شرق نوشت: در ادامه سلسله‌نشست‌های هفتگی مؤسسه دین و اقتصاد که در چارچوب گرامیداشت دفاع مقدس برگزار می‌شد، محمد ستاری‌فر، ئیس اسبق سازمان مدیریت و عضو هیأت‌علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، به سخنرانی پرداخت.

بخشهایی از اظهارات او را می خوانید:

در دوران جنگ، مردم محتاج حداقل‌هایی مانند شیر و پنیر و... کوپنی بودند. در آن زمان در برخی از حوزه‌های اقتصادی عقب‌گرد داشتیم و در برخی از حوزه‌ها، نگهداری وضعیت در همان سطح در دستور کار بود اما در همان وضعیت و با همان محدودیت‌ها گفته می‌شد باید برای راه‌آهن بافق- بندرعباس و فولاد مبارکه، فکری شود. در عرصه اجتماعی کارها گسترده‌تر بود؛ در آن شرایط بیشتر بودجه کشور به امور دفاعی اختصاص پیدا کرده بود و درحالی‌که بودجه جاری نزدیک به ١١ درصد رشد منفی داشت، عرصه‌هایی مانند آموزش و پرورش، آموزش عالی و بهداشت و درمان حدود ١٥ درصد رشد مثبت داشتند که این هم یکی از شاخص‌های مهم آن دوران است. در آن روزگار به دلیل رشد بالای جمعیت در سال‌های ٦٥ تا ٦٧، تعداد دانش‌آموزان به بیش از ٢١‌ میلیون نفر رسید و کل کادر آموزش و پرورش کمتر از ٧٠٠‌ هزار نفر بودند که نزدیک به ٨٠ درصد از آنها در صف (کلاس‌ها) و ٢٠ درصد از آنها در ادارات کل و وزارتخانه‌ها مشغول بودند.

اگر بخواهیم حرف‌های کمونیستی و پوپولیستی بزنیم در این شاخص‌ها رفوزه می‌شویم، چراکه از منظر اینها بیشتر نیروها باید در ستاد باشند نه در صف. امروزه حدود ١٢، ١٣‌ میلیون دانش‌آموز داریم و تعداد کادر به یک‌میلیون و ٣٠٠‌ هزار نفر رسیده است که حدود ٦٠ درصد آنها در ستاد هستند و حدود ٤٠ درصد در صف (کلاس‌) حضور دارند. درحقیقت بعد از دولت جنگ، در عرصه مهم آموزش و پرورش، این نسبت به نفع ستاد و به زیان صف تغییر کرده است. اگر نهادی بخواهد کارنامه دولت جنگ را با انصاف مقایسه کند، همه دستاوردها با عدد و رقم در دسترس است.

یکی از مواردی که باعث غبطه من می‌شود، این است که پاک‌ترین، شفاف‌ترین و جامع‌ترین بودجه‌های سنواتی کشور در سال‌های ٦٠ تا ٦٨ بوده است. در آن روزگار حتی پولی که یک دلال گرفت تا از اتریش برای ایران توپ جنگی بخرد، اما پول را دزدیدند و تسلیحات ندادند، نیز در بودجه آمده است. درحقیقت مهم‌ترین کار دولت این بود که جدای از برنامه پنج‌ساله، برای بودجه نیز واقعا برنامه یک ساله داشته باشد. بودجه در آن دوران، ماه‌به‌ماه و گاه هفته‌به‌هفته، مطابق با پولی که به خزانه می‌آمد، تخصیص داده می‌شد. مهم‌ترین وظایف دولت جنگ، طبق قاعده مباحث نظری و تاریخی، تأمین نیازهای اساسی، دفاع ملی و امنیت بوده است و گرچه زیاد وظیفه رشد و توسعه نداشته و پرچم‌دار رشد و توسعه نبوده است، اما باز هم توسعه و رشد در این دوره مشاهده می‌شود.


 در سال‌های ٦٥ تا ٦٧، تورم از ٥. ٩ به ٢٣ و ٢٨ درصد رسیده اما زیرسؤال‌بردن کل دوران به این دلیل، بی‌انصافی است، چراکه این دوران، جریان پول‌های داغ و چاپ اسکناس برای تأمین نیاز جنگ برای دولت مشکلات جدی ایجاد کرد حال آنکه این اقدام یک گوشه از عمل حکمرانی بود و دولت یا شخص خاصی مقصر نبوده است. 

کارنامه همه ما بعد از جنگ زیر سؤال است که چرا باوجود اینکه در زمان جنگ، شاخص‌های معقول داشتیم، در دوران پس از جنگ باختیم. اینکه مقصر باخت کیست، بحث دیگری است. مهم این است که ما باختیم و نتوانستیم دستاوردهای آن دوران را ادامه دهیم. از نیمه دوم ٦٤ که نفت ارزان شد و در سال ٦٥، آنچنان اوضاع بحرانی و عرصه تنگ شد که در دولت گفتند باید بنشینیم و یک برنامه جدی تنظیم کنیم و برنامه‌ای با عنوان شرایط نوین اقتصادی تدوین کردند. در آن زمان حتی برای تهیه نمک و کبریت هم مشکل داشتیم. حالا شاید خنده‌دار باشد بگوییم کشوری که همه جایش نمک است، در تهیه نمک مشکل داشته، اما این واقعیت آن دوران است، چراکه ارز نداشتیم و قرار بود همه بنادر مورد محاصره و حمله قرار بگیرند. این سند در مرکز اسناد سازمان مدیریت وجود دارد، وضعیت دوران جنگ متفاوت بود از آنچه برخی می‌اندیشند؛ این نبود که عده‌ای عشقشان این باشد که کمونیست‌بازی دربیاورند و بخواهند همه‌چیز را کنترل کنند. آن روزها راهبری، مدیریت و تعیین اوزان نیازهای مردم به عهده دولت بود اما توزیع آن به دست ملت سپرده شده بود و مساجد، ادارات و صنوف در توزیع نقش داشتند اما تعدادی، که اهداف صنفی و جناحی داشتند، می‌گفتند توزیع را به ما واگذار کنید. فراموش نکنیم که توزیع قبل از انقلاب محدود به چند شهر می‌شد اما پس از انقلاب، حوزه توزیع از دورترین روستاهای زابل و خاش تا اردبیل و ماکو را در برمی‌گرفت و در این احوال اگر توزیع به اینها داده می‌شد حتما شکست می‌خوردند. در واقع باید به این نظام توزیع مشترک دولت و ملت درود فرستاد. 

 

17302

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 480584

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 0 =