درباره مردی بدون مدرک دانشگاهی که کسی به گرد پایش نمی‌رسد

تکمیل همایون مرحوم مرتضی احمدی را یک مردم‌نگار برجسته دانست که بدون داشتن مدارک پرزرق و برق و چشم‌گیر و دهان پرکن از دانشگاه‌های بزرگ، آن‌چنان در این عرصه خودنمایی کرده که کسی به گرد پایش نخواهد رسید.

به گزارش خبرآنلاین، مراسم رونمایی و نقد و بررسی کتاب «مردی که هیچ بود» اثر مرحوم مرتضی احمدی عصر سه‌شنبه هفتم بهمن‌ماه در تالار استاد باستانی پاریزی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار شد. این مراسم به همت انتشارات ققنوس، مجله بخارا و انجمن علمی تاریخ دانشجویان دانشگاه تهران برپا شد.

در این مراسم، ناصر تکمیل همایون مرحوم مرتضی احمدی را یک مردم‌نگار و یک آنتروپولوژیست برجسته دانست که بدون داشتن مدارک پرزرق و برق و چشم‌گیر و دهان پرکن از دانشگاه‌های بزرگ، آن‌چنان در این عرصه خودنمایی کرده که کسی به گرد پایش نخواهد رسید.

تکمیل همایون در ادامه مرحوم مرتضی احمدی را فردی دانست که با مردم زیست و گفت: او در این زیستن به حقیقتی رسید که خودش را هیچ نمی‌دانست و کتاب «کسی که هیچ بود» را بر همین اصل نام‌گذاری کرده است. این حقیقتی است که سال‌ها قبل مولانا به درستی دریافته بود: من کسی در ناکسی دریافتم / بس کسی در ناکسی‎ها یافتم.

او افزود: آن‌چه در آثار مرحوم احمدی متد و روش اوست چیزی نیست مگر شوق و عشق و علاقه او به مردم و به تهران. مثل مرحوم جعفر شهری که آثار گران‌سنگش چون «پنج‌جلدی تهران قدیم» ، «شش‌جلدی تاریخ اجتماعی تهران» و «تک‌جلدی تهران قدیم» هرگونه پژوهش درمورد تاریخ قدیم شهر تهران و تاریخ اجتماعی ایران در صد سال اخیر را مدیون خود کرده است.

تکمیل همایون اظهار کرد: خانواده مرتضی احمدی اصالتاً تفرشی بود. سابقه حضور این تفرشی‎ها در تهران به عهد فتحعلی‌شاه و حتی عهد کریم‌خانی می‎رسد. در آن زمان که تعداد باسوادهای هر ایالت به اندازه انگشتان دست بود، منطقه تفرش و آشتیان و گرکان تعداد بی‎سوادهایش به انگشتان دست می‎رسید. از دوره فتحعلی‌شاه به بعد سیاست فرهنگی دولت قاجار مبتنی بود بر جذب این طبقات باسواد و تحصیل‌کرده و سکنی دادن آنان در گوشه و کنار شهر تهران. بدین ترتیب بسیاری از مستوفی‌الممالک‎ها و منشی‌الممالک‎های قاجار و پهلوی اول همین تفرشی‎ها بودند. این تفرشی‎ها در همه زمینه‎ها جلودار بودند.

او اضافه کرد: ما دانشجو که بودیم مرحوم عبدالعظیم خان قریب استاد گرامر ما بود و ما آن چنان او را احترام کرده و دوست می‎داشتیم که قبل از رسیدن اتوموبیل شخصی‎اش به محوطه دانشگاه صف می‎کشیدیم و گاه برای باز کردن در ماشین برای او و مشایعتش تا بالای پله بچه‎ها به جان هم می‎افتادند. خوب او یک گرکانی بود. مرحوم عبدالکریم قریب استاد مسلم و بدیل زمین‌شناسی ایران بود. جناب پروفسور حسابی و پدرشان هم از همین دست بودند. مرتضی احمدی هم در ادامه همین افراد است و این بار یک بچه ترونی تفرشی‎الاصل پیدا می‎شود و وارد عرصه مردم‌نگاری، مردم شناسی و آنتروپولوژی می‎شود!

تکمیل همایون با اشاره به رشد سریع ارتباطات و تغییرات گسترده چهره شهرها و به تبع آن هم‌آمیزی فرهنگ‎های کهنه و نو در این هیاهوی تکنولوژی، شوق مرتضی احمدی را برای تهران‌شناسی و مردم‌نگاری تهران قدیم یک امر ستودنی دانست و اذعان کرد که به حق از عهده این مهم برآمده است.

در ادامه مراسم نصرالله حدادی نیز در سخنانی گفت: نام مرتضی احمدی حداقل نیم قرن است که در ذهن و خاطره من حک شده و من هرگز بازی زیبای او در سریال بچه محلش، یعنی علی حاتمی را از یاد نمی‎برم. اشاره‎ام به سریال «سلطان صاحبقران» است که مرتضی احمدی نقش نایب‎السطلنه را در این سریال ایفا می‎کرد. علی حاتمی و مرتضی احمدی بچه محله سراب وزیر امیریه گمرک و خیابان مهدی خانی بودند و به قولی بچه ناف تهران قدیم. امروز به بهانه رونمایی از کتاب «مردی که هیچ بود» آمده‏‎ایم هر چند که در آستانه چهلمین روز درگذشت او هم هستیم.

او افزود: مرتضی احمدی آدمی بود که همواره بر اصولش باقی ماند و به خاطر بی‎احترامی که در رادیو به او شد تا آخرین لحظه عمرش با آن قهر بود. مرتضی احمدی از میان ما رفت، اما مردم ما هرگز او را فراموش نمی‌کنند و به نظر من او هنرمندی صادق، مردمی، دوست‌داشتنی، بی‎ریا، راستگو و صادق بود و هرگز عزت نفسش را از دست نداد.

همچنین ارسلان فصیحی خاطره‎ای از دوران همکاری‏ اش با مرتضی احمدی نقل کرد و در ادامه مراسم نیز فیلمی از مرتضی احمدی که در دفتر ناشر آثارش از او ضبط شده بود به نمایش درآمد.

 

6060

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 397585

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 6 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 5
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۲:۳۰ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۸
    35 1
    مردی که همه چیز بود
  • بی نام A1 ۱۲:۳۷ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۸
    20 3
    روح همه خدمتگزاران به اين مرز و بوم شاد.
  • مشهدی A1 ۱۲:۵۶ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۸
    8 6
    استاد در دوست داشتنی بودن ایشان برای خیلی از مردم شکی نیست اما قیاس مع الفارق نفرمایید
  • بی نام US ۱۳:۵۲ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۸
    15 2
    زنده باد علم و آگاهی و دانش.
  • بی نام A1 ۰۱:۴۶ - ۱۳۹۳/۱۱/۰۹
    10 1
    جالبه که توی این مملکت نداشتن مدرک دانشگاهی افتخاره... همیشه این جمله هارو میشنویم که فلانی دو کلاس هم درس نخونده اما خیلی میفهمه... بی اهمیت بودن دانشمندان و ادمای بزرگ هم از همین جمله های ساده شروع میشه... استاد احمدی هم ادم بزرگی بودن ولی بزرگ بودن ایشون در نداشتن مدرکشون نبود. می تونستید به ویژگیهای دیگشون اشاره کنید...