مطالعات جدید نشان می‌دهد که در بین گروه‌های مختلف و از جمله انسان، مادران می‌توانند بر اساس شرایط محیطی که در آن زندگی می‌کنند، جنسیت فرزند متولد نشده خود را تعیین کنند. هدف هم امکان بقای بیشتر برای فرزند است.

بهنوش خرم‌روز: بحث بر سر این که جنسیت جنین چه‌طور تعیین می‌شود،‌ بحثی تازه نیست. آرزوی امکان تعیین جنسیت فرزند هم آرزویی دیرینه است. علیرغم این که بسیاری فکر می‌کنند در نهایت، ‌والدین کنترلی بر انتخاب جنسیت فرزند ندارند،‌ تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مادران می‌توانند جنسیت جنین متولد نشده خود را در پاسخ به محیطی که در آن زندگی می‌کنند،‌ تعیین کنند، به نحوی که با محیط بیرونی آینده سازگارتر باشد.
به گزارش دیسکاوری، ‌مطالعه تازه‌ای که در رویال سوسایتی منتشر شده، به این نتیجه رسیده است که مادران در مقایسه با پدران، در تعیین این که زوج،‌ فرزند پسر یا دختر داشته باشند،‌ ‌سهم بسیار بسیار بیشتری دارند. هدف هم بقای کودک است.
سارا پرایک از محققن این مطالعه می‌گوید: «به نظر می‌رسد زمانی که هزینه‌های سنگین و قابل پیش‌بینی در ارتباط با تولد یا پرورش یک فرزند دختر یا پسر در محیطی خاص وجود داشته باشد،‌ زنان در مورد جنسیت فرزند خود سوگیری پیدا می‌کنند و گرایش دارند فرزندشان جنسیتی داشته باشد که بهترین شرایط را در آن محیط خاص داشته باشد.»
پرایک که از محققین دانشکده تحقیقات زیست‌شناسی دانشگاه ملی استرالیا است،‌ می‌افزاید:‌ «تغییر نسبت جنسیت جنین در پاسخ به کیفیت محیط زندگی به احتمال زیاد از بالاترین امتیازها در هرگونه‌ای است،‌ چرا که به مادر این امکان را می‌دهد که فرزند خود را با شرایط غالب هماهنگ کنند و نیز برای خودشان هم شرایط بهتری به وجود بیاورند.»
مطالعات قبلی بر روی پرنده‌ها،‌ خزنده‌ها ‌و پستانداران از جمله انسان،‌ نشان داده بودند که چنین اتفاقی می‌افتد،‌ اما دانشمندان تا به حال دقیقا نمی‌دانستند که چه مولفه‌هایی تعیین می‌کنند که فرزند دختر باشد یا پسر. به عنوان مثال، برخی از دانشمندان شرایط عمومی بدنی و سلامت مادر را در تعیین جنسیت جنین موثر می‌دانستند.
برای بهتر روشن کردن این امکان، پرایک و همکارش لی رولینز گونه‌ای پرنده، به نام طوطی چهره‌آبی را مورد مطالعه قرار دادند که شرایط بدنش بسیار نسبت به تغییرات در کیفیت تغذیه حساس است.
محققین به طورتصادفی 56 پرنده ماده را در شرایط دارای تغذیه باکیفیت و یا تغذیه کم‌کیفیت قرار دادند. غذای باکیفیت حاوی 20 درصد پروتئین با تخم‌مرغ، جوانه گندم، ترکیبی از دانه‌ها و چند مورد دیگر بود، ‌در حالی که غذای کم‌کیفیت تنها 8 درصد پروتئین داشت. بعد از 12 هفته زندگی پرنده‌ها در این شرایط تغذیه، وزن آن‌ها سنجیده شد و چند آزمایش خون روی آن‌ها انجام شد تا جنبه‌های مختلف سلامتی‌شان مورد ارزیابی قرار گیرد. بر اساس این آزمایش‌ها،‌ همه پرنده در شرایط نسبتا خوبی به سر می‌بردند و شکل ظاهری آن‌ها هم قبل و بعد از دوره سه ماهه مطالعه، یکسان باقی ماند.
با این وجود،‌ بعد از آن، مادرانی که تغذیه با کیفیت پایین‌تری داشتند، فرزندان نر بیشتری به وجود آوردند.
اما چرا این اتفاق افتاد؟ پرایک در توضیح این پدیده می‌گوید: «دراین مورد، نوعی سازگاری وجود دارد، وقتی شرایط محیطی ضعیف‌تر است، مادران صاحب جوجه‌های نر بیشتری می‌شوند، ‌چون جوجه‌های نر در مقایسه با جوجه‌های ماده، در برابر فشار تغذیه‌ای کم‌تر آسیب می‌بینند. برای نمونه، جوجه‌های نر با رژیم‌های غذایی با کیفیت پایین،‌ سریع‌تر رشد می‌کنند. در واقع، بیش از 51.5 درصد از جوجه‌های ماده‌ای که در شرایط تغذیه‌ای ضعیف متولد می‌شوند،‌ قبل از این که بخواهند از والدین خود مستقل شوند، ‌می‌میرند. در حالی که این رقم در مورد جوجه‌های نر تنها 7.3 درصد است.»
البته هنوز معلوم نیست که در مورد انسان‌ها، مادرانی که در شرایط ضعیف‌تر قرار می‌گیرند،‌ بیشتر پسردار می‌شوند یا دختردار! احتمالا برای مدتی هم پاسخ این سوال نامعلوم خواهد بود،‌ چرا که محققین نمی‌توانند به طور آزمایشی ‌مانند کاری که در این مطالعه بر روی پرندگان انجام شد رژیم غذایی انسان‌ها را دستکاری کنند.
البته جنسیت فرزندان حداقل تا حدی به واسطه ژن‌ها منتقل می‌شود و در نتیجه پدر هم تا حدی به طور غیرمستقیم در تعیین جنسیت فرزندان سهم دارد.
با این حال هنوز این نکته برای دانشمندان یک معماست که چه‌طور مادران در دنیای حیوانات، جنسیت فرزند خود را با محیط سازگار می‌کنند. به گفته پرایک،‌ ممکن است هورمون‌ها در این فرایند دخیل باشند.
مطالعات قبلی نشان می‌دهند که سطوح گردشی یک هورمون استرس قوی که کورتیکوسترون نامیده می‌شود، در زنان قبل از بارداری یا تخمک‌گذاری می‌توانند یک عامل تعیین‌کننده باشد.
علاوه بر این موارد، فرایند انتخاب جنسیت فرزند می‌تواند پیامدهای گسترده‌تری داشته باشد.
تیم فاوست،‌ از محققین دانشکده تحقیقات علوم زیست‌شناختی دانشگاه بریستول، روی این موضوع مطالعه کرده است که چه‌طور کنترل مادرانه روی نسبت جنسیتی فرزند، بر انتخاب جفت توسط ماده‌ها موثر است. وی در این‌باره می‌گوید: وقتی مادران جنسیت فرزند خود را انتخاب می‌کنند، تلاش‌های جنس نر برای جفت‌گیری دیگر مورد توجه قرار نمی‌گیرد، چون ماده دیگر آن تلاش‌ها را جذاب نمی‌بیند.
بر پایه مجموع این بحث‌ها می‌توان انتظار داشت که تغییرات عمومی در زندگی موجودات که این روزها روند سریع‌تری هم پیدا کرده است،‌ با تغییراتی در این زمینه همراه باشد. تغییرات آب‌وهوایی، از دست دادن محل زندگی و سایر عوامل استرس‌زا ممکن است نه تنها نسبت جنسیتی در گونه‌های بسیاری را تغییر بدهد، بلکه احتمالا در آینده تلاش‌های نمایشی نرها برای جفت‌گیری را هم مغلوب خود خواهد ساخت و روی انتخاب جفت توسط ماده‌ها تاثیر خواهد گذاشت. 
 53272

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 232466

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 3 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 35
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • باران IR ۲۲:۵۰ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۱
    شعار جدید وزارت بهداشت: فرزند بیشتر = زندگی بهتر !
    • بدون نام IR ۰۰:۱۰ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      .... همه مردم از فقیر و غنی و دهاتی و شهری و با سواد و بیسواد میدونند که :فرزند بیشتر =بدبختی بیشتر ...
    • محمد IR ۰۰:۴۱ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      80 5
      داریم برمی گردیم به عقب . پس رفت به جای پیشرفت ، البته در اکثر امور!!
    • انیلا DE ۲۲:۲۲ - ۱۳۹۱/۰۵/۲۳
      27 3
      هروقت موادغذایی اموزش مسکن مخارج پزشکی راحت و ارزون در اختیارمون قرار گرفت . بله چرا که نه فرزند بیشتر زندگی بهتر. فعلا که همه چی برعکسه
  • بدون نام IR ۲۳:۲۹ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۱
    28 13
    قدیمیا میگفتن ترش پسر میشه شیرین دختر ...
  • بدون نام US ۰۰:۵۴ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    45 8
    خیلی خانم ها در موقع بدنیا اوردن دختر خوشبخت وسر مست بودن حالا هم که با این خبر که 100 در 100 از بیمارستان باید برن خونه ی باباشون که چرا پسر بدنیانیا وردی........در ضمن فرزند کمتر زندگی بهتر
  • بدون نام GB ۰۱:۵۷ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    35 11
    مطلعات جدید غلط می کند
  • وحید IR ۰۲:۱۷ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    61 47
    با سلام احتراما کسی که کمترین مطالعه را در زمینه ژنتیک جنسیت داشته باشد میداند که این خبر چیزی بیشتر از یک جوک نیست !!! دست کم سیستم تعیین جنسیت در انسان تماما بوسیله مرد و بصورت صد در صد تصادفی است این یک اصل اساسی و ابتدایی ژنتیک جنسیت است. از خبرنگاران فهیم خبر انلاین انتظار میرود که با مطالعه مرتبط دست کم اخباری منتشر نمایند که پایه علمی داشته باشد این چندمین بار است که بنده در سایت شما با چنین مطالبی برخورد میکنم ..... با احترام یک دانشجوی مقطع ارشد رشته ژنتیک دانشگاه تهران
    • بدون نام IR ۰۹:۳۳ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      28 5
      اما هميشه إمكان فرضيه هاي جديد وجود دارد.مثلا ممكن است الان تعيين كننده جنسيت را اسپرمي كه به طور كاملا تصادفي تخمكي را بارور مي كند ،دانست ؛با اين وجود تحقيقات و نتايجي كه كاملا تصادفي بودن را رد كند به معني غير علمي بودن نيست.
    • بدون نام IR ۱۰:۵۰ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      32 10
      اینکه در علم کلاسیکی که شما می‌ خونید خبری از این مطالب نیست،‌ به معنای غلط بودن نتایج مطالعات جدید نیست. این که یک دانشجو یا کسی که قرار است با علم سر و کار داشته باشه می گه این مطالب جوکه آدم را یاد اونایی می اندازه که می گفتند زمین نمی چرخه!!
    • سمج IR ۱۲:۳۰ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      25 7
      موضوع این مقاله تنافی با اون مطلب ندارد چه بسا میخواهد بگوید شرایط مادر میتواند در اینکه اسپرمهای نر یا اسپرمهای ماده بخت موفقیت بیشتر پیدا کنند موثر باشد!
    • زرتشت IR ۱۶:۴۲ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      32 8
      وحيد جان،خوردن بعضي غذاها و ميوه ها و در كل اسيدي و يا بازي بودن خون مادر و رحم در تعيين جنسيت اثر گذار است،شديدا.
    • بدون نام IR ۲۳:۴۹ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      20 6
      یادتون باشه به گالیله هم می گفتن داری اشتباه می کنی اما حق با کی بود؟! بهتره به تحقیقات جدید احترام بذاریم .
    • مهدی IR ۱۹:۴۶ - ۱۳۹۶/۰۲/۲۹
      3 0
      درود بر شما که به این مهم اشاره کردید؛ علم روندی بسیار قدرتمند و محکم دارد در پاسخ به کسانی که ماجرای گالیله و نظایر آن را با این مطلب مقایسه میکنند آنچه که گالیله با آن مخالفت میکرد علم نبود، این مطلب ذره‌ای ویژگی علمی ندارد اگر تحولی در علم ژنتیک است پس چرا هیچ سخنی درمورد آن آورده نشده وگرنه این مطلب با علم ژنتیک تناقض دارد فراتر از علم هستید یا فروتر از علم؟
  • بدون نام US ۰۵:۰۴ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    12 61
    این کفر ها چیه میگین؟ خدا تعیین می کند
    • سمج IR ۱۲:۳۶ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
      40 4
      خداوند امور را از طریق اسباب تقدیر میکند و کشف و مداخله در اسباب نه تنها کفر نیست بلکه وجه ممیزه بشر از تمامی مخلوقات است ! و در پایان هم با تمامی این مداخلات بشری خداوند است که با اعطای این دانش به بشر و باز گذاشتن دست او در عمل به آن تعیین کننده است!
  • زهرا IR ۱۱:۲۲ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    15 28
    به نظر من شما یکم بیشتر تحقیق میکردین در مورد تعین جنسیت بچه بهتر بود. این پدره که نقش مهمی داره تو تعیین جنسیت فرزندش.نه مادر! تازه پدر هم نقش کمرنگی داره. تو رو خدا وقتی از چیزی مطمئن نیستین تو سایت نذارینش
  • نوشيرواني IR ۲۲:۱۹ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۲
    11 5
    شما به نظرم من عامل اصلي تعيين جنسيت نوزاد اسپرمها هستكه از آن جنسيت مرد است. اما اينكه چه اسپرمي با تخمك ها لقاح يابد به خانمها و شرايط برمي گردد.شما براحتي مي بييند كه اكثر خانمي هايي كه شرايط زندگي ايده ال و مساعدي دارند بچه يا بچه هاي دختر زيادتري بدنيا «ي اورند .. و خانم هايي كه تو روستا در شرايط سخت و همپاي شوهرانش كار مي كنند..بچه هاي پسربيشتر بدنيا مي آورند .. بنظر مي آورند .. به نظرم محققان نگفتند كه عامل اصلي تعيين هويت را خانم ها تعيين مي كنند بلكه منظورشان اينكه عامل تاثير كذاري هم بر روي اسپرهم هاي رها در رحم وجود دارد كه باعث مي كنند خانم هم در تعيين هويت و نوع اسپرمي كه با تخمك لقاح مي كند اثر مسقيم بگذارد.. البته من چند كتاب در زمينه خوندم كه نظر شبيه اين مقاله داشتند .
  • بدون نام IR ۰۴:۵۱ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۳
    12 11
    خوب به سلامتی فقط همین مونده بود که اونم مال خانوما شد!!
  • بدون نام IR ۱۳:۱۱ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۴
    12 11
    خوبه ولی کاش تیتر مادر رو نمی زدید در جامعه ما هنوز باورهای قدیمی هست خانواده ها پسر می خواهند این تیتر باعث شد تا بگویند تو خودت دختر دوست داشتی ... لفا تیتر را عوض کنید
  • بدون نام IR ۱۱:۲۸ - ۱۳۹۱/۰۵/۱۶
    18 1
    اگه تیترتون این بود بهتر نبود ؟ تاثیر مواد غذایی که مادر مصرف میکند بر جنسیت فرزند
  • کیمیا IR ۰۸:۴۲ - ۱۳۹۱/۰۵/۲۵
    14 18
    هر روز ی نظر میدن معلوم نیست این مخ ها از کجا میاد ی روز میگن فقط دست اقایونه حالا هم خانومها فردا میگن دست خود بچه است بابا بریزید دور قرآن فرموده ما به هر که بخاهیم فرزند میدهیم به هر که بخاهیم بسر به هر که بخاهیم دختر یا جفت میدهیم یا دختر و بسر و یا عقیم میکنیم
  • ابوالياس IR ۰۸:۱۷ - ۱۳۹۱/۰۶/۰۷
    5 16
    بيشترين فرزندان ادمهاي خون گرم ، پسر هستند و بيشترين فرزندان ادمهاي خون سود ، دختر هستند
    • ابوالياس IR ۱۲:۱۰ - ۱۳۹۱/۰۶/۰۷
      5 0
      ببخشيد درمورد نظر شخصي قبلي خودم، رديف دوم غلط املأيي وجود دارد (( كلمه خون سود )) (( سرد )) لطفأ تصحيح شود باتشكر؛ابوالياس
  • بدون نام IR ۱۱:۲۰ - ۱۳۹۱/۰۶/۰۹
    10 2
    جالب بود.تا اونجایی که من میدونستم پدر در تعیین جنسیت فرزند نقش داره.در پستانداران تعیین جنسیت به بود یا نبود کروموزوم y بستگی داره.
  • حسین IR ۱۰:۲۰ - ۱۳۹۱/۰۶/۱۱
    14 1
    چه فرقی داره خدا فقط شانس بده و کمی لطف
  • دداا A1 ۱۳:۲۳ - ۱۳۹۳/۰۳/۱۷
    5 8
    همه اینها کشکه هرچه خدا بخواهد
  • جابر IR ۱۰:۰۵ - ۱۳۹۳/۰۸/۱۹
    11 3
    مادر در تعیین جنسیت فرزند نقش دارد که این نظریه دو فرضیه دارد 1 دلایل ژنتیکی 2 دلایل فرا ژنتیک یا کنترل مرکزی. در دلایل ژنتیکی که شاید قوی تر از فرا ژنتیکی باشد، ژنوم میتوکندری نقش دارد و با کد کردن پروتئین های ویژه ای ورود اسپرم نرینگی یا مادگی را به داخل تخمک انتخابی می کند و در واقع در اول کار تعیین می کند من می خواهم با اسپرم نرینگی لقاح یابم یا مادگی، چراکه بعد لقاح نمی توان گفت که اسپرم xیا y که از مرد آمده تغییر ماهیت می دهد مگر در شرایط فری مارتین که آنجا هم باز فقط فیزیولوژی جنین فرق می کند نه ژنتیک. بنابراین در مطالعات تعیین جنسیت نوین باید به مطالعه غشا تخمک و اسپرم و غلظت سرمیک یا سیتوپلاسمیک مواد داخل تخمک پرداخت تا علت یابی دقیق تری صورت پذیرد. در دلایل دوم که اکثرا هم به این
  • حسین IR ۲۰:۵۸ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۵
    8 7
    99 تعیین جنسیت توسط مرد تعیین میگردد چون مرد با داشتن تقذیه مناسب میتواند یکی از کروموزون های یاyxورا بیشتر ازاد کند
  • ممد IR ۱۹:۳۹ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۷
    5 1
    واقعا فرزند ب زندگی امید میبخشه اینو از ته دل میگم ....
  • مریم A1 ۱۸:۲۰ - ۱۳۹۴/۰۱/۰۸
    8 4
    با سلام .... درسته که جنس نر انسان در ژنتیک عامل تعیین جنسیت شناخته میشه اما ما باید افکار انعطاف پذیری داشته باشیم به نظر من زن بی تاثیر نیست ........
    • مهدی IR ۱۹:۴۹ - ۱۳۹۶/۰۲/۲۹
      1 0
      این انعطاف پذیری که میگویید، یعنی چون اطمینان و علم و دانش کافی نداریم، از همه حالت ها کمی ممکن است
  • بی نام A1 ۱۰:۳۶ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۳
    0 0
    قرن ها میگذره تامحققین به نتیجه ای میرسن نمشه گفت الکیه تمام چیزای اثبات شده روتحقیقه حالامابحث درست غلط کنیم.
  • مهدی IR ۱۹:۵۱ - ۱۳۹۶/۰۲/۲۹
    1 0
    مطلبتان علمی نیست آه آه که دانشمندان عمر خود را میگذارند و زحمت میکشند و دستمایۀ آن ها چند سطر مطلب میشود آنگاه شما این همه نوشتید و تنها حروف الفبا را کنار هم گذاشته اید
  • بی نام A1 ۰۷:۵۳ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۷
    0 0
    آقا چرا خودتونو ناراحت میکنید ؟اصلا از دوستان رای میگیریم, پدر موثر است یا مادر ؟ هر کدوم بیشتر رای آورد همونه