سعید جعفری پویا: بحران در غزه ادامه دارد، تعداد کشته‌ها در جبهه فلسطینی به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد و در جبهه اسرائیلی به صورت ذره‌بینی. کابینه راست‌گرای و تندروی اسرائیل باز هم منطقه را در جنگ جدیدی قرار داده است، جنگی که به نظر می‌رسد باز هم مانند موارد پیشین کوتاه مدت و تنها برای ضربه زدن و تضعیف مراکز فلسطینی و به ویژه حماس باشد. محمد علی سبحانی سفیر اسبق ایران در لبنان بر این باور است، مسائلی چون فتح کامل غزه، ادعایی بیش نیست و آتش گلوله در این منطقه به زودی خاموش خواهد شد.
فضا در غزه دوباره نگران‌کننده شده است و تعداد کشته‌ها هر روز در حال افزایش است. ریشه این بحران را در چه می‌دانید؟
پیش از دور جدید درگیری‌ها و حملات اسرائیل به غزه، مسائلی پیش‌آمده که باعث شده رژیم اشغالگر با شدت بیشتری حملات خود را پی بگیرد. یکی اینکه توافقاتی که فتح و حماس برای تشکیل دولت وحدت ملی شکل گرفت، سبب شد تا وحدتی در میان فلسطینیان شکل گیرد و اسرائیلی‌ها به این دلیل که نمی‌خواهند زیر بار صلح بروند، با هرگونه زمینه‌سازی برای صلح هم مخالفت می‌کنند. مانند همین مورد اخیر که این فرصت را به عباس می‌داد که گفتگوهای صلح را به طور موثرتری پیگیری کند. چون اسرائیلی‌ها مخالف صلح هستند، هرگاه چنین فرصتی‌هایی برای صلح پیش می‌آید، آن را تخریب می‌کنند.
نکته دوم اینکه اسرائیل از تحولات منطقه و قدرت منطقه‌ای که پشت سر حماس حضور دارد، ارزیابی‌هایی دارد، از سوی دیگر شرایط در منطقه در بدترین وضعیت خودش در سال‌های اخیر قرار دارد، جنگ داخلی تمام‌عیار در سوریه جریان دارد، در عراق بحران داخلی و نیروهای تروریستی تمام جریان‌های داخلی این کشور را درگیر کرده است، در لبنان اختلافات شدید است، در مصر طی چند سال اخیر، چندین بار قدرت جابه‌جا شده و آن کشور هم در وضعیت بحرانی داخلی به سر می‌برد، در نتیجه این وضعیت شاهد هستیم علی‌رغم جنایات و کشتاری که اسرائیل انجام می‌دهد، کشورهای منطقه که همواره عامل موثر و ابتکاری در اختیار نیروهای فلسطینی و طرفدار مقاومت فلسطینی بوده‌اند، در محاق فرو رفته‌اند. نکته سوم هم اینکه، شرایط مشکوکی که پیش آمد و سه نوجوان اسرائیلی ربوده شدند و بعد هم کشته شدند و هنوز هم مشخص نیست که چه کسانی این اقدامات را انجام دادند، زمینه‌ساز شد تا اسرائیل دست به چنین جنایاتی بزند. این مقدمات تشدیدکننده برای اسرائیل بوده است.
بعد از این تحولات صحبت‌هایی مبنی بر صلح و آتش بس شکل گرفت که ظاهراً حماس این صلح را نپذیرفته بود. دلیل عدم پذیرش پیشنهاد صلح از سوی حماس چه بود؟
در خصوص آتش بس همیشه مصری‌ها آمادگی سریع پیدا می‌کنند که بین مقاومت و اسرائیل میانجیگری کنند و آتش بس را به وجود آورند و جلوی جنگ را بگیرند. اما بر پایه همین شرایطی که عرض کردم، نوع آتش‌بسی که اسرائیل برای حماس در نظر گرفته بودند و یا از طریق مصری‌ها پیگیری کرده بودند، به گونه‌ای بود که به هیچ عنوان حماس را راضی نمی‌کند. یعنی حماس در یک مذاکره آتش بس، چیزی به دست نمی‌آورد و اسرائیلی‌ها هیچ تضمینی نمی‌دادند که حمله را دوباره بعد از چند روز دیگر از سر نگیرند. بنابراین متأسفانه فرصتی برای آتش بس به وجود نیامد و ما امروز با فجایع بسیار زیادی در غزه رو به رو هستیم. فجایعی که دل هر انسانی را به درد می‌آورد.
آقای اوباما در اظهارات خود در خصوص این بحران اسرائیل را محق دانسته که از خود دفاع کند، این صحبت‌ها واکنش‌های متفاوت و فراوانی را با خود به همراه داشته است، سخنان رئیس‌جمهور آمریکا را چگونه تحلیل می‌کنید؟
به نظرم این اظهارات آقای اوباما هم مشوق مهمی برای اسرائیلی‌ها به شمار می‌آید. سخنان ایشان به هیچ عنوان بی‌طرفانه ارزیابی نمی‌شود. تنها قیدی که برای عملیات اسرائیلی‌ها آورده این است که تعداد کمتری از غیرنظامیان کشته شوند. به نظر می‌رسد این اظهارنظر مشوقی برای اسرائیلی‌ها خواهد بود. باید هم برای مواضع بین‌المللی تأسف خورد که به هیچ عنوان اراده‌ای برای جلوگیری جنایت‌های اسرائیل از خود نشان نمی‌دهد و هم برای شرایط منطقه‌ای که متأسفانه مسلمانان به دلیل اختلافات داخلی و قومی امروز به شکل عجیبی زمین‌گیر شده‌اند.
به نظر می‌رسد جنس مواضع اروپایی‌ها با آمریکایی‌ها متفاوت بوده است، کشورهای اروپایی بیشتر حملات اسرائیل را محکوم کرده‌اند. دلیل این مسئله را چه می‌دانید؟
افکار عمومی در اروپا فعال تر هستند و بیشتر با اتفاقات در ارتباط هستند. همین تظاهرات هایی که در کشورهای مختلف اروپایی انجام‌شده و تقاضاهای افکار عمومی در اروپا بیشتر مطرح شده است و مجموعه اروپایی بیشتر خواهان و طالب پایان این درگیری‌ها بوده است. ضمن اینکه نباید این نکته را فراموش کرد که در آمریکا انتخابات میان دوره‌ای مجلس نزدیک است و در چنین شرایطی است که آقای اوباما ظاهراً به رأی و نفوذ جریان‌های یهودی آمریکا بیشتر نیاز دارد. به نظر می‌رسد که موضعی که رئیس‌جمهور آمریکا اتخاذ کرده، حتی با مواضع سنتی خود او هم در تضاد بوده است.
با توجه به وضعیت فعلی، شما چشم‌انداز تحولات را چگونه می‌بینید؟ برخی از مقامات اسرائیلی از اشغال کامل غزه سخن به میان آورده‌اند.
واقعیت این است که شرایط نگران‌کننده‌ای در غزه حاکم است، البته حماس از درگیری در بخش زمینی بیشتر از اسرائیل استقبال می‌کند و همین طور که شاهد بودیم، در چند روز گذشته هرچند تلفات فلسطینی‌ها بیشتر بوده، اما تلفات اسرائیلی‌ها هم قابل توجه است، ضمن اینکه برای اسرائیلی‌ها پذیرش همین میزان کم تلفات هم دشوار است و جامعه اسراییل را بسیار نگران و وحشت‌زده خواهد کرد. به نظر نمی‌آید آن طور که تبلیغات اسرائیلی و یا اقدامات کابینه جنگی اسرائیل از خود مطالبی را مطرح می‌کنند، بحث اشغال غزه را چندان جدی گرفت و اصلاً چنین مسئله‌ای برای این رژیم مقدور نیست. چون در درگیری زمینی اسرائیلی‌ها بسیار شکننده هستند. دوم اینکه آمریکایی‌ها هم چندان به استمرار این روند علاقه‌مند نیستند و ترجیح می‌دهند هرچه سریع‌تر مسئله حمله به غزه پایان یابد و هم تلفاتی که اسرائیلی‌ها خواهند داد و هم فشاری که از سوی افکار عمومی جهانی روی آن‌ها وجود دارد، آن‌ها را مجبور خواهد کرد که به سمت توافق پیش روند. پیش‌بینی اینکه این روزها و هفته‌ها دقیقاً چه اتفاقی خواهد افتاد، قدری سخت است، ولی تصور من این است ایام زیادی طول نخواهد کشید که آتش بس میان طرفین حاصل خواهد شد.
52308
نظر شما