حمید سمندریان پنجشنبه 22 تیرماه در منزلش چشم از دنیا فرو بست، کارگردانی که سه نسل از بازیگران و کارگردانان تئاتر ایران وامدار او هستند.

به گزارش خبرآنلاین، تئاتر نوین ایران که عبدالحسین نوشین پایه‌گذار آن بود، با تلاش‌های حمید سمندریان شکلی جدی پیدا کرد، به طوری که بسیاری از کسانی که از دهه 1340 به بعد در زمینه تئاتر در دانشکده‌های تئاتر تهران تحصیل کرده‌اند، به نوعی از شاگردان او هستند. 

سمندریان برخی از مهم‌ترین متون نمایشی نویسندگان شاخص ادبیات نمایشی مانند فردریش دورنمات («غروب روزهای پاییز»، «پنچری»، «ازدواج آقای می‌سی‌سی‌پی»، «اقدامات وگا و همزاد»، «ملاقات بانوی سالخورده»، «رومولوس کبیر»، «هرکول و طویله اوجیاس»، «فیزیکدان‌ها»، «فرشته‌ای به بابل می‌آید» و «بازی استریندبرگ»)، برتولت برشت («دایره گچی قفقازی»)، ماکس فریش («خشم شدید فیلیپ هوتس») و تنسی ویلیامز («باغ‌وحش شیشه‌ای») را ترجمه و کارگردانی کرد.
سمندریان پس از انقلاب نمایش‌های «ازدواج آقای می‌سی‌سی‌پی»، «دایره گچی قفقازی» و «بازی استریندبرگ» را کارگردانی کرد و آخرین بار زمستان 1386 نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» را در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه برد.

این کارگردان بزرگ تئاتر کشور، آرزویش به روی صحنه بردن نمایش «گالیله» بود، اما آرزوی دیرینه‌اش محقق نشد.
 
او میان ما نیست و آرزویش مانده روی دل خیلی‌ها، حالا تئاتری‌ها به احترام او قرار است در کارهایشان بخشی از این کار را نمایشنامه‌خوانی کنند تا یاد استادشان را گرامی دارند.
همه خود را به نوعی وامدار زنده‌یاد سمندریان می‌دانند، چه قدیمی‌ترها و چه جوان‌ها از او بسیار آموخته‌اند.

عزت‌الله انتظامی که 40 سال پیش در نمایش «کرگدن» اوژن یونسکو به کارگردانی سمندریان بازی کرده بود در گفت‌وگو با خبرآنلاین، این کارگردان را درشت‌ترین نگینی که تئاتر ایران از دست داد، توصیف کرد.
انتظامی بر این باور است که هنرهای نمایشی ایران تا سال‌های سال نمی‌تواند جای سمندریان را پر کند چرا که سواد دانشگاهی‌، قدرت رهبری، شخصیت، جدیت درکار در عین خوش‌خلقی، تربیت شاگردان بسیار از او هنرمند و شخصیتی کم‌نظیر و بی‌همتا ساخته بود. (اینجا)
جمشید مشایخی که از سال 1341 در چندین تئاتر صحنه‌ای و تلویزیونی از حمید سمندریان بازی کرده است در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت: «همه عمر دیر رسیدیم و این بار نیز وقتی به سراغ این استاد رفتیم که او بیمار شده بود و می‌دانستیم مدت زمان زیادی پیش ما نخواهد ماند.»
او زنده‌یاد سمندریان را استاد سه نسل از تئاتری‌های ایران می‌داند. (اینجا)
علی نصیریان هم از 51 سال قبل که در اداره تئاتر هنرهای دراماتیک همکار زنده‌یاد سمندریان بوده او را می‌شناسد و یکی از ویژگی‌های این هنرمند را تعهد به کارش و مردم ذکر می‌کند.
این بازیگر سینما و تئاتر می‌گوید: «او اصولی در تئاتر داشت که هیچ وقت آن ها را زیر پا نگذاشت. اول از همه رویکردش به نمایشنامه های فاخر و جدی اروپایی بود که تا آخرین کارش به همین روال ادامه داد. دوم جدیت و دقتی بود که در کارگردانی‌هایش به کار می‌گرفت و سوم اینکه هیچ‌گاه تسلیم شرایط نشد و کاری تحمیلی را روی صحنه نبرد»  (اینجا)
داود رشیدی که اوایل دهه چهل خورشید بعد از تحصیل در اروپا به ایران بازگشت و همراه با زنده‌یاد سمندریان پایه‌گذار تئاتر مدرن کشور شد مهم‌ترین میراث او را تربیت شاگردانی می‌داند که امروز ستاره‌های بازیگری ایران هستند.
این کارگردان پیشکسوت تئا‌تر، 50 سال کار در کنار حمید سمندریان را یک توفیق می‌داند و می‌افزاید: «هر تئاتری که سمندریان روی صحنه می‌آورد، اتفاق بزرگی در صحنه تئا‌تر ایران به شمار می‌آمد. بسیاری از نمایش‌هایش، کارهای دانشگاهی او بود که به کمک دانشجویانش اجرا می‌شد و با این حال در بالا‌ترین سطح تئا‌تر ایران قرار می‌گرفت.» (اینجا)
محمد علی کشاورز بازیگر پیشکسوت تئا‌تر که از سال 1340 با حمید سمندریان دوست و همکار بوده، او را انسانی معرفی می‌کند که زندگی را ساده می‌گرفت و کارش را سخت.
پدر سالار تلویزیون و سینمای ایران که در نمایش‌هایی چون «بازی استریندبرگ»، «آندورا» و... با کارگردانی حمید سمندریان در دهه 40 خورشیدی بازی کرده، از جدیت و سخت‌گیری او در تمرین‌ها و اجراهای تئاتری خاطره‌های بسیار دارد. (اینجا)
امین تارخ یکی از شاگردان زند‌ه‌یاد سمندریان در دانشکده‌ هنرهای زیبا بود او را یک پدیده در امر آموزش بازیگری می‌داند.
تارخ به نقش تاثیر گذار سمندریان در پیشرفت تئا‌تر ایران در دهه 40 اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «زمانی که او از آلمان به کشور بازگشت، با ترجمه متون خارجی به ویژه کارهای نمایشنامه نویسان اروپایی و اجراهای متفاوت و جدید، پایه گذار تئا‌تر نو و مدرن در ایران شد. جریانی که او ایجاد کرد، پیش از او سابقه نداشت.» (اینجا)
رضا کیانیان در متنی در سوگ حمید سمندریان بر عشق پاک و تمام نشدنی او به تئاتر تاکید کرده است. (اینجا)
پیکر زنده‌یاد حمید سمندریان شنبه 24 تیرماه از مقابل تماشاخانه ایرانشهر تشییع خواهد شد. (اینجا)

58244
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 227651

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 3 =