وقتی خفاش مکزیکی به گتوزوی ایتالیایی درس ضدفوتبال می‌دهد!

گروهی از پژوهشگران برای اولین بار در جهان دریافتند که خفاش‌ها با ایجاد صدا و اختلال در عملکرد سونار خفاش‌های رقیب، مانع از دسترسی آن‌ها به غذا می‌شوند.

مجید جویا: پژوهشی تازه، برای اولین بار نشان داده که خفاش دم‌آزاد مکزیکی، با تکنیکی همانند هافبک تخریبی فوتبال (گنارو گتوزوی ایتالیایی را که یادتان هست؟)، می‌تواند توانایی رقیب را در دسترسی به غذا مختل کند.

دانشمندان مشاهده کرده‌اند که خفاش‌ها از صداهای آکوستیک برای اختلال در اکوی خفاش‌های دیگر (اکو یا پژواک، فرایند بازگشت صدا از اجسام نزدیک است تا بتوان به این وسیله اشیای اطراف را تشخیص داد) استفاده می‌کنند. بسیاری از خفاش‌ها از مکان‌نمایی با اکو برای نزدیک شدن به هدف استفاده می‌کنند و بدون آن، شکار تقریباً غیرممکن خواهد بود.

پژوهش جدیدی که به‌تازگی در ژورنال ساینس منتشر شده، فاش می‌کند که خفاش دم‌آزاد مکزیکی می‌تواند هنگامی‌که یک رقیب از همان‌گونه در حال نزدیک شدن به غذا است، صداهای اخلال‌گر تولید کند.

خفاش دم آزاد مکزیکی

شرح عکس: خفاش دم آزاد مکزیکی. برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ‌تر، اینجا را کلیک کنید.

آرون کورکوران، دانشجوی پسادکترای زیست‌شناسی در دانشگاه مریلند، این رفتار را به‌طور تصادفی کشف کرد. او داشت نحوه اختلال بید ببری را در سونار خفاش‌های بزرگ قهوه‌ای بررسی می‌کرد که دریافت خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی که در ارتفاع بالا پرواز می‌کنند، صداهایی ایجاد می‌کنند.

وقتی کورکوران مدتی بعد داده‌های آکوستیک را در آزمایشگاه بررسی کرد، توجهش به این نکته جلب شد که صدای تولیدشده توسط خفاش دم‌آزاد مکزیکی شبیه سری صداهای بسیار سریع کلیک کلیکی بود که بید ببری برای اختلال در عملکرد سونار خفاش بزرگ قهوه‌ای ایجاد می‌کرد (و به‌این‌ترتیب مانع از خورده شدن خودش به‌عنوان شام شب خفاش می‌شد)

او درنهایت این فرضیه را مطرح کرد که خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی در حال تلاش برای اختلال در شکار رقبای خود بودند. خودش توضیح می‌دهد: «البته من هم صداهای مختل‌کننده‌ای در مغز خود داشتم و باید خودم را قانع می‌کردم که این فرضیه واقعی است و صرف تشابه دو صدا، من را به وادی تخیل نکشانده است».

کورکوران برای این کار، اول باید دیگر توضیحات احتمالی را حذف می‌کرد. وی و همکارانش به طبیعت برگشته و چندین ساعت، موقعیت و صداهای اختلال خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی وحشی را با استفاده از دوربین‌های پرسرعت و آرایه‌ای از صدابَرها (میکروفون‌ها) که می‌توانستند موقعیت خفاش را تشخیص دهند، ضبط کردند.

خفاش دم‌آزاد مکزیکی که در لانه‌های متراکم زندگی می‌کند، زندگی اجتماعی فعالی دارد و تا 15 نوع صدا از خود ایجاد می‌کند. به‌رغم این‌که خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی به‌صورت گروهی شکار نمی‌کنند، هرروز غروب بر سر شکار حشرات باهم به رقابت می‌پردازند.

وقتی خفاش دم‌آزاد مکزیکی به یک حشره نزدیک می‌شود، تناوب پینگ‌های (هر سیگنال منفرد ارسالی) سیستم موقعیت‌یاب صوتی او به‌تدریج بیشتر شده تا این‌که به یک‌صدای یکنواخت موسوم به «ویز غذا» تبدیل می‌شود.

از داده‌های کورکوران چنین برمی‌آید که خفاش‌ها تنها هنگامی سونار رقیب را مختل می‌کنند که وارد مرحله «ویز غذا» شده باشد که خود تأییدکننده فرضیه او است.

گام بعدی کورکوران بازپخش صداهای ضبط‌شده برای بررسی اثری آنها بر رفتار خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی در حیات‌وحش بود. وقتی او صدا را درست هنگام رسیدن خفاش به حشره پخش می‌کرد، در 85.9 درصد موارد، خفاش بی‌نوا شام شبش را از دست می‌داد و حشره جان به در می‌برد.

اما اگر کورکوران صدای مختل‌کننده را درست هنگام رسیدن خفاش به حشره پخش نمی‌کرد، یا گام صدا را تغییر می‌داد، تقریباً هیچ اثری بر توانایی خفاش در شکار نمی‌گذاشت.

کورکوران بر این باور است که سیگنال‌های مختل‌کننده توانایی فرستنده را بر شکار غذای خود بهبود می‌بخشد، هرچند هنوز این بخش ایده خود را نیازموده است.

اربابان جنگ الکترونیک
گروه تحقیق، هیچ‌گونه دیگری از خفاش‌ها را پیدا نکرده‌اند که از سیگنال اختلال‌گر استفاده کند. بااین‌وجود، با توجه به تنوع بسیار زیاد گونه‌های خفاش‌ها، کورکوران می‌گوید که شگفت‌زده نخواهد شد اگر این سیگنال در دیگر خفاش‌ها نیز تکامل یافته باشد.

جان راتکلیف، زیست‌شناسی از دانشگاه تورنتو که روی موقعیت‌یابی مکانی خفاش‌ها تحقیق می‌کند و در این پژوهش هم حضور نداشته، می‌گوید: «این تحقیق، مطلقاً خارق‌العاده است. رقابت خفاش‌ها بر سر منابع مشابه غذایی، محیط ایده‌آلی برای تکامل چنین رفتاری را فراهم کرده و خفاش‌های دم‌آزاد مکزیکی، اربابان اختلال هستند».

53271

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 387266

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 4 =