عجیب‌ترین اختراعات در حوزه حمل‌ونقل/ گزارش تصویری

ستاره سمائی: در دنیای مدرن امروزی تعداد بسیار اندکی از ایده‌های جابجایی از نقطه «الف» به نقطه «ب» توانسته‌اند به اندازه «کوله‌پشتی شخصی جت» مشهور شوند. تا به حال در کتاب‌های مصور، رمان‌های علمی- تخیلی، فیلم‌های هالیوودی و حتی برنامه‌های مختلف سیرک‌ها، شاهد ظهور ماشین‌هایی بوده‌ایم که به جنگ جاذبه زمین و حتی ترافیک آمده‌اند. با اینکه امروز هیچ‌کس با کوله‌پشتی پرنده‌ای که شان کانری در جیمز باند (Thunderball 1965) داشت، این طرف و آن طرف نمی‌رود اما اختراع وسایل تخیلی، نوشتن طرح و به نمایش گذاشتن این طرح‌ها به طرز عجیبی به سیستم حمل و نقل و جابجایی دنیای واقعی مرتبط شده است.
ایده‌هایی شبیه به ملخ هواپیمایی که لئوناردو داوینچی اختراع کرد، یا مواد سبکی که باکمینستر فولر در طراحی‌های غول‌پیکر نظامی به کار برد، باعث الهام‌بخشی به نسل امروز وسایل نقلیه هوایی، زمینی و دریایی شده است. حتی مشابه پرواز فانتزی «اتوبوس شوالیه» در جلد سوم داستان هری پاتر هم برای هماهنگ‌سازی سیستم حمل‌ونقل عمومی با نیاز مردم، مورد بررسی قرار گرفته است.
نشنال جئوگرافیک نگاهی به برخی از اختراعات عجیب و غریب انداخته که راه‌های هوشمندانه‌تری از سیستم جابجایی آینده را به تصویر کشیده‌اند و بعضی از آن‌ها کاملا سرگرم‌کننده هستند.

کوله‌پشتی پرتابی
حدود 50 سال پیش، خلبان یک کوله‌پشتی پرتابی (Jet Pack) به نام هارولد (هال) گراهام با یک کمربند موشکی 64 کیلوگرمی شرکت «Bell Aerosystems» تا ارتفاع 34 متری مانور داد. چند ماه بعد هم گراهام توانست رکورد «اولین پرواز ارتفاع آزاد یک انسان با یک کمربند موشکی» را از آن خود کند.
البته این رویا هنوز هم صحیح و سالم است. همان‌طور که در عکس می‌بینید، فردی در حال پرواز روی ایالت دنور، کلورادو، با یک جت‌پک رکاب‌دار است. شرکت سازنده این کوله‌پشتی پرتابی، Jetpack International، تا به حال سه مدل مختلف کوله‌پشتی پرتابی را طراحی کرده که هر کدام بیش از 81 کیلوگرم وزن دارند. یکی از این مدل‌ها، فقط به خلبان‌های آموزش‌دیده فروخته شد؛ این مدل می‌تواند تا ارتفاع 76 متری در هوا بالا برود و به مدت 9 دقیقه تا 18 کیلومتر جابجا شود.

خودروی خودکار
استقلال و حریم وسایل نقلیه شخصی را در نظر بگیرید، تمایل انسان به گیجی و حواس‌پرتی را از آن کم کنید و در نهایت یک شوفر مجازی به این مجموعه اضافه کنید. حالا چه دارید؟ خودرویی خودکار که، به فرض، می‌تواند فشار روانی مسافران را از بین برده و آزادراه‌ها را با آرامش بیشتری طی کند.
به هر حال این ایده‌ای است که پشت خودروهای بدون راننده وجود دارد که توجه خودروسازان و شرکت‌های فناوری مدرن را روز به روز بیشتر به خود جذب می‌کند.
مدل‌های نمایشی مشابهی که گوگل، بی‌ام‌و، ولوو، جنرال‌موتورز، دانشگاه استنفورد و دیگران ساخته‌اند، توانسته خودروهای معمولی را اصلاح کند. اما طراحان سعی دارند ایده‌های بیشتری از خودروهای آینده را به تصویر بکشند؛ مثل همین نمونه‌ای که در عکس می‌بینید و کار فروشگاه طراحی صنعتی سان‌فرانسیسکو Mike & Maaike است. این خودرو که Atnmbl نام گرفته، (autonomobile که از دو کلمه Autonomy به معنی مستقل و خودمختار و automobile به معنی خودرو، مشتق شده)، دارای 7 صندلی، یک فرمان، پدال ترمز و صندلی راننده است. این خودرو الکتریکی است و با انرژی خورشید کار می‌کند و مدلی رویایی برای سال 2040 / 1419 است.
البته فناوری خودروهای خودکار روی بعضی از خیابان‌های عمومی امروزی آزمایش شده و مدیر اجرایی جنرال‌موتورز، آلن تاوب اخیرا گفته که احتمالا تا آخر این دهه، شاهد حضور وسایل نقلیه‌ای خواهیم بود که تا اندازه‌ای می‌توانند خود را برانند.

آلباتروس سبک‌وزن
وقتی یک جفت پای قدرتمند داشته باشید، چه احتیاجی است به سوخت موشک؟! عکسی که می‌بینید، نمایش مقتدرانه صف بلندی از مهندسان و خلبان‌های ورزشکار است که محدودیت‌های جایجایی زمینی، هوایی و دریایی با نیروی انسانی را کنار زده‌اند. آلباتروس سبک‌وزنی که در عکس می‌بینید، در سال 1979/ 1358 به عنوان اولین هواپیمایی که با نیروی انسان پرواز می‌کرد، وارد شبکه حمل و نقل انگلستان شد.
پائول مک‌کریدی با حمایت شرکت DuPont، توانست سبک‌وزن‌ترین هواپیما را از لوله‌های فیبر کربن، چوب بالسا (نوعی چوب بسیار سبک)، پلی‌استر شفاف، به علاوه مقداری سیم و فوم بسازد. او بین سال‌های 1959/ 1338 تا 1980/ 1359 مشغول طراحی و ساخت تعدادی هواپیما بود که با نیروی انسان و خورشید حرکت می‌کنند و در سال 1971/ 1350 AeroViroment را تاسیس کرد؛ شرکتی که امروزه به عنوان تولیدکننده سیستم‌های هواپیمای بدون سرنشین و تامین تجهیزات خودروهای الکتریکی شناخته شده است.
پرواز 36.2 کیلومتری آلباتروس کمتر از 3 ساعت طول کشید؛ یک ساعت بیشتر از آن‌چه پیش‌بینی شده بود و برایان آلن، دوچرخه‌سوار مسافت‌های طولانی با وجود گرفتگی عضلات پا و کم‌آب شدن بدن در این سفر خسته‌کننده روی آب، نیروی مورد نیاز آلباتروس 32 کیلوگرمی را تامین کرد. وی بعدها به AeroViroment گفت «در آن پرواز، ناشناخته‌های زیادی وجود داشت که من مطمئن نبودم از پسش بربیایم، اما مطمئن بودم که از هر منبع نیرویی برای تلاشم استفاده خواهم کرد».

مونوریل Shweeb
در دهه اول قرن نوزدهم، برای مدت کوتاهی، یک سیستم مبتکرانه حمل‌ونقل در نیوجرسی جنوبی راه‌اندازی شد که شبیه دوچرخه‌های وارونه‌ای بود که روی یک ریل 2.9 کیلومتری نصب شده بودند تا سریع‌تر و روان‌تر از دوچرخه حرکت کند. اخیرا، ایده مونوریل پدالی دوباره زنده شده و توسط شرکت Shweeb در شهربازی روتورای نیوزیلند به شیوه‌ای امروزی راه‌اندازی شده است.
دسامبر 2010/ دی 89، گوگل برای پشتیبانی بیشتر از پیشرفت‌های سیستم فضای شهری مبلغ یک میلیون دلار در نظر گرفت. سیستم Shweeb چیزی شبیه به دوچرخه‌های ریلی قرن‌ها پیش است که با حرکت چرخ‌های مقاوم روی ریلی مقاوم، مقاومت غلطیتدن را کاهش می‌دهد. البته این سیستم با کمک مسافرانی که در محفظه‌ای غلاف‌مانند نشسته و رکاب می‌زنند، بر مقاومت باد هم غلبه می‌کند. این محفظه‌ها روی ریلی که 5.8 متر بالاتر از عابران و ترافیک سطح خیابان بنا شده و 20 سانتی‌متر عرض دارد، آویزان هستند.

زیردریایی دستی
اولین زیردریایی جنگی، در سال 1775/ 1154، توسط یکی از دانشجویان دانشگاه ییل به نام دیوید باشنل طراحی شد. ارتفاع این شناور که از جنس آهن و چوب بلوط بود، 2.3 متر و عرض قسمت میانی‌اش 1.8 متر بود. این ناو دو ملخه، با یک سکان دستی حرکت می‌کرد. برای حمله، اپراتور باید سوراخی در بدنه کشتی دشمن ایجاد می‌کرد و یک فیوز زمان‌دار را روشن می‌کرد!
البته این زیردریایی نقش چندانی در عملیات‌های نظامی آینده نداشت اما برای طراحی اولیه خیابان‌های امروزی هم به تجهیزات نظامی نیاز است. به گفته کریس جردس، مدیر مرکز تحقیقات خودرویی دانشگاه استنفورد، حتی ماشین جیپ هم یکی از دائمی‌ترین مثال‌های وسایل نقلیه نظامی است که جابجایی شهری را تحت تاثیر قرار داد.
امروز نیروهای نظامی در سراسر جهان به دنیا سوخت‌های زیستی، خورشیدی، حفظ انرژی و دیگر تکنولوژی‌های دوستدار محیط زیست هستند. آنتونی جکسون، یکی از فرماندهان کل ارتش ایالات متحده در مراسمی که ماه پیش در دانشگاه استنفورد برگزار شد، گفت: «امروز، تکنولوژی یک زیردریایی بیش از آن‌چیزی است که من در سال 2000 برای 40 هزار سرباز داشتم. وقتی جنگ‌ها تمام شد، تمام آن تکنولوژی‌ها وارد بخش شهری شد.»

هلی‌کوپتر لئوناردو داوینچی
در تصویری که از گالری هنر شهر سوفیا در بلغارستان می‌بینید، ماکت نمونه‌ای از ملخ هواپیمای داوینچی وجود دارد که دیدی کلی از ماکت معروف‌ترین ماشین پرواز اختراع‌شده به بینندگان می‌دهد. در این هواپیما که در سال 1493/ 872 طراحی شده، سطح از سیم آهنی و کتان ساخته شده، با نشاسته، هوا‌ناپذیر شده و توسط نیروی مسافرش حرکت می‌کند.

ماشین «Dymaxion» سبک وزن
عکس این Dymaxion سه‌چرخه، در نمایشگاه بین‌المللی شیکاگو در سال 1933/ 1312 گرفته شده و علاوه بر قاب استیل، بدنه‌ای از جنس چوب درخت زبان‌گنجشک با روکش آلومینیومی برای آن پیش‌بینی شده است. این خودرو که توسط باکمینستر فولر ساخته شده، می‌تواند 11 مسافر را با سرعت 145 کیلومتر بر ساعت جابجا و با هر لیتر بنزین، مسافتی برابر با 13 کیلومتر را طی کند. برای قایسه بیشتر بد نیست بدانید بر اساس اعلام آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، کارآمدترین مینی‌ون مدل سال 2012 با هر لیتر بنزین، فقط 10 کیلومتر را طی می‌کند!

«اتوبوس شوالیه» هری پاتر
برای جادوگر جوانی مثل هری پاتر، فقط تکان دادن چوب جادویی در هوا کافی است تا اتوبوس شوالیه احضار شود؛ اتوبوسی 3 طبقه که برای نیاز جامعه امروز هم به دردبخور است. این ماشین می‌تواند از باریک‌ترین راه‌ها هم بگذرد و مسافران می‌توانند در مسیر شکلات داغ یا حتی مسواک بخرند.
با این‌که این اتوبوس تنها در خیال وجود دارد، اما اتوبوس شوالیه باعث ورود ایده‌هایی نو به سیستم واقعی حمل‌ونقل دنیا شده است. مثلا تلماتیک‌ها نه تنها مفید واقع شده‌اند، بلکه خلاء موجود در فضای حمل‌ونقل بین تاکسی و اتوبوس را پر کرده‌اند.

کایت یا بادبان ؟
برای SkySails، شرکتی که در هامبورگ آلمان قرار دارد، کایت‌های بزرگی که در ارتفاع‌های بالا پرواز می‌کنند، یکی از اهداف اصلی تجارت محسوب می‌شود تا صنعت حمل و نقل را متحول کند. در حال حاضر این شرکت توانسته برای سیستم کایت‌های بادبانی مکانیزه‌اش سرمایه‌ای حدود 50 میلون یورو جذب کند.
کمتر از 10 کشتی با این تکنولوژی به‌روز شده‌اند. همچنان استفاده از نیرومحرکه باد برای کاهش مصرف سوخت فسیلی کشتی‌ها، یکی از مهم‌ترین قدم‌های ممکن در این صنعت محسوب می‌شود.

ترن سریع‌السیر مغناطیسی
ایده قطارهای سریع‌السیر از دهه 1900/ 1280 مطرح شد. این ایده با استفاده از میدان‌های مغناطیسی، قطار را روی ریل شناور می‌کند. در واقع با کمترین اصطکاک بین چرخ و ریل که هزینه بسیار کمتری از قطارهای سنتی در بر دارد.
این تکنولوژی در دنیای واقعی و به طور عمده در پروژه‌های نمایشی کشورهای آلمان و ژاپن به اجرا درآمد و در سال 2004/ 1381 اولین قطار سریع‌السیر تجاری بعد از 2 سال آزمایش، در شانگهای به راه افتاد.

53276