طلاق توافقی در ایران زیاد شده است. شاید جامعه شناسان و حقوق‌دان ها این نوع طلاق را بهتر از طلاق هایی که با مشاجره های خانمان سوز، انجام می شود، بدانند، اما وقتی تعداد این طلاق بالا برود، یعنی اتفاقات دیگری برای جامعه افتاده.

محمدحسین نجاتی: نگرانی از روند فزاینده طلاق توافقی در کشور رو به افزایش است. در مهم ترین آنها شب گذشته مقام معظم رهبری با تأکید بر تلاش برای تسهیل ازدواج جوانان به برخی مشکلات دادگاه‌های خانواده از جمله «طلاق توافقی» اشاره کردند و گفتند: قضات محترم با کمک بزرگان خانواده ها، اینگونه مسائل را تقلیل دهند.

این اشاره دقیق از سوی رهبر انقلاب در شرایطی است بررسی های نشان می دهد، برخی از موارد طلاق توافقی در دادگاه های کشور بعضا در ۱۵ دقیقه صادر می شود و بسیار روند سهل و آسانی دارد. براساس این روش از طلاق، «زوجین می‌توانند با توافق درمورد حق‌وحقوق خود یا گذشتن از حقوق خود از قبیل؛ مهریه، حضانت و ملاقات فرزند، جهیزیه، نفقه و... به‌راحتی به دادگاه مراجعه کنند و پس از مدت کوتاهی به‌صورت توافقی از هم جدا شوند.»

این ساده‌ترین تصویر از ساده‌ترین شکل طلاق در کشور است. علاوه بر این  رئیس دادگاه‌های عمومی و انقلاب تهران در هفته گذشته اعلام کرد: «طلاق توافقی با ۲۷ هزارو ۳۲۰ فقره پرونده، در صدر دعاوی مجتمع‌های خانواده شهر تهران در سال ۹۳ قرار داشته است».

این آمار زمانی معنادار می‌شود که آن را با تمامی پرونده‌های طلاق در تهران مقایسه کنیم. براساس آمار رسمی سازمان ثبت ‌احوال استان تهران سالانه بیش از ٣٠ هزار نفر در تهران از یکدیگر جدا می‌شوند که بر پایه این آمار و ٢٧ هزار طلاق توافقی در این کلانشهر، می‌توان گفت ٩٠ درصد طلاق‌ها در تهران توافقی است.

طلاق توافقی چیست؟

در طلاق توافقی زن و مرد توافق می كنند از یكدیگر جدا شوند و این توافق در حكم دادگاه ثبت می شود و ضمانت اجرای قانونی پیدا می كند، ولی از آنجا كه بر اساس ماده 1133 قانون مدنی حق طلاق با مرد است و مرد هر وقت كه بخواهد می تواند زن خود را طلاق بدهد، معمولا زنان همه یا بخشی از حقوق مالی خود را می بخشند تا همسرشان را برای جدایی راضی كنند.

حکم مربوط به درخواست طلاق توافقی معمولاً سریعتر صادر می شود. البته این امر پس از طی مراحلی صورت می گیرد؛ بدین ترتیب که اگر دادگاه نتواند اختلافات زوجین را حل و فصل نماید و آنها را به ادامه زندگی مشترک متقاعد کند، طبق «آیین نامه اجرایی تبصره یک ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق»، هر یک از طرفین را مکلف می نماید که ظرف 20 روز یک داور را از میان اقارب خود معرفی کنند.

البته در صورت موافقت ریاست محترم دادگاه هر دوی آنها می توانند یک شخص را به عنوان داور انتخاب و معرفی نمایند. همچنین داورها می بایست شرایطی مثل مسلمان بودن، بالاتر از چهل سال تمام داشتن، متأهل بودن و ... را دارا باشند. و در صورت امتناع یا عدم توانایی هر یک از زوجین نسبت به معرفی داور، دادگاه رأسا از بین افراد دیگر که واجد شرایط مربوطه باشند، داور را تعیین خواهد کرد. داوران می بایست زن و شوهر را دعوت و حداقل در دو جلسه با مذاکره و نصیحت آنها را به رفع اختلاف و سازش و ادامه زندگی مشترک تشویق کنند و در مدتی که دادگاه تعیین کرده نظر خود را نسبت به امکان یا عدم امکان سازش به دادگاه تسلیم کنند.

داوران می توانند نظرشان را جدا جدا و یا مشترکا در یک ورقه به دادگاه بدهند؛ و ملزم نیستند که هر دو یک نظر داشته باشند. مثلاً ممکن است یکی نظرش بر ادامه زندگی باشد و دیگری نظرش بر جدایی و طلاق باشد. و قاضی با توجه به نظر داوران و صحبت‌هایی که خود با زوجین انجام داده و صورت جلسات تنظیمی و دیگر شواهد و قرائن و امارات تصمیم به صدور یا عدم صدور حکم طلاق خواهد گرفت.

لازم به یادآوری است که دادگاه ملزم نیست که حتمابه نظر داوران عمل کند و آنچه که خود از مجموعه رسیدگیهایش استنباط کند برایش ملاک خواهد بود. البته مسلما نظر داورها چنانچه منطقی باشد تأثیر خود را در صدور حکم طلاق و یا عدم صدور آن خواهد گذاشت.

نتایج یک تحقیق دانشگاهی درباره طلاق توافقی

نتایج یک تحقیق دانشگاهی از سوی دکتر باقر ساروخانی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، درباره طلاق توافقی نشان می‌دهد، زوجین هرکدام دارای دلایلی برای طلاق توافقی هستند که می‌تواند طرفین را مجاب به جدایی کند. 

ساروخانی در تحقیق خود می‌نویسد: «در طلاق توافقی، زنان مهم‌ترین دلایل خود را براي طلاق، فحاشی و ضـرب‌وشتم شوهر، دخالت خانواده شوهر، خیانت شوهر، داشتن اختلاف‌نظر فرهنگی، اختلاف سنی زیاد، ازدواج تحمیلی و نداشتن آشنایی قبلی برشمرده‌اند. در مقابل مردان نیز مهم‌ترین دلایل خود را براي جدایی به‌صورت زیر بیان کرده‌اند: علاقه نداشتن به زن، اقدامات خودسرانه زن، بدبینی به زن، تمکین‌نکردن، ناسازگاري زن، پايبندنبودن به اصول اخلاقی، نداشتن تفاهم، توقعات بیجاي زن، بی‌اعتمادي نسبت به شوهر و رفتارهاي نامعقول زن».

ساروخانی در ادامه تأکید می‌کند: «علاوه بر زوجین، در این تحقیق مشاوران در طلاق توافقی، مهم‌ترین دلایل زنان را براي طلاق، ناسازگاري، تنفر از شوهر، توجه‌نکردن شوهر به خواسته‌ها و توقعات، دخالت خـانواده شـوهر، عـدم تحمل شوهر و لجبازي برشمرده‌اند. در مقابل مشاوران دلایل مردان را براي جدایی به‌صورت زیر بیان کرده‌اند: استقلال‌نداشتن زن (وابستگی به خانواده)، ‌علاقه‌نداشتن به همسر، دخالت اطرافیان و ناآگاهانه‌بودن ازدواج.

 او ادامه می‌دهد: «حال با توجه به این نکته می‌توان گفت تغییر روش طلاق در جامعه از غیرتوافقی به روش توافقی، خود نشان از گرایش جامعه بـه نـوگرایی در همـه عرصه‌ها دارد؛ درواقع نوگرایی زنان سبب شده است ساختار مردسالار جامعـه تا اندازه زیادي به محاق رود و زندگی وارد عرصه دموکراتیک‌تري شـود کـه در آن افراد براساس بازاندیشی در هویت خـویش، زندگی خود را پایه‌ریزي می‌کنند. چه بسا در این پی‌ریزي نوین، روند جدیدي را براي زنـدگی خـود بیابند.

۴۷۲۳۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 431218

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 9 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 35
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • محمد IR ۱۰:۱۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    70 1
    چرا به جای این که ببین مشکل این جوان ها چیه که هنوز عقدن اما دارن طلاق میگیرن چیه دنبال سرپوش گذاشتنید و میخواید فقط آمار طلاق بیاد پایین؟؟ من الان 10 ماه عقدم اما دیگه نمیتئنیم به زندگی مشترکمون ادامه بدیم همش میگید ازدواج کنید همش درست میشه کوو حدقال های یک ازدواجم برا جوان ها تامین نشده چه انتظاری دارید وقتی اونا بعد از ازدواج به این همه مشکل میخورن کم نیارن و ادامه بدن نه کار هست نه ماشین نه با این پولا میشه زندگیا چرخوند نه میشه یک خونه اجاره کرد چه برسه به این که خرید من دیگه کم اوردم و تنها راهی که جلومه طلاقه
    • احسان RO ۱۵:۱۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      78 17
      سمیرا خانوم بشین تا برات بیاد و حق طلاقم بهت بده
    • جواب سمیرا A1 ۱۵:۱۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      14 4
      سمیرا خانووم شما بپوسی بهتره...
    • بی نام A1 ۱۵:۴۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      12 2
      نمی دونم چرا دخترهای ایرانی فکر می کنند ازدواج یه معامله ی یک طرفه است که یک مرد قراره با هزار و یک زحمت بیاد اونا رو از خوانوادشون معامله کنه... بره خواستگاری مهریه و شیربها بده خونه و ماشین داشته باشه کار و شغل خوب داشته باشه از صبح تا شب جون بکنه که مسایل مالی رو حل کنه و هزار و یک مسوولیت دیگه رو هم تقبل کنه که خانم با ناز و نعمت برن خونه ی شوهرشون بعدشم هزار و یک ایراد بگیرند. خانم سمیرا مشکل طلاق این نیست که کسی ماشین و خونه داشته باشه یا نه مشکل اینجاست که مسوولیت پذیری به طور کل بین جوونها از بین رفته و خانم ها هم قراره هیچ مسوولیتی رو حتی تقبل هم نکنند. در غیر این صورت سعی میکردند در خرید ماشین و خونه خودشون رو هم سهیم بدونند.
    • بی نام IR ۱۵:۵۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      6 2
      سمیرا خانم امری باشه؟ خواهرم با این تفکراتی که شما دارید اگر تعمیم بدیم به همه همجنسهای شما. ازدواج هم تبدیل به یک امر لوکس و مختص بالا شهر نشین ها میشه. اونوقت هر کدوم ممکنه ده دوازده تا زن داشته باشند و ماها مجرد تا ابدالدهر بمونیم.
    • بی نام A1 ۱۷:۴۵ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      13 3
      سمیرا خانم بابای من 4 تا خونه داره تو بالا شهر ماشین هم داره میخوای بیا زن دومش شو
    • بی نام A1 ۲۰:۵۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      9 1
      بیرون رفتی سرکه یاد نره بگیری .
    • بی نام A1 ۲۱:۰۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      8 2
      تو هم یک پسر غیر معتاد پیدا کن ونمیخواد چیز دیگه داشته باشه اگه پیدا شد .ادم پولدارشم خل نیست به همین راحتی ازدواج کنه وشریک برای مالو اموالش اضافه کنه.
    • محمد A1 ۲۱:۳۵ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      4 2
      امثال همین سمیرا خانوم هستن که باعث شدن یکی مثل من فقط به دوستی با دخترها فکر می کنن.نه بیشتر
    • بی نام IR ۰۴:۴۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۹
      4 2
      توروخدا اجازه بده بیاد یارو رو توی ده راه نمیدادن سراغ کدخدا رو میگرفت
  • پدرام IR ۱۰:۴۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    90 درصد علت طلاق به خاطر توقع و انتظارات بالای زنها و دخترهاست.
    • یک مرد مجرد A1 ۱۵:۲۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      5 1
      بله.متاسفانه خیلی ها شرایط جامعه رو درک نمیکنن.کسی از درآمد بالا و امکانات بدش نمیاد ولی خیلی از خانم ها درک نمیکنن شرایط جامعه جوری هست که نمیشه همه چیز رو با هم داشت.باید واقعیت درآمدی رو قبول کرد.نکته دیگه اینکه خانم های عزیز شاید بگن توقع زیادی از زندگی و طرف مقابل ندارن ولی بهتره این نکته رو بدونن که با توجه به شرایط جامعه در اکثر موارد کف خواسته های شما سقف توانایی های آقایون هست.ما هم دوست داریم زندگی بهتری بسازیم ولی دست و بالمون بسته ست
  • حميد A1 ۱۰:۴۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    36 5
    سلام. فاجعه بار است...
  • بی نام IR ۱۰:۴۸ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    44 27
    شما علاقه‌مندی که با کتک کاری از هم جدا شن؟
  • بی نام A1 ۱۱:۱۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    26 6
    دادگاهها قبل از اجرای طلاق زوجین را به مراکز مشاوره ارجاع می دهند البته اگر روی مشاوره پیش از ازدواج تاکید و دقت بیشتری بشود مفیدتر خواهد بود
    • بی نام A1 ۱۷:۵۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      2 0
      مشاوره اگه جواب گو بود برای کشور های اورپایی جواب میداد .باید فرهنگ اصلاح بشه .یه بنده خدایی که تو استرالیا زندگی میکرد تعریف میکرد ولش کن حوصلشو ندارم وقتی گوش شنواییی نیست
  • بی نام A1 ۱۱:۳۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    78 11
    تفکیک جنسیتی ممانعت از معاشرت متعارف بین دو جنس در مدارس،‌ دانشگاهها،‌ محلات، و ... اصلی ترین دلیل افزایش سن ازدواج، ازدواج های نا موفق، انصراف از ازدواج و افزایش طلاق در کلانشهرهاست.
    • حسین از بوستون A1 ۱۵:۰۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      4 39
      یعنی الان که تو امریکا آمار طلاق بالای پنجاه درصده هیج کدوم از این شرایطی که فرمودید وجود نداره که اینطوری شدن؟
    • بی نام A1 ۱۵:۲۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      4 1
      این اصلی ترین دلیل نیست چون اگر بی طرفانه به موضوع نگاه کنیم در اروپا و امریکا که این مواردی که ذکر کردین آزاد هست باز هم درصد طلاق بالاست.اگر حرف شما صحیح بود باید اونجا آمار طلاق پایین تر بود.دنبال دلیل طلاق جاهای دیگه بگردین
    • بی نام A1 ۲۰:۲۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      2 0
      مثلن نوشتی بوستون که یعنی من تو آمریکام خبر دارم یا نمیدونی درصد چیه یا نمیدونی 50 درصد چیه یا با احمدی نژاد فامیلی نکنه لولویی که ... رو برده
  • بی نام IR ۱۱:۵۴ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    53 3
    وقتي دونفر نخواهند با هم زندگي كنند ديگر كاري نمي شود كرد اين داور و مشاور هم مي شود دكان يك عده اي . وگرنه اتفاقي نمي افتد.
    • بهار A1 ۱۴:۴۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
      2 0
      اصلا ربطی نداره .. این در صورتی هست که هر دو طرف تمایل داشته باشند اگر به سایت های مشاوره و کتب دینی رجوع کنید تا 5 سال اول زندگی هر زوجی از پر تنش ترین سال های زندگیشون هست حالا بماند که دوران عقد و نامزدی که حدودا 1 تا 2 سال هست که سال های آشنایی با همسر هست این از سال های پر تنش و هیجانی جوانی و اوج انرژی هست که فقط یک فرد عادل رو میطلبه که بتونه اوضاع رو مدیریت کنه که البته این هم مسئولیتش با مرد هست که باید زن و زندگی رو اداره کنه اما متاسفانه مرد های امروز ما مرد نیستند به پای زندگی کردن که برسه با هزینه ها و خرج عروسی که رو به رو میشن عقب میکشن.امیدوارم همه در این امر مذموم طلاق تجدید نظر بکنن و با یک برنامه درست و حل و فصل مشکلاتشون با همسرشون از هم دلجویی کنن و به زندگی برگردن.
  • یاسر A1 ۱۲:۰۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    45 0
    طلاق یک راه حله نه یک معضل باید دنبال کاهش آسیبهای ناشی از این راه حل بود. حمایت از فرزندان طلاق و حق و حقوق آنها
  • بی نام A1 ۱۲:۱۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    35 2
    عاقبت انتخاب نادرست و عجولانه ... کاش من هم مجرد بودم و هنوز فرصت انتخاب داشتم و... مردی مشهدی
  • بی نام IR ۱۲:۲۱ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    18 43
    خانواده شوهر مقصر هستند ..در فامیل ما هر کسی طلاق گرفته فامیل شوهر مقصر اول دوم گرانی وتورم وسوم اعتیاد بوده در هر سه مورد هم کمکی از جانب خانواده شوهر نمیشه .دوم کمکی از طرف دولت نمیشه واعتیاد هم از اول خانواده شوهر می دونند نمی گویند دختر مردم را تو درد سر می اندازند برای اینکه پسرشون قند عسل خوب بشه . خیلی بد .خوشیختانه خانم ها همگی درس خونده از پس روزگار بر می ایند .قند عسل ها برن پیش بابا ننه بشینند
  • مهدی IR ۱۴:۰۷ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    3 0
    انقد مشکلاتم زیاده که اصلا به ازدواج فکر نمیکنم چه برسه بیام راجب علل افزایش طلاق اظهار نظر کنم. نمیدونم چرا هرچی سنگه مال پای لنگه... عمر و جوونیم پشت کنکور تلف شد با این قانونای بیخود مسئولین...واقعا دیگه امیدی به ادامه زندگی ندارم جدی میگم
  • بی نام A1 ۱۴:۱۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    5 0
    بعد از انجام تحقیقات مشخص شده که علت اصلی طلاق ازدواج است ـ
  • فراز IR ۱۴:۵۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    40 3
    دلیلش فقط تفکیک جنسیتی از کودکیه یه جوان بیست ساله تازه الان میخواد ببینه طرف مقابلش چجور آدمیه
  • بی نام RO ۱۴:۵۶ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    37 2
    من نميدونم حالا همه به طلاق توافقى گير دادن بابا مردم متمدن تر شدن بهتره توافق باشه تو حتى طلاق
  • یه 28 ساله A1 ۱۸:۰۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    3 1
    من به دو دلیل از ازدواج فراری بودم وهنوز هم هستم با اینکه از اطراف حتی دختران 13 و15 ساله پیشنهاد دادند 1 مهریه بالا 2 ازدست دادن ارامش واسایش و اوقات فراغتی که الان دارم واگر نه خدارو شکر مشکل دیگه ای رو ندارم حالا هرموقع این دوتا درست شد شاید ازدواج کردم .
  • صابر A1 ۱۸:۰۹ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    5 0
    واقعا این عقلانیتی که در جامعه ما و از کلان شهر ها شروع شده ستودنی است ولی البته راه زیادی را در پیش داریم، من زوجهایی رو میشناسم که به دلیل سخت بودن طلاق در قانون ما و مشکلاتی از قبیل حضانت و غیره رو در پیش دارن به قول گیدنذ همه نوع طلاق اعم از عاطفی، اخلاقی، احساسی رو دارن با هم دیگه اما طلاق قانونی رو هنوز ندارن، طلاق توافقی نوعی کار عقلانی در جامعه احساسی ایران است.
  • مهرداد تهرانی IR ۱۸:۱۳ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    4 0
    من و همسمرم تحصیلکرده هستیم و در محیط مدرن جامعه زندگی کردیم ولی به دلیل جدایی‌های زن و مرد و یا اختلاط بیش از اندازه در برخی محیط‌ها کلاْ هردومون قبل از تاهل با جنس مخالف آشنایی نداشتیم و بنابراین ازدواحمون کاملاْ بدون شناخت و با عجله بود البته فکر می‌کنم یه مقدار هم خود من مقصر بودم که بیشتر از ایشون ضرر کردم. کاش میشد یه دکمه زد و برگشت به قبل از ازدواج چون واقعا نمی‌تونم با همسری با خصوصیات فوق‌العاده مذهبی و سنتی و خانواد‌ه‌ای روستایی زندگی کنم که همش دخالت می‌کنند. پدر و مادرم هم بیمار هستند و نیازمند مراقبت ولی الان دوماهه ندیدمشون نمی‌دونم چکار کنم واقعا خودم کردم که لعنت بر خودم باد
    • نقی IR ۰۹:۵۲ - ۱۳۹۴/۰۴/۱۰
      0 0
      هزار تا لایک
  • مقیمی A1 ۱۹:۵۰ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۸
    2 0
    جوانهای امروزی خیلی مدرن ازدواج می کنند در حالیکه از اول هم می دانند جفت هم نیستند و خیلی سنتی طلاق می گیرند و مدتها توی راهروی دادگاها می دوند . چرا اینکار را می کنند ؟ چون فقط می خوان ازدواج کنند
  • بی نام A1 ۱۹:۴۵ - ۱۳۹۴/۰۴/۰۹
    2 4
    آقای عل پسرها دیگه آخر با فرهنگی هستند. بعدشم توقع پسران خیلی بالاتر از دختران است فقط از دختران طبقات بالاتراز خود خواستگاری میکنندآن دختر هم به اقتضای وضعیت مالی پدر خود توقعاتی از شوهرآینده دارد که در توان این جناب خواستگارنبست وبعد همه را جارمیکشندکه توقع دختران بالاست