۰ نفر
۱ شهریور ۱۳۹۳ - ۰۷:۲۰
خطر فرار مغزهای فضایی جدی است

شواهد نشان می‌دهد دور جدیدی از مهاجرت نخبگان و کارشناسان فضایی آغاز شده که به زودی موجب خالی شدن این صنعت از منابع انسانی توانمند خود خواهد شد.

عباس خاراباف: شواهد نشان می‌دهد دور جدیدی از مهاجرت نخبگان و کارشناسان فضایی آغاز شده که به زودی موجب خالی شدن این صنعت از منابع انسانی توانمند خود خواهد شد.

به دلیل عدم مدیریت مناسب و محدویت‌های خاصی که در حوزه فضایی وجود دارد، مهاجرت نخبگان و کارشناسان فضایی کشور نه تنها به کشورهای خارجی انجام می‌پذیرد بلکه حتی نیروهای مقاومی که در شرایط سخت کشور حاضر به ترک وطن نشده‌اند نیز به دلیل نارضایتی‌ شغلی، سازمان‌ها و مراکز فضایی را رها کرده و به بخش‌های نامرتبط از جمله خودروسازی، راه و ساختمان و یا حتی شهرداری مهاجرت می‌کنند. هر چند در این نوع مهاجرت به نظر نمی‌رسد نخبگان از کشور خارج شده باشند اما عملا دانش و تخصصی که طی سال‌ها به دست آورده‌اند از بین می‌رود.

مدیریت نادرست مغزها
با تشکیل سازمان فضایی بسیاری از مدیران و کارشناسان امیدوار بودند این سازمان به دلیل ظرفیت‌هایی که دارد، با برنامه‌ریزی‌های اصولی از کوچ نخبگان فضایی جلوگیری کند. ولی شواهد عملا نشان می‌دهد اتفاق دیگری در حال رخ دادن است. به عنوان مثال پروژه‌های ماهواره‌های دانشجویی که در دانشگاه‌ها توسط سازمان فضایی و شواری عتف تعریف شد نه تنها به لحاظ سیاست‌گذاری و تعریف کار به صورت صنعتی در خور نقد بود، از دیدگاه تربیت نیروی انسانی که نقطه قوت این طرح‌ها محسوب می‌شود نیز عملا از اهداف خود فاصله بسیاری گرفت تا حدی که می‌توان گفت این پروژه‌ها محملی شد برای اینکه با سرمایه ایرانی‌ها برای خارجی‌ها نیروی متخصص تربیت شود. قرار بود در این پروژه‌ها نیروی متخصص مورد نیاز بخش فضایی کشور تربیت شود و انتظار می‌رفت سرمایه‌گذاری انجام شده منافع بلند مدتی را به دنبال داشته باشد اما دانشجویانی که در این پروژه‌ها درگیر شدند عمدتا راه خارج را در پیش گرفتند و حتی در برخی موارد قبل از اتمام پروژه، به محض انتشار اولین مقاله پژوهشی خود، کار را رها کرده و از ایران رفته‌اند.


موج‌های دوگانه کوچ
بخش فضایی ایران دو موج فرار مغزها را تا کنون تجربه کرده است. در موج اول که بلافاصله پس از ادغام پژوهشگاه هوافضای سابق، پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی و پژوهشکده تحقیقات فضایی به مجموعه با عنوان پژوهشگاه فضایی ایران ایجاد شد، عده‌ای از کارشناسان و اعضای هیئت علمی قدیمی‌تر در همان ابتدا با پیش‌بینی آینده از مجموعه پژوهشگاه فضایی خداحافظی کردند و به مراکز دیگر رفتند. بخشی از این افراد هم که در وزارت علوم مشغول بودند، فضای آن وزارت‌خانه را بیشتر در راستای اهداف خود دیدند و از بخش فضایی کشور جدا شدند. با گذشت ماه‌ها بلاتکلیفی در وضعیت سازمان فضایی، موج دوم این کوچ با شدت گرفتن اختلافات و بحث‌های ایجاد شده در سطوح کلان مدیریتی به تازگی آغاز شده و شامل بسیاری از نیروهای متخصص، به ویژه مدیران پروژه‌ها می‌شود که به گفته کارشناسان تحمل فضای موجود را از کف داده‌اند.

برج نیمه کاره
اسناد بالا دستی کشور اهداف بزرگی را برای بخش فضایی ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه در نظر گرفته است. اما باید توجه کرد کسب فناوری با صدور بخش‌نامه و دستورالعمل‌های اداری ممکن نیست. این کار نیاز به نیروهای کارآزموده و فنی دارد که با تخصص خود پروژه‌های فضایی را راهبری کنند. شوربختانه موج جدید مهاجرت کارشناسان در حال شدت گرفتن است و این امر تنها به از بین رفتن تجربیات و تخصص‌های فضایی کشور منجر می‌شود و پیشرفتی را هم برای سایر صنایع به دنبال نخواهد داشت. لازم به یادآوری است که این اتفاقات در درجه اول به خاطر تصمیمات مدیریتی بوده که در گذشته گرفته شده و بازگشت به گذشته نیز گره‌ای از مشکلات نمی‌گشاید. بنابراین همان‌طور که ادامه وضع فعلی به سرعت موجب نابودی منابع انسانی می‌شود، مماشات با شرایط قبلی نیز آسیب زننده و ویرانگر است.

برج فضایی کشور با تلاش و هزینه بسیار بالا رفته و نیمه کاره رها شده است. اما نباید تصور کرد با تعطیل کردن موقت کار امکان از سرگیری آن به راحتی فراهم می‌شود، زیرا آنها که رفته‌اند دیگر به سر کار باز نخواهند گشت و اینها که می‌روند نیز امیدی به بازگشتشان در آینده نیست. هر چند به نظر می‌رسد مسئولین به دقت در حال موشکافی مسائل هستند اما بهتر است تدابیر اصلاحی به سرعت اتخاذ و عملی گردد تا سرمایه‌های کشور از میان نرود.

۵۳۵۳

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 371449

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 37
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۰۷:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    مديريت سازمان فضايي بايد هرچه سريع تر تغيير كنه. بوي دولت قبل هنوز توي سازمان ميپيچه. مردم انتظار دارند آقاي روحاني.
    • بی نام IR ۱۰:۲۳ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      65 2
      واقعا چرا این سازمان همینطوری بلاتکلیفه؟؟؟
    • بی نام IR ۱۳:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۵
      41 2
      این چیزها اصلا مهم نیست.. الان مشکل دیش های ماهواره هستند که دارن با یک طرح "ضربتی" آنها را جمع می کنند....
    • بی نام IR ۰۸:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۷
      10 2
      هرچی تو بحث فضایی دیدیم در دولت قبل بود و گرنه در این یکسال و اندی که فقط شاهد ملاحظات سیاسی بودیم.
  • بی نام IR ۰۷:۳۸ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    33 86
    آقای خاراباف کلا عادت دارد همینطوری دست به قلم شود و یک چیزی بنویسد. اگر ایشان میخواهد درباره خروج متخصصان فضایی مطلب بنویسید، ابتدا باید آماری ارائه کند در خصوص تعداد متخصصان موجود و تعدادی که خارج رفته اند. سپس با متخصصان سایر رشته ها مقایسه کند. اگر تفاوت معنا داری مشاهده شد آن وقت تحلیلی ارائه کند و اگر تفاوت معناداری نبود، میشه مساله رو به روند کلی مهاجرت از ایران نسبت داد و در این صورت موضوع ربطی به ساختار سازمان فضایی نخواهد داشت. مطلب قبلی ایشان درباره سن هواپیماهای مسافربری ایران هم بدون استناد به آمار معتبر بود
    • بی نام EU ۰۹:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      66 4
      ميمون ها رو نميذارن بفرستيد فضا؟ اين رو جواب بده
    • بی نام EU ۰۹:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      76 7
      يكي از دوستان بنده تو پژوهشگاه فضايي مشغوله و ميگه همه دارن ميرن
    • بی نام EU ۰۹:۱۶ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      33 2
      شما نظر بهتري داري؟
    • بی نام IR ۱۰:۱۷ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      24 3
      شما خوب مطالب خاراباف رو دنبال میکنی ها تابلوووووووووووووووو
    • بی نام IR ۱۲:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      26 1
      صحبت بدی نکرده که. گفته شده که مقایسه بشه با وضعیت کلی جامعه و اگر فرق زیادی مشاهده شد اون موقع به دنبال علت باشیم. در حالیکه نویسنده به گونه ای مطلب رو نوشته که انگار اگر ادغام ها در سازمان فضایی صورت نمی گرفت الان این متخصص ها مهاجرت نکرده بودند.
    • بی نام A1 ۰۹:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۴
      12 1
      در همه زمینه‌های علمی و صنعتی این مهاجرت افراد تحصیل‌کرده در این رشته‌ها و نه لزوما مغزها در حال رویداد است و ویژگی یک صنعت خاص نیست.
    • بی نام IR ۱۸:۲۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۸
      1 0
      شما از چیزی که خبر نداری حرف میزنی اخه چه میدونی از روزگار مهندسای فضایی .... فقط حرف میزنه و پول بیتالمال را حروم میکنه. اما نمیذاره این مهندسا کار تخصصی بکنن و یه محصول بده. کمترین مدیریتی نداره.
    • علی GB ۱۴:۰۹ - ۱۳۹۳/۰۹/۲۰
      1 0
      با سلام خروج متخصصان از پژوهشکده های تابع کاملا جدی و بالا می باشد بنده آمار هم خواستید به مراجع ذی صلاح می دهم
  • سعید IR ۰۷:۴۰ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    36 4
    صبح بخیر
  • بی نام A1 ۰۷:۴۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    67 6
    خو آخه اون کسی ک هنری نداره دوس داره از این مملکت بره اینا ک دیگه به قول شما "مغزن" ...
  • بی نام A1 ۰۷:۴۸ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    45 2
    كلا من موندم چرا تكليف سازمان فضايي مشخص نميشه. يه تحول مديريتي ميخواد. مثل بقيه جاها كه روحاني تغييرات ايجاد كرد.
  • بی نام IR ۰۸:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    103 1
    دلتون خوشه ها، الان كساني كه كوچكترين مغزي هم بودند نه الزاما نخبه، و قبلا به فكر رفتن نبودن، الان به فكر رفتن افتادن
  • mojtaba IR ۰۸:۱۴ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    46 0
    هجرت مغز ها بفرمائید بهتره
  • یک کارمند مرکز تحقیقان ماهواره A1 ۰۸:۲۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    49 1
    با سلام من کارمند ساعتی یکی از همین مراکز تحقیقاتی هستم به علت عدم تخصیص منابع مالی برای پروژه ها مجبور شدم برای گذران زندگی دنبال کار تو شرکت های دیگه بگردم با اینکه مدرک تحصیلی ار یه دانشگاه معتبر تهران با معدل بالا را دارم و همین زور دو سال تجربه کاری هنور نتونستم یک کار تو این شش ماه پیدا کنم
  • بی نام IR ۰۸:۲۸ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    10 32
    آقای خارابف بشه رئیس سازمان فضایی مشکل حل میشه :
    • کارشناس قدیمی سازمان IR ۱۰:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      28 7
      شما تصور می کنید که همه چون شما انتقاد را برای کسب قدرت انجام می دهند. نظیر کسی که به دنبال دزدها بود تا کسب رای کند. و شما و دوستانتان با انتقاد به ساختار سازمان آمدید تا مهندسی مجدد کنید و الان سازمان و پژوهشگاه در باتلاقی فرو رفته که کسی را توان بیرون کشیدن آن نیست.
    • بی نام IR ۱۰:۱۶ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      28 1
      تو مشکلت چیه؟ داره میگه نخبه ها رو فراری ندین میفهمی؟
    • بی نام IR ۱۱:۵۹ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      17 2
      احسنت کارشناس قدیمی
  • mohammad IR ۰۸:۴۰ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    54 1
    من توو دانشگاه جزو نخبه ها بودم اما الان به مرحمت مدیران وارداتی، کنج عزلت را ترجیح دادم. ما از این مملکت فرار نمی کنیم اما فهمیدیم تلاش توو این مجموعه آب در هاون کوبیدن است. خصوصا حالا که بعد از ادغام مدعی هم زیاد پیدا کرده. همه خودشون رو شایسته مدیریت میدونن. البته مدیریت فعلی اعتماد به نفس مدعیان رو هم برده بالا.
  • کیان A1 ۰۹:۵۱ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    33 1
    بعداز7سال زحمت از اب منطقه ای اصفهان .......تعدیل نیرو شدیم.........اااااخرااااج..........
  • مجتبی A1 ۱۰:۰۴ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    52 1
    من کارشناسی ارشد هوافضا از دانشگاه شیراز دارم یک ساله همه جا رفتم هیچ کسی 1 دقیقه وقت هم واسن نذاشت الان کارام رو درست کردم دارم میرم. مشکل ما بیشتر از ایناس. کسانی در راس قرار گرفته اند که هیچ چیزی از دنیای امروز نمیدونن
    • امیر A1 ۱۹:۰۰ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      37 2
      بهترین کار رو داری می کنی... وقتی که "اینا" خودشون هیچ اهمیتی به امثال شما نمی دن و براتون ارزش و اهمیت قائل نیستن، بهترین تصمیم، مهاجرته ... منم اگه نخبه بودم ... مهاجــــرت رو انتخاب می کردم...
  • بی نام KR ۱۴:۳۹ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    55 0
    مگه فقط نخبه های هوافضا هستن که می رن؟ متاسفانه نخبه ها و تحصیل کرده های اکثر رشته ها از ایران می رن و برای آینده کشور خیلی خیلی خیلی خطرناکه. اما متاسفانه تندروها فکر و ذکرشون مسائلی مثل ساپورت و این حرفاست. الان اصولا فارغ التحصیل های بهترین دانشگاه ها ایران نمی مونن، با این وضعیت کشور به زودی دچار فقر ژنتیکی هم می شه.
    • بی نام A1 ۱۷:۴۷ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
      6 22
      نگراني نويسنده بابت كوچ داخلي نخبگان فضايي از حوزه فضايي به حوزه هاي ديگه است
    • سیاست تا نوک دماغ بینی ضد توسعه پایدار US ۰۵:۱۱ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۳
      42 0
      به قول یه بنده خدایی کشوری که نفت رو بشکه ای 5 دلار استخراج میکنه و بشکه ای 100 دلار می فروشه نیاز به نخبه و دانشگاه و تولید نداره یه نفتی هست دور هم میخوریم البته یه عده صد برابر بیشتر بقیه بعد هم که تموم شد به ما چه مشکل همون آیندگانه که قراره 150 میلیون نفر هم باشن
  • رستمی US ۱۷:۴۷ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۱
    17 6
    آقای خاراباف شما بعنوان یه کارشناس مجرب چه پیشنهادییا راهکاری میتونید ارائه بدید؟
  • حسین A1 ۲۰:۳۷ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۳
    32 1
    وقتی همه پول مملکت باید به فوتبال برسه بعدش هم فوتبالی عا منت هم بذارن،از اون طرف هم دانشجو جماعت رو ادم حساب نمیکنن نه خوابگاه ،نه غذای درست و حسابی ،سخت گیری های درس های عمومی و...خب باید هم برن
  • نسترن A1 ۰۹:۵۹ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۴
    8 22
    اول به این نکته اشاره می‌کنم که لزوما همه تحصیل‌کرده‌های یک رشته مغز اون رشته نیستند، اون هم با نحوه انتخاب رشته و در خواندن دانشجوهای ما خنده‌داره که صرف داشتن تحصیلات دانشگاهی در یک رشته به کسی مغز فضایی یا مغز مکانیکی یا مغز کامپیوتر و غیره گفته بشه. دوم این که این موج مهاجرت که با اون روبه‌رو هستیم به هیچ عنوان، خاص یک رشته تحصیلی یا یک صنعت خاص نیست که بخواهد به صورت خاص مطرح شود و مسئولین یک سازمان کوچک مقصر جلوه داده شوند. سوم این که بد نیست واقع بین باشیم و آسمان و ریسمان را به دلیل حب و بغض‌های شخصی به هم نبافیم.
  • احضارشده IR ۱۹:۳۹ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۵
    3 0
    سلام هاوکینگ...
  • بی نام US ۰۵:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۶
    22 4
    این مورد رو قبلا هم گفتم و دوباره کوتاه میگم. یکی از دوستان بنده جزو همین نخبگان است، لیسانس شریف، فوق دانشگاه تهران و دانشجوی دکترای دانشگاه تهران بود. یک روز با یک تور میره که یه روزو خوش باشه. پلیس وسط راه نگهشون میداره و شروع میکنه گیر دادن، تمام وسایل 30 نفر آدم رو میگرده. البته چیزی پیدا نمیکنه و به افراد گیر میده خلاصه بعد از چهار ساعت و نیم معطلی و اذیت میگه حالا میتونید برید تور هم سر و ته میکنه بر میگرده تهران روز شنبه ش اومد گفت من دیگه توی این مملکت نمیمونم. تصور کنید یک ترم مونده بود دکتراشو از دانشگاه تهران بگیره. 45 دانشگاه امریکایی بورسیه بهش دادند، یکیشو گرفت و رفت حالا شما هی گیر بدید، هی علیه اینترنت..
  • بی نام A1 ۱۹:۴۶ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۷
    10 1
    من خودم تو یکی از پروژه های ماهواره دانشجویی کار میکنم. رییس سازمان فضایی از ادمای مشایی هستش پارسال تو یه جلسه که باهاش داشتیم قبل انتخابات فقط بهار بهار کرد. امسالم که شده زیرر دست شریعتمداری هی به دولت گیر میده و در مذمت توافق ژنو داد سخن میده
  • کارشناسان سازمان فضایی IR ۱۰:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۶/۰۸
    20 2
    1. سازمان فضایی برخلاف مصوبه مجلس شورای اسلامی از وزارت ارتباطات منتزع و در ذیل ریاست جمهوری قرار داد. پژوهشگاه فضایی ایران بدون مطالعه و با ادغام غیرکارشناسی پژوهشکده‌‌ مهندسی جهاد کشاورزی بالغ بر 1200 نفر پرسنل، پژوهشکده‌ تحقیقات فضایی سازمان فضایی بالغ بر 100 نفر پرسنل و پژوهشگاه هوافضا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بالغ بر 100 نفر پرسنل تشکیل گردید. پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی با تجربه در صنایع غذایی و عمرانی طی یک تصمیم عجیب وارد حوزه علوم و فناوری فضایی شد و این پژوهشکده همراه با مراکز شهرستانی خود شیراز، تبریز و اصفهان با تعداد زیادی کارشناس نامرتبط به سازمان فضایی ایران تحمیل شدند.