به گزارش خبرآنلاین، کتاب «افسانه های مرزی 1946- 1808» نوشته فیروزه کاشانی ثابت با ترجمه کامران کلانی از سوی انتشارات کتاب سرا در 462 صفحه و با قیمت 15000 تومان روانه بازار نشر شد. نویسنده در این کتاب نگاهی دارد به تلاش های ایرانیان در دفاع از مرزهای خود در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم. او به بررسی تاثیر جغرافیای ملی بر تغییرات فرهنگی و سیاسی ایران می پردازد.
«افسانه های مرزی» با انعکاس شرایط مرزهای بی ثبات ایران و درگیری های پیرامون آنها، نقش مهمی در ارایه تعریفی از این ملت دارد. ایده های نوین شهروندی و ملیت که در این کتاب مطرح شده، اندیشه های قدیمی قومیت را تصحیح کرده اند؛ پیشینه وجود مفاهیم مبتنی بر دیار و سرزمین درباره کشورها به پیش از پیدایش حکومت مدرن ملی باز می گردد. او با تمرکز بر موضوع جغرافیا توانسته است طیف گسترده ای از جنبه های شهروندی مدرن در ایران، همچ.ن عشق به وطن، برتری زبان فارسی و علاقه به باستان شناسی، سفر و نقشه نگاری را شناسایی کرده و به شکل جامعی به آنها بپردازد. در حالیکه بسیاری از مورخان در توضیحات خود درباره درباره پیدایش ملی گرایی بر مفهوم «جامعه خیالی» متمرکز شده اند.
کاشانی با استفاده از توصیفی از آنچه مردمان را به مکانی خاص مرتبط می سازد، چشم انداز خود را کامل می کند. رویکرد وی مبتنی بر تقویت درک ملی گرایی ایرانی و همچنین ملی گرایی در هر جای دیگر از جهان است.
بنابراین گزارش، در بخشی از این کتاب می خوانیم:
«پوراندخت، دختر خسروپرویز پس از مدتی نابسامانی به تاج و تخت رسید. پوراندخت با به حکومت رسیدن از طرف بزرگان ایران، خودش به امور دولتی رسیدگی کرد. با این حال، آذرمیدخت، خواهر کوچکترش که جانشین او شد به اندازه او به امور کشور توجه نداشت و خوشگذرانی را به امور دیگر ترجیح می داد. یکی از محافظان او به نام فرخ هرمز نهایتا سعی کرد که تاج و تخت را تصرف کند اما آذرمیدخت از نقشه او مطلع شد و وی را به قتل رساند. با این حال فرحزاد، پسر فرخ هرمز با حمله به ایران و کشتن آذرمیدخت انتقام مرگ پدرش را گرفت-احتمالا یک پایان عادلانه برای پادشاه زنی که در سرپرستی کشور شکست خورده بود. پس دختران جوان در این داستان ها می آموختند که چگونه تعهدشان را نسبت به میهنشان انجام دهند. این سوابق تاریخی حضور محدود زنان در ورطه های سیاسی را به عنوان حافظان ملی توجیه کرد.
تاکید مجدد بر زنان تاریخ اسطوره ای انیران از مشارکت آنان در حیطه های عمومی به عنوان مربیان، در خدمت خانه به وجود آمد. مانند دیگر شخصیت های اسطوره ای این چهره های زنانه تسلیم نقاط ضعف بشری شدند و داستان ایشان به عنوان حکایات اخلاقی طنین انداز شد. با این حال وارد کردن زنان در روایات اسطوره ای اهمیت آنان را در شکل گیری آرمان های ملی نشان می داد. برخلاف رویدادنامه های اوایل قاجار که زنان را در احیای تاریخ اسطوره ای ایران پیش از اسلام فراموش کرده بودند روایات آموزشی پس از جنگ از زنان شاهنامه یاد می کرد. در حالی که داستان های انوشیروان و کاوه، روشنفکران قاجار را در جستجوها و جاه طلبی های بی پایان برای تغییر حکومت تحریک کرد، شیرزنان اساطیر ایران نقشی سیاسی نداشتند. مانند خود زنان قاجار، شیرزنان داستانی هم در روایات اسطوره ای در نقش های فرعی آمده بودند، نه به عنوان یک موجود سیاست محور. با این حال با تشدید بحران های ملی در مدت سال های پس از جنگ، نقش مشارکت زنان در میهن به یک بحث معمولی میهن دوستانه بدل شد. این تحول به نوبه خود به این خاطر بود که زنان موفق شده بودند تا حدودی وارد عرصه های عمومی شوند. آموزش زنان با استنباط از تاریخ اسطوره ای به شکل کلیشه زن ملیت گرای امروزی درآمد...»
فیروزه کاشانی ثابت، استادیار تاریخ و مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه پنسیلوانیا است. بر اساس کتاب «افسانه های مرزی»، کتابی از این نویسنده توسط انتشارات کمبریج تحت عنوان مرزهای ناسیونالیسم در خاورمیانه در دست انتشار است.
191/60
نظر شما