دودی که در روز دوشنبه از دو راکتور آسیب دیده نیروگاه هسته‌ای داییچی به آسمان برخاست، بار دیگر تلاش‌های شجاعانه برای اجتناب از انتشار مواد رادیواکتیو در این نیروگاه بحران زده را با مشکل مواجه کرد.

مجید جویا- دودی که در روز دوشنبه اول فروردین از دو راکتور آسیب دیده نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما داییچی به آسمان برخاست، به گفته یک مسئول ایمنی هسته‌ای، یک بار دیگر تلاش‌های شجاعانه برای اجتناب از انتشار مواد رادیواکتیو در این نیروگاه بحران زده را با مشکل مواجه کرد.

به گفته هیدهیکو نیشیاما، از آژانس ایمنی هسته‌ای و صنعتی ژاپن (NISA)، بعد از ساعت 6 بعد از ظهر روز دوشنبه به وقت محلی (مقارن با 12:30 بعد از ظهر دوشنبه به وقت تهران)، دود سفیدی بر فراز راکتور شماره 2 مشاهده شد. تقریبا 2 ساعت پیش از آن، وقتی که دود خاکستری از شکاف مخزن فولاد و سیمانی راکتور شماره 3 به بیرون زد، کارگران از منطقه اطراف راکتور تخلیه شدند. این شکاف‌ها در اثر انفجار گاز هیدروژن در هفته قبل به وجود آمده بودند.

کارگران صبح سه‌شنبه به محل کار خود بازگشتند تا به کوشش برای مهار بحران ادامه دهند. هدف آنها بازگرداندن جریان برق به سیستم‌های خنک کننده نیروگاه و جایگزینی پمپ‌ها و تجهیزات آسیب دیده است. تا این لحظه جریان برق به یکی از راکتورها که کمترین آسیب را دیده بود، بازگردانده شده و سیستم‌های خنک کننده آن دوباره به کار افتاده‌اند. 

اما راکتور شماره 3 اولویت اصلی مسئولین امر است که تلاش دارند تا خسارت وارده به نیروگاه را کنترل کنند و از ذوب شدن احتمالی میله‌های سوخت اجتناب کنند. سوخت آن شامل درصد کمی از پلوتونیوم ترکیب شده با اورانیوم در میله‌های سوخت است، که به گفته کارشناسان ذوب شدن آن می‌تواند سبب خسارت بیشتری به نسبت میله‌های سوخت معمولی اورانیومی شود.

به گفته نیشیاما هیچ شواهدی از انفجار، تشعشع یا زخمی شدن کارگران در راکتور شماره 3 وجود ندارد. دود از ضلع جنوب شرقی ساختمان می‌آمد، که در آن، استخر سوخت هسته‌ای مصرف شده قرار دارد، ولی منشا دود در این دو راکتور هنوز معلوم نیست.

صبح امروز آسوشیتد پرس خبر از کنفرانس خبری جدید نیشیاما داد، به گفته وی به احتمال زیاد دمای بالای استخر سوخت مصرف شده سبب بخاری باشد که از دوشنبه از واحد 2 بلند شده؛ ولی اکنون یک نگرانی جدید وجود دارد: استخر داغ ذخیره سازی. یک استخر نگهداری که 2000 تن سوخت مصرف شده قدیمی‌تر را نگهداری می‌کند نیز در حال گرم شدن است، که گروه‌های اضطراری را واداشته تا آب پاشیده شده به دیگر راکتورها را به سوی آن منحرف کنند.اگر آب استخر بخار شود و میله‌های سوخت در معرض هوا قرار بگیرند، موجب تشعشع بیشتری خواهد شد.

استخرهای خنک کننده حاوی میله‌های سوخت مصرف شده هستند که واپاشی رادیواکتیو محصولات هنوز مقادیر زیادی گرما تولید می‌کنند، و مقامات مسئول در تلاش بوده‌اند تا آنها را پر نگاه دارند تا از قرار گرفتن میله‌های سوخت بالاتر از سطح آب اجتناب کنند. طبق تخمین NISA، بین ساعت 9 شب یکشنبه و 4 صبح دوشنبه به وقت محلی (2:30 تا 9:30 صبح دوشنبه به وقت تهران)، 1170 تن آب بر روی راکتور و استخر سوخت آن پاشیده شد.

نگرانی آژانس 
در ژنو اما، رئیس آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای هشدار داد که به رغم این که نشانه‌های بهبود اوضاع در نیروگاه هویدا است، نیروگاه «به نحو جدی در اثر جریان آب تخریب شده و پوشیده از آوار است». یوکیو آمانو، رئیس سازمان ناظر هسته‌ای سازمان ملل، دوشنبه و بعد از بازدید از سایت، به اعضای شورای حکام آژانس گفت: «بحران هنوز حل نشده است، و وضعیت در نیروگاه هسته ای فوکوشیما دایچی کماکان بحرانی است».

وی افزود: «ساختمان‌ها در اثر انفجار تخریب شده‌اند. مهم‌تر از همه این که در آنجا نیروی برق وجود ندارد. سطح تشعشعات بالا رفته. اغراق نیست اگر بگوییم که کار گروه‌های اضطراری قهرمانانه است».

آمانو به خبرنگاران گفت که از سوی دیگر، افزایش فشار در داخل واحد محدود کننده راکتور شماره 3، که از هفته قبل سبب نگرانی شده بود، کم است و نیروی برق به برخی از راکتورها برگشته است.

مالک نیروگاه، شرکت نیروی برق توکیو (Tepco)، در حال کار بر روی بازگرداندن نیروی برق به نیروگاه آسیب دیده از زلزله و تسونامی دهشت‌بار دو هفته قبل شمال ژاپن بوده است. تپکو در روز دوشنبه به سی‌ان‌ان گفت که کابل‌های برق خوابانده شده‌اند تا راکتور شماره 3 و راکتور شماره 4 در همان نزدیکی را به یک منبع نیروی خارجی وصل کنند. این بدین معنی است که اکنون می‌توان از نیروی برق برای راه اندازی مجدد سیستم خنک کننده هر 6 راکتور نیروگاه استفاده کرد. ولی برق هنوز به واحدهای شماره 1 و 4 نرسیده است، چرا که زلزله و تسونامی خیلی از پمپ‌ها را تخریب کرده است. به گفته یک کارمند تپکو لوازم یدکی به نیروگاه برده شده‌اند، در نتیجه همه چیز‌ها می‌توانند دوباره شروع به کار کنند.

دفن کردن راکتور زیر سیمان؟
این فاجعه جان بیش از 8600 تن را گرفته و افزون بر 13000 تن گمشده بر جای گذاشته است، که خیلی از آنها در اثر دیواره آبی که پس از زلزله بر سر آنها خراب شد کشته شده‌اند. از آن زمان تاکنون، مسئولین در حال کار بر روی دفع بحران‌های بیشتر (و اجتناب از افزایش آمار تلفات) در نیروگاه فوکوشیما دایچی هستند، که در فاصله تقریبی 240 کیلومتری شمال توکیو قرار دارد.

این تلاش‌ها دفن احتمالی یک راکتور یا بیشتر در سیمان را دربر می‌گیرد که آخرین اقدام ممکن و مشابه حالتی است که در سال 1986 و بعد از ذوب میله‌های سوخت نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل در اتحاد جماهیر شوروی رخ داد؛ و بدترین فاجعه اتمی تاریخ در یک نیروگاه است.

NISA در روز دوشنبه اعلام کرد که انتظار داشته آزمایش‌هایی بر روی چیزی که «موتور پمپ سیمانی» نامیده می‌شود، انجام شود؛ چیزی که طبق گفته ابتدایی آژانس مخلوطی از آب و ملاط را به استخر سوخت مصرف شده راکتور شماره 4 و مخزن محدود کننده تزریق می‌کند. ولی توکیو الکتریک بعدها اعلام کرد که از این ابزار تنها برای پاشیدن آب استفاده می‌شود، و نه مخلوط آب و ملاط.

آخرین وضعیت تشعشات رادیواکتیو
در عرض تنها دو ساعت از صبح دوشنبه، 13 موتور آتش نشانی تقریبا 90 تن آب را به سوی راکتور پاشیدند تا آن را خنک کنند. یک کارمند تپکو در مصاحبه با خبرنگاران سی‌ان‌ان اعلام کرد که 6 کارگر که تلاش داشتند تا نیروی برق را به آن راکتور برسانند، در معرض بیش از 100 میلی‌سیورت تشعشع قرار گرفته‌اند. هر فرد در در یک کشور توسعه یافته، به طور طبیعی در معرض 3 میلی‌سیورت تشعشع در سال قرار می‌گیرد؛ هرچند که وزارت سلامت، کار و خدمات اجتماعی ژاپن سطح در معرض تشعشع قرار گرفتن را برای کسانی که در نیروگاه فوکوشیما، در نبرد با این بحران هستند به بیش از 250 میلی‌سیورت ارتقا داد. به گفته وزارت‌خانه، این میزان 2.5 برابر سقف مجاز قبلی است.

این اقدام در پی عدم کاهش نگرانی‌ها در مورد تاثیری که این سانحه تا همین جای کار بر روی آب، غذا و افراد داخل محدوده تاسیسات فوکوشیما گذاشته است، صورت می‌گیرد.

خبرگزاری کیودو روز یکشنبه گزارش داد که مقادیر خیلی کم (کمتر از سطح نگرانی) ید رادیواکتیو در آب لوله کشی توکیو و مناطق همجوار یافت شده است. وزارت سلامت اعلام کرد که مقدار ید رادیواکتیو یافت شده در یک روستا در نزدیکی نیزوگاه سه برابر بیشتر از استاندارد است، و از مردم محلی درخواست کرد که از آب لوله کشی استفاده نکنند.

به گزارش وزارت سلامت ژاپن، دولت ژاپن فروش شیر خام را در حوزه فوکوشیما، که نیروگاه در آن قرار دارد ممنوع کرده و فروش اسفناج مناطق همجوار ایبیاکاری هم بعد از یافت شدن ید رادیواکتیو و سزیوم در سطوحی بالاتر از استانداردهای دولتی، غیر مجاز شده است. و مسئولین فوکوشیما نیز توزیع سبزیجات فوکوشیما در خارج از منطقه را متوقف کرده‌اند. به گفته ادانو، شیر آلوده که در منطقه فوکوشیما یافت شده، توزیع یا فروخته نشده است.

روز یکشنبه،‌مسئولین اعلام کردند که شیر آلوده 30 کیلومتر دورتر از نیروگاه پیدا شده است، و اسفناج نیز از محدوده 100 کیلومتری به سمت جنوب (نیمه راه توکیو)، جمع آوری شده است. این امر سبب اعلام نگرانی سازمان جهانی بهداشت شد، که روز دوشنبه گسترش آلودگی را «جدی‌تر» از پیشبینی‌های اولیه اعلام کرد.

سخنگوی سازمان جهانی بهداشت، پیتر کوردینگلی، وضع فعلی را تازه و تحت نظارت دانست. ولی به گفته وی سطوح فعلی رادیواکتیویته، خطری در کوتاه مدت ندارد، و مقامات ژاپنی هم در حالت آمادگی پیشگیرانه قرار دارند. وی افزود که نگرانی در مورد سلامتی در کوتاه مدت وجود ندارد.

آخرین نتایج منتشر شده توسط وزارت آموزش علوم و فناوری نشان از افزایش ناچیز ولی قابل توجه در میزان اندازه گیری هوایی تشعشعات در اطراف ژاپن در روزهای اخیر دارد. ولی حتی بیشترین قرائت‌ها (11 میلی‌سیورت در 30 کیلومتری شمال غربی نیروگاه) نیز به میزان چشمگیری کمتر از حدی است که برای انسان‌ها خطرناک تلقی شود.

البته از زمان وقوع زلزله، طبیعت هم به کم شدن تشعشعات در هوا کمک کرده است، و بادهای شمال غربی خیلی از تشعشعات را از نیروگاه به سوی دریا کشانده‌اند. ولی انتظار می‌رود که از چهارشنبه جهت وزش باد تغییر کند، و بخشی از این مواد را به جنوب غربی و خشکی بکشاند.

50171

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 138493

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 1 =