12 نوامبر 2015 (21 آبان 94) درست یک روز پیش از وقوع حملات تروریستی در پاریس، دو عامل انتحاری عضو گروهک تروریستی داعش با منفجر کردن مواد منفجره همراه خود در مناطق پر ازدحام شیعه‌نشین در منطقه ضاحیه در جنوب بیروت، 43 شهروند لبنانی را به شهادت رساندند و بیش از 230 تن را زخمی کردند. در پی این انفجارهای تروریستی، موجی از محکومیت‌های بین‌المللی در این باره به راه افتاد.

برای بررسی حملات تروریستی در ضاحیه بیروت، در درجه اول باید به این نکته اشاره کرد که یکی از اهداف داعش، ایجاد رعب و وحشت است و این گروهک تروریستی تلاش می‌کند که جمهوری وحشت را در جهان تاسیس کند. در واقع نیروهای داعش با انجام عملیات تروریستی تلاش می‌کنند که ریشه اراده مقاومت را در میان مردم آن کشور بخشکانند و آنان را از ادامه مقاومت بازدارند.در حوادث تروریستی در لبنان داعش بیشتر به دنبال شکستن مقاومت ملت بود تا ایجاد جنگ‌های طایفه‌ای و مذهبی. به عبارت دیگر داعش در لبنان تلاش می‌کند که در اراده مردم برای مبارزه با تروریسم در منطقه خاورمیانه خلل ایجاد کند.
نکته دوم این است که عواملی مانند خلاء پست ریاست‌جمهوری در لبنان و افزایش تنش‌ها میان جناح‌های سیاسی این کشور از جمله حزب‌الله و جریان المستقبل برای معرفی گزینه مورد توافق و عدم دستیابی به یک راه حل مرضی الطرفین در این‌باره با وجود مشارکت برخی کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی مانند فرانسه، در وقوع این حوادث تروریستی بی‌تاثیر نبوده است. در واقع نیروهای داعش با سوء استفاده از این وضعیت، توانستند عملیات تروریستی خود را به انجام برسانند. بی تردید، نهادهای حکومتی و اجتماعی در هر کشوری، کارکردهای موثر خود را در جامعه دارند و اگر یکی از این نهادها نباشد، در این صورت طبیعی است که شکاف و رخنه‌ای برای تروریست‌ها ایجاد شود و از طریق آن، دست به ناامن کردن فضا بزنند. بر همین اساس، می‌بینیم که داعش از این وضعیت نابه‌سامان در جهت منافع خود نهایت استفاده را می‌برد.
از سوی دیگر، این روزها این سوال مطرح است که چرا حملات تروریستی در ضاحیه بیروت که درست یک روز پیش از حوادث تروریستی در فرانسه اتفاق افتاد، کمتر مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفت. در این‌باره باید گفت که این رویکرد به دلیل اعمال استانداردهای دوگانه است. جان انسان‌ها محترم و شریف است و فرقی نمی‌کند که قربانیان تروریست، شرقی باشند یا غربی ولی متاسفانه همین برخوردهای دوگانه باعث بروز کدورت و دلگیری و ایجاد فاصله بین غرب و شرق شده است. اکنون سالیان سال است که تروریست‌ها عملیات انتحاری و بمب‌گذاری‌ در نقاط مختلف خاورمیانه را در دستور کار قرار داده‌اند و موجب کشته‌شدن ده‌ها و صدها غیر نظامی می‌شوند ولی می‌بینیم که اهتمام و اراده لازم برای پایان دادن به این وضعیت وجود ندارد. امیدوارم دست کم این حوادث در لبنان و فرانسه باعث شود که مساله تروریسم تا حد زیادی جدی‌تر تلقی شود و نه‌تنها مقابله با پدیده تروریسم مورد توجه قرار گیرد بلکه با حامیان سیاسی و تامین‌کنندگان مالی و تسلیحاتی گروه‌های تروریستی نیز مقابله شود.
پس از وقوع حوادث تروریستی در پاریس، برخی از تحلیلگران، این حوادث را حادثه 11 سپتامبر فرانسه نامیدند و از احتمال وقوع جنگی تمارعیار علیه سوریه سخن به میان آوردند. درباره این گمانه‌زنی‌ها باید گفت که بعید به نظر می‌رسد فرانسه و متحدان این کشور از جمله ایالات متحده آمریکا جنگ تمام‌عیاری را با اعزام نیروهای زمینی و هوایی به سوریه آغاز کنند زیرا داعش با انجام عملیات تروریستی، جنگ نامتقارنی را دنبال می‌کند و قطعا به دنبال برپایی جنگ کلاسیک نیست. هدف اصلی داعش این است که سعی کند از هر گونه مصالحه و مذاکره برای رسیدن به راه‌حل‌های سیاسی درباره بحران سوریه جلوگیری کند و با حاکمیت خشونت و ایجاد درگیری‌های خونین، اوضاع را به نفع خود به هم بریزد. این حوادث در حالی رخ می‌دهد که کشورهای مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی به سمت مذاکرات برای برون‌رفت از بحران سوریه روی آورده‌‌اند و تلاش می‌کنند که با مشارکت جمهوری اسلامی ایران مساله سوریه را از طریق راه‌های دیپلماتیک و سیاسی حل کنند. داعش در صدد بود که به این شکل، صحنه مصالحه و مذاکره را بر هم بزند و بر همین اساس، رفتن به سمت و سوی راه‌اندازی خشونت و درگیری بیشتر و به خصوص تحت فشار قرار دادن هر چه بیشتر مسلمانان در جهان از اهداف اصلی داعش به شمار می‌آید. به همین دلیل، عقل حکم می‌کند که تا جایی که امکان دارد به سمت برقراری صلح و آرامش گام برداشته شود. به عبارت دیگر مذاکرات در وین 2 و نشست جی 20 باید به گونه‌ای باشد که از افزایش میزان خشونت‌آفرینی‌ها جلوگیری شود و همگان در جهت حذف جنگ‌های نیابتی و تروریست‌های وارداتی در منطقه گام‌های جدی بردارند. البته سیاست‌های برخی کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی، قطر و ترکیه به گونه‌ای است که به این شرایط نا به سامان و نا امنی‌ها در منطقه دامن می‌زند. همچنین غربی‌ها در این‌باره مقصر هستند زیرا مقداری بیش از حد به سیاست‌های سعودی‌ها بها داده‌اند و به دلیل استفاده از منابع انرژی و ثروت این خاندان، از آنان حمایت‌های بعضا غیر منطقی کرده‌اند. حال امیدوارم پس از این حوادث در پاریس، غرب هم کمی عثلایی‌تر عمل کند، بحران در خاورمیانه را از طریق جنگ نیابتی دنبال نکند و بیشتر به دنبال سازماندهی و تاسیس مکانیسم‌های مدنی و کانال‌های دیپلماتیک و سیاسی مانند برگزاری انتخابات در سوریه باشد.
پیش از وقوع حوادث تروریستی در پاریس، یکی از انتقادات وارده این بود که کشورهای منطقه‌ای و حتی قدرت‌های جهان، داعش را دشمن شماره یک خود نمی‌دانستند و همین مساله از مبارزه موثر و قاطع علیه داعش جلوگیری می‌کرد. به نظر می‌رسد اکنون با توجه به این حملات تروریستی، وضعیت قدری در این‌باره تغییر کند. اما پیش از هر مساله باید بر این نکته تاکید کرد که این حوادث تروریستی تنها در فرانسه اتفاق نیفتاده است بلکه در لبنان، عراق، سوریه و یمن نیز رخ داده است و این یک فاجعه انسانی است. باید با مردم آسیب‌دیده همدردی کرد. من امیدوارم که این اتفاقات، به منزله هشداری جدی برای همه کشورهای جهان باشد و باعث شود که غرب به خود بیاید. در واقع باید این نکته را مورد توجه قرار داد که اگر داعش دشمن شماره یک امنیت منطقه و جهان است، باید حامیان داعش و کشورهایی که حمایت‌های مالی، تسلیحاتی و لجستیکی از داعش می‌کنند نیز دشمنان شماره یک به حساب آیند. اما متاسفانه می‌بینیم که نه تنها با این کشورهای حامی تروریسم مقابله نمی‌شود بلکه آنها از متحدان و دوستان نزدیک غرب نیز هستند.

منبع: هفته نامه مثلث، شماره 288 مورخ 30/8/1394 صفحه 65.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 484188

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 2 =