سعید جعفری - کسل کننده، تکراری و بدون حرف تازه. این عموم تحلیل ها در واکنش به صحبت های بنیامین نتانیاهو در کنگره آمریکا است. صحبت ها و حضوری که قرار بود بسیار پر سر و صدا باشد و شبکه های خبری و وب سایت های تجلیلی فراوانی آن را پوشش دادند. نتانیاهو باز هم ادعاهای سالهای پیش خود را تکرار کرد. ادعاهایی که اوباما و کری بسیاری از آنها را اشتباه خوانده بودند. امیرعلی ابوالفتح در گفتگو با خبرآنلاین حرف های نخست وزیر اسرائيل را تکراری خواند که هیچ نکته قبال توجهی در دل خود نداشت.
سخنرانی دیشب نتانیاهو برخلاف پیش بینی ها چندان حرف خاصی نداشت و اکثر تحلیلگران آنرا جرف های تکراری توصیف کردند. شما سخنرانی نخست وزیر اسرائیل را چگونه توصیف می کنید
همانطور که اشاره کردید پیش از اینکه سخنرانی نتانیاهو برگزار شود، عموم گمانه ها حاکی از این بود که او سخنرانی پر سر و صدایی را ایراد خواهد کرد و حتی خیلی ها این احتمال را مطرح می کردند که نتانیاهو جزئیات و محتوای محرمانه مذاکرات را فاش خواهد کرد. این احتمال باعث شد حتی سخنگوی کاخ سفید هم اعلام کند اگر نخست وزیر اسرائيل چنین عملی را مرتکب شود به اعتماد دو طرف خیانت کرده است. در چنین شرایطی بسیاری منتظر بودند نتانیاهو با اظهارات غیر منتظره خود توافق هسته ای احتمالی میان ایران و ۵+۱ را بر هم بزند. اما با پایان صحبت های خود مشخص شد که هیچ حرف جدیدی مطرح نشد و بازهم همچون گذشته در مورد خطر ایران و ترس از ایران صحبت به میان آمد و بازهم اتهامات بی اساس علیه مقامات ایران از زبان نتانیاهو شنیده شد. ضمن اینکه نتانیاهو در این سخنرانی تاکید کرد اگر روند خطرناک مذاکرات به نتیجه برسد اسرائيل راسا اقدام خواهد کرد و در واقع بیشتر مرور و دوباره خوانی اظهاراتی بود که تا کنون هم بارها و بارها از زبان مقامات مختلف اسرائيلی تکرار شده بود. در نتیجه با پایان سخنرانی او مشخص شد که یا نخست وزیر اسراسيل چیزی فراتر از این در چنته نداشته و یا به دلیل ملاحظات و تهدیدهایی که دولت آمریکا کرده بود، صلاح ندانسته از جزئيات سخن بگوید. اما به هر حال آنچه مشخص است این است که سخنرانی او آنطور که جمهوری خواهان تندرو و حامیان آقای نتانیاهو تصور می کردند یک نمایش پر سر و صدا نبود و هیچ چیزی را هم در روند گفتگوهای ایران و ۵+۱ تغییر نمی دهد.
واکنش ها به سخنرانی نتانیاهو چگونه بوده است؟ شاید مهمترینش توییتی بود که نانسی پلوسی در توئیتر منتشر کرد و سخنرانی نخست وزیر اسرائیل را توهین به آمریکا دانست.
قبل از سخنرانی نتانیاهو اعلام شد که از ۵۳۵ نماینده کنگره حدود ۵۰ نفر در این جلسه شرکت نمی کنند که در این میان شاخص ترین غایب آقای جو بایدن معاون رئيس جمهور و رئیس مجلس سنا بود. بایدن همیشه در جلسات کنگره حضور دارد و ریاست جلسات را بر عهده دارد اما او هم در زمره غایبان بود. یا از سوی دیگر باراک اوباما حتی حاضر نشده پای تلویزیون این سخنرانی را تماشا کند و همزمان با صحبت های نتانیاهو با متحدین غربی اش بر سر موضوع اوکراین در حال رایزنی بوده است. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم بالافاصله پس از صحبت های نتانیاهو در تماس ها تلفنی با جان کری و جواد ظریف تاکید کرده طرفین باید این فرصت ایجاد شده را غنیمت شمارند و زمینه توافق دو طرف را فراهم سازند.
در فضا داخلی آمریکا واکنش ها به سخنرانی نتانیاهو چه بوده است؟
در داخل این کشور هم استقبالی از صحبت های تکراری او نشده است. نظرسنجی که بعد از پایان سخنرانی انجام شد نشان می دهد که حدود ۶۰ درصد مردم آمریکا (اعم از جمهوری خواه و دموکرات) خواهان ادامه مذاکرات ایران و آمریکا هستند. در داخل جمهوری خواهان هم واکنش چندانی دیده نشده است و بیشتر موضوع در حد کف و تشویق های درون کنگره محدود مانده است. هنوز معلوم نیست رهبران جمهوری خواه بین رئیس جمهور خود و یک رهبر خارجی کدام را انتخاب خواهند کرد. اما نکته اینجاست حتی تندروهای جمهوری خواهان هم خواهان پایان دادن به مذاکرات نیستند و تاکید می کنند گفتگوها با ایران ادامه یابد اما در عین حال فشار هم بر تهران شدت یابد. حال آنکه آقای نتانیاهو این را هم قبول ندارد و می گوید ادامه این گفتگوها توافقی بد است. در نتیجه سه شرط را مطرح می کند که هر سه آنها به معنای تغییر نظام سیاسی ایران است. اتفاقی که نه آمریکا علاقه ای به پیگیری آن دارد و نه در فضای واقعیت چنین چیزی در ایران امکان پذیر است و نظام جمهوری اسلامی با ثبات در حال ادامه حرکت خود است.
موضع گیری ایپک نسبت به این سخنرانی و کل سفر نتانیاهو هم قابل توجه بود. چرا ایپک حمایتی از این سفر نکرد؟
اساسا ایپک جریانی است که تمایلاتش به سمت حزب لیکود (حزب نتانیاهو) است و هرگاه نخست وزیر اسرائيل به آمریکا سفر می کند با هیاهوی فراوان به استقبال آن سفر می رود و از مقامات خود حمایت می کنند. اما در جدالی که اینبار بین رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر اسرائیل پیش آمد، ایپک ترجیح داد سکوت پیشه کند و حتی حاضر نشد بیانیه ای در باب حمایت از سخنرانی نتانیاهو صادر کند. این سکوت بسیار معنادار است و می تواند نشانه ای از کاهش نفوذ ایپک در سیاست در آمریکا باشد. در شرایطی که نتانیاهو و تندروهای حزب جمهوری خواه انتظار داشتند ایپک با حمایت از سفر نخست وزیر اسرائیل قدری از بار فشارها بکاهند اما سکوت آنها شرایط را دشوارتر کرد. در واقع اقدام آقای بوینر و دیگر جمهوری خواهان گامی آشکار در تضاد با رئیس جمهور آمریکا به شمار می رفت. چرا که در چنین شرایطی بسیار دشوار است که یک جریان سیاسی جانب رئیس دولت خود را نگیرد. واقعیت این است تندروی هایی که نخست وزیر اسرائیل از خود به نمایش گذاشته است وجهه اسرائیل را خدشه دار کرده است و اقداماتی چون استمرار ساخت شهرک های یهودی نشین و جنگ ها پیاپی بر این روند شدت بخشیده است. ضمن اینکه سوءاستفاده از حوادث شارلی عبدو هم فشارها را بر نتانیاهو افزود. چرا که نخست وزیر اسرائیل پس از آن حوادث از یهودیان مقیم اروپا خواسته بود به اسرائیل باز گردند. طرح این موضوع از سوی وی باعث شد در اروپا موضع گیری تندی نسبت به اظهارات نتانیاهو مطرح شود و او را به ناامن جلوه دادن اروپا متهم کنند. مجموعه این رفتارها برای لابی یهودی در آمریکا قابل دفاع نیست و آنها شاهد هستند که نسل جوان اسرائيلی دیگر علاقه چندانی به باقی ماندن در خاک سرزمین های اشغالی ندارند و ترجیح می دهند در اروپا و آمریکا زندگی راحت تر و ببی دغدغه تری را داشته باشند.
پیش از سفر نتانیاهو گفته می شد این سخنرانی و حضور در کنگره با اهداف انتخاباتی صورت گرفته است. بر این اساس آیا موفقیت آمیز نبودن حضور نتانیاهو در آمریکا شرایط را در انتخابات پیش رو برای او سخت تر خواهد کرد؟
نظرسنجی ها اینطور نشان نمی دهد و حتی این نتایج نشان می دهد جایگاه حزب لیکود تا حدودی بهبود هم یافته است. واقعیت این است که موضوع انتخابات اسرائيل تنها به مباحث سیاست خارجی محدود نمی شود و مسائل داخلی از قبیل بیکاری، نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، مسکن و اشتغال و امثالهم هم در تصمیم گیری مردم تاثیرگذار است. هرچند حضور نتانیاهو در کنگره و تاکید وی بر ناجی بودن اسرائیل می تواند امتیازات مثبتی برای او به همراه داشته باشد اما این همه قصه نیست و برای کسب آرای مردم به شاخص های دیگری هم نیاز است.
49 308
نظر شما