و هزار حرف نظری دیگر. آقا جان به جای این نظریات بعید و غیر قابل اثبات و غیر کاربردی یک فکری به حال فقر در جنوب آسیا و آفریقا کنید و به کشورهای در حال توسعه کمک کنید تا به پای کشورهای بیش از حد توسعه یافته برسند. کمی از کاستی های دنیا بکاهید
    • بدون نام IR ۱۴:۰۰ - ۱۳۹۱/۰۹/۲۶
      21 1
      قطعا" موضوع فقر و عقب ماندگی برخی کشورها موضوع ناراحت کننده ای است اما جای این حرف ها در اینجا نیست در ضمن همین حرف های بعید و غیر قابل اثبات از نظر ایشون بود که امروز جهان ما را ساخت فراموش نکنیم فارادی در جواب نخست وزیر وقت بریتانیا در آن زمان که گفته بود الکتریسیته چیست و به چه درد میخورد گفته بود که شرط میبندم دولت شما روزی بر روی آن مالیات می بندد در آخر باید گفت بی شک علوم پایه و نظری و از نظر ایشون غیر کاربردی تاثیرگذارترین علوم هستند و رفاه حال امروز ما مدیون دانشمندانی بزرگ مثل انیشتین و شرودینگر و ...هست
    • بدون نام IR ۲۰:۱۲ - ۱۳۹۱/۰۹/۲۶
      1 21
      من هم با نظر ایشون موافقم. راستی نظرات انیشتن چه نفعی برای ما ایرانی ها داشته؟ نفع که نداشته ضرر هم داشته. ببین همین برنامه اتمی شده بهانه انواع و اقسام تحریم و کاستی های این چند ساله کشور ما. حداقل میگفتی نظریات انیشتن باعث شد آمریکا جلوی هیتلر خونخوار ایستادگی کنه و با بمب اتمی جنگ جهانی دوم را پایان داد. باز یک چیزی. مثلا الان انرژی اتمی برای فرانسه 25 درصد برق رو تامین میکنه. برای ایران چی؟ نه خدا وکیلی نظریات انیشتن چه تاثیری روی من و تو داشته. فارادی هم خیلی بی ربط بود. چون الکتریسیته اصلا غیر کاربردی و غیر قابل دیدن نیست. 100 سال از عمر فیزیک نظری میگذره. دستاورد آن چی بوده؟ کجا هستند اتومبیل های ضد جاذبه؟ سیستم ها تولید کننده برق فیوژن که این همه میگویند روزی خواهد آمد کجاست؟
    • بدون نام IR ۲۰:۱۸ - ۱۳۹۱/۰۹/۲۶
      2 18
      10 میلیارد دلار صرف ساخت ال اچ سی شده. پس نتایج آن کجاست؟ به جای ساخت آن باید 10 میلیارد دلار را صرف خسارت های وارد آمده ناشی از اشغال گری و به بردگی گرفتن و آفریقا و هند میکردند. ولی فیزیک نظری حداقل تا همین الان که من با شما صحبت میکنم دستاورد جالبی نداشته. عملی ترین قسمت های آن صرف توسعه علوم موشکی و ساخت بمب اتمی و اختراع سیستم های پرتاب انواع موشک های بالستیک و سایر پرتابه های موشکی شده. فیزیک دان مثلا نابغه تو فلان دانشگاه میاد در مورد عملکرد تخیلی و اثبات نشده ریز ذرات و یا پدیده های فضایی در ابعاد سال نوری حرف میزنه ولی مدعیان از ریشه کردن فقر در دنیا که کار بسیار راحت تری هست عاجز هستند. اینقدر به بهانه علم طرفداری تحقیقات تخیلی و غیر کاربردی فیزیک را نکنید.
  • بدون نام IR ۱۸:۲۱ - ۱۳۹۱/۰۹/۲۵
    5 3
    انیشتین جان از تو بعیده