نیمه نخست سال 93 بود که سقف نرخ سود سپرده های بانکی 22 درصد تعیین شد. اما چند ماه بعد و در اواخر فصل پاییز شورای پول و اعتبار بار دیگر تصمیم به اعمال تغییراتی در نرخ سود سپرده ها گرفت، اما این بار این تغییرات تنها به سود سپرده های کوتاه مدت و میان مدت معطوف شد. به این ترتیب سود سپرده های کوتاه مدت و میان مدت حدود 2 درصد افزایش یافت اما همزمان با افزایش سود این سپرده ها، شیب کاهش نرخ تورم افزایش یافت.
کاهش نرخ تورم، فاصله سود سپرده ها با تورم را افزایش داد و همین مسئله بار دیگر لزوم اصلاح نرخ سود سپرده ها و تطبیق آن برمبنای تورم را مطرح ساخت. در این بین برخی مسئولان اقتصادی و کارشناسان بر این امر تاکید داشته و خواستار ساماندهی نرخ سود سپرده های بانکی شدند، موضوعی که به رغم تمام مباحث مطرح، تا پایان سال اعمال نشد.
اما همزمان با آغاز سال جدید، رییس کل بانک مرکزی بار دیگر بر این مسئله تاکید کرد و از طرح پیشنهاد اصلاح نرخ سود بانکی در نخستین جلسه سال جاری شورای پول و اعتبار خبر داد. موضوعی که بارها و بارها فعالان اقتصادی بر آن تاکید داشتند. در این زمینه "مهدی پورقاضی"، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در گفت و گو با صدای اقتصاد بر لزوم کاهش سود سپرده های بانکی به تبع کاهش نرخ تورم تاکید کرد. او در عین حال این را هم گفت که نباید این تصمیم یکباره گرفته و اجرا شود و باید برای اجرای آن یک بازه زمانی دو تا سه ماهه در نظر گرفت.
*به دنبال کاهش نرخ تورم به حدود 14 درصد، بار دیگر موضوع کاهش نرخ سود بانکی مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا اخیر رییس کل بانک مرکزی با تاکید براینکه در شرایط کنونی سود بانکی 20 تا 25 درصدی فاقد توجیه اقتصادی است، از طرح موضوع تغییر سقف سود بانکی در شورای پول و اعتبار خبر داده است. براین اساس آیا کاهش نرخ سود بانکی در شرایط کنونی را می توان یک الزام دانست؟
بدون شک در شرایط کنونی، کاهش نرخ سود بانکی ضروری است. باتوجه به کاهش نرخ تورم در سال گذشته و پیش بینی تداوم این روند در سال جاری، کاهش نرخ سود سپرده ها یک الزام است.
البته قابل پیش بینی است که در برابر این موضوع مقاومتهایی صورت می گیرد، به ویژه مقاومتهایی از سوی خود بانکها اما نباید اجازه داد که این مسئله منجر به عقب نشینی از تغییر نرخ سود شود.
کاهش نرخ سود برای بانکها مقرون به صرفه نیست و می تواند بر میزان سپرده ها اثر گذار باشد اما در عین حال تداوم روند کنونی پرداخت سود بانکی هم برای اقتصاد کشور مضر است.
*به این ترتیب و با توجه به کاهش نرخ تورم به حدود 14 درصد، سقف نرخ سود بانکی باید تا چه میزان کاهش یابد؟
به نظرم در حال حاضر نرخ سود بانکی باید مطابق با نرخ تورم کاهش یابد. به عبارتی این نرخ باید نزدیک به 14 تا 15 درصد تعیین شود. به همین میزان نرخ سود تسهیلات هم حدود دو درصد بالاتر از این میزان و نزدیک 16 تا 17 درصد تعیین شود.
*در صورت تصویب این مصوبه از سوی شورای پول و اعتبار و تصمیم به اجرای یکباره آن می توان انتظار بروز واکنشی از سوی نظام بانکی را داشت؟
در این خصوص مسئله حائز اهمیت آن است که با تصویب این مصوبه، اقدام به اجرای یکباره آن نشود. به عبارتی رویکرد درست و عاقلانه آن است که در صورت تصمیم شورای پول و اعتبار برای کاهش سقف سود بانکی، یک بازه زمانی دو تا 3 ماهه تا اجرای آن در نظر گرفته شود.
کاهش یکباره سود بانکی می تواند یک شوک در سیستم بانکی به همراه داشته باشد. بنده همواره با شوک درمانی در اقتصاد مخالف بوده و هستم و معتقدم این رویکرد تبعات منفی ای به همراه دارد.
در حال حاضر نرخ سود بانکی در ایران بالا و غیرمنطقی است، این نرخ باید هر چه سریعتر کاهش یاد. اما بهتر آن است که به سرعت در این خصوص تصمیم قاطع گرفته شود و یک بازه زمانی برای اجرای آن تعیین شود. براین اساس بعد از دو تا سه ماه نرخ های جدید اجرا و بانکها ملزم به رعایت آن شوند.
3535
نظر شما