رخنه اعراب در بازار روغن نباتی ایران

در حالی مصرف سالانه روغن نباتی در ایران حدود 1.5 میلیون تن برآورد می‌شود که یک شرکت مشترک ایرانی - عربستانی‌ سهمی 40 درصدی از تولید آن را برعهده دارد.
در حال حاضر شرکت صافولا بهشهر که مالکیت و مدیریت آن بر عهده عربستانی‌هاست، دارای دو شرکت زیرمجموعه صنعتی بهشهر و مارگارین ایران بوده که این دو شرکت در مجموع سهمی معادل 40 درصد از تولید روغن نباتی کشور را در اختیار دارند.
دیگر تولیدکننده بزرگ کشور در حوزه روغن نباتی گروه مدلل بوده که سهم آن در بازار به 20 درصد می‌رسد. اگرچه گفته می‌شود تولید آن به شدت کاهش یافته است.
براساس برخی دیگر از آمارهای منتشر شده، سهم شرکت صافولا بهشهر در بازار روغن نباتی ایران با توجه به تغییر و تحولات ایجاد شده در سایر تولیدکنندگان حتی به 50 درصد هم می‌رسد.
در سه ماه نخست امسال شرکتهای صنعتی بهشهر و مارگارین ایران در مجموع بیش از 100 هزار تن روغن نباتی در کشور تولید کردند.
براساس جدیدترین اطلاعات دریافتی شرکت صافولا بهشهر قصد دارد بعد از گرفتن سهم عمده تولید روغن نباتی در ایران، توزیع این کالای اساسی را نیز در کشور تحت اختیار خود گیرد.
تاکنون شرکت به‌پخش توزیع روغن نباتی‌های تولیدی صافولا بهشهر را در اختیار داشت که گفته می‌شود این دو شرکت هم‌اکنون با یکدیگر به مشکل برخورده‌اند و قرار است از هم جدا شوند.
براساس اطلاعات دریافتی، صافولا بهشهر قصد دارد تنها تا پایان آذر ماه امسال به همکاری خود با به‌پخش ادامه داده و بعد از آن به دنبال جایگزینی برای این شرکت خواهد بود. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی صافولا بهشهر یا یک شرکت پخشی دیگر را خریداری خواهد کرد یا راسا اقدام به ایجاد یک شرکت جدید پخش روغن نباتی خواهد کرد.
در حال حاضر بهشهر بزرگترین کارخانه تولید روغن نباتی در منطقه خاورمیانه است.

 به گفته ابوالحسن خلیلی - دبیر انجمن صنایع روغن نباتی ایران، از نظر تامین دانه‌های روغنی و مواد اولیه موردنیاز برای تولید، روغن نباتی به میزان بیش از 90 درصد به خارج از کشور وابسته است.
 کارشناسان، وابستگی به واردات دانه‌های روغنی و مواد اولیه تولید این کالای اساسی را در شان ایران نمی‌دانند. پیشتر قرار بود طی یک برنامه 10 ساله ایران در زمینه تولید دانه‌های روغنی به خودکفایی برسد.
براساس آمار منتشر شده، در سال گذشته واردات روغن خام به کشور بالغ بر 1.2 میلیون تن شد. ارزش این میزان واردات نیز با رشد 11 درصدی به 1.5 میلیارد دلار رسید؛ اگرچه وزن روغن خام وارداتی 14 درصد کمتر شد. همچنین سال قبل 550 هزار تن دانه روغنی وارد کشور شد که کاهش 30 درصدی را نشان داد.

صنایع بهشهر پیش از پیروزی انقلاب اسلامی توسط گروه سرمایه‌گذاری لاجوردی تاسیس شد. پس از پیروزی انقلاب نیز تا سال 1371 سهام این شرکت در دست دولت بود، اما پس از آن روند خصوصی‌سازی در این شرکت آغاز شد.
در سال 1383 شرکت صافولا عربستان که یک سرمایه‌گذار بزرگ در حوزه‌ تولید روغن‌نباتی در کشور‌های عربی است، برای سرمایه‌گذاری در این شرکت اعلام آمادگی کرد و در فاز اول 49 درصد سهام شرکت صنایع بهشهر را خرید. همچنین قرار شد مدیریت اجرایی شرکت را نیز به مدت سه سال برعهده داشته باشد. پس از آن در سال 1386 بار دیگر شرکت صافولا 31 درصد سهام بهشهر را خرید و هم‌اکنون 80 درصد سهام این شرکت در اختیار صافولای عربستان است.
به گفته محمد عباسعلی‌پور - مدیرعامل شرکت صنعتی بهشهر، این شرکت به همراه شرکت مارگارین تا 45 درصد روغن‌نباتی موردنیاز کشور را تامین می‌کنند. این در حالی است که 30 شرکت تولید‌کننده‌ روغن در کشور وجود دارد.
3939