طهورا شهبازی: علم و دانش به کمک حیوانات هم آمد. حیوانات از طرفی هدف گلوله عده ای شکارچی می شوند و از طرفی دیگر در پناه عده ای دانشمند تکثیر می شوند. شاید بتوان برای انقراض آنها قدمی برداشت. رییس پژوهشکده زیست فناوری رویان امروز در نشست خبری به مناسبت سی وپنجمین سالگرد تاسیس جهاد دانشگاهی خبر خوشی برای دوستداران حیات وحش داشت. مصطفی نصر اصفهانی با اشاره به تولد اولین قوچ قمیشلو، از گام بلند پژوهشگاه رویان برای حفظ گونه های حیوانی در معرض انقراض گفت: این تولد با روش شبیه سازی بین گونه ای بومی ایران انجام شده و هم اکنون دوهفته از این تولد می گذرد.
گونه قوچ و میش بر اساس آخرین رده بندی ذکر شده در کتاب گونه های پستانداران دنیا تحت یک گونه به ثبت رسیده است. به طور کلی به جز مناطق شرق ایران که قوچ و میش های خالص و غرب ایران که قوچ و میش های ارمنی خالص زندگی می کنند. در بسیاری از دیگر مناطق کشور، قوچ و میش ها از نظر فرم شاخ، اندازه، جثه، رنگ و حتی تعداد کروموزوم ها با یکدیگر متفاوت هستند. از از ویژگی های قوچ اصفهان که در منطقه قمیشلو حضور دارند این است که رنگ بدنشان تیره تر از سایر قوچ هاست و دست، پا و پوزه آنها سفید است.
قوچ قمیشلو گونه خاص این منطقه به شمار آورد که چرای بیش از حد دام، تصرف و تغییر کاربری اراضی، فعالیت نیروهای نظامی در داخل منطقه و عبور کنار گذر غربی اصفهان و شهرک های صنعتی واقع در شمال و شرق منطقه از مهمترین عوامل تهدید زیستگاهی برای این گونه منحصر به فرد به شمار می آید.
بعد از رویانا و حنا و تامینا افتخار دیگری برای رویان
حالا پژوهشگاه رویان به کمک حیوانات و بقای نسل آنها آمده است. این پژوهشگاه در راستای حفظ گونه های حیوانی در معرض انقراض، قوچ قمیشلو را که خاص منطقه قمیشلو نزدیک اصفهان است و در فهرست قرمز حیوانات در حال انقراض است را برای شبیه سازی انتخاب کرده است.
پژوهشگاه رویان فعالیت خود را از سال 1370 به عنوان مرکز جراحی محدود با هدف ارائه خدمات درمانی به زوجهای نابارور و پژوهش و آموزش در زمینه علوم باروری و ناباروری شروع کرد اما در سال های بعد به ترتیب مجوز مراکز تحقیقات علوم سلولی و مرکز تحقیقات پزشکی تولید مثل را از شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دریافت کرد. این پژوهشگاه فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی و نیز درمانی خود را در قالب سه پژوهشكده انجام می دهد که یکی از آنها پژوهشکده زیست فناوری جانوری است که بر تولید دام و محصولات وابسته مرتبط با زیست فناوری آن فعالیت دارد.
از افتخارات این پژوهشگاه در زمینه زیست فناوری می توان به تولد دو گوساله و سه بزغاله شبیه سازی شده (1388)، تولد اولین بزغاله تراریخته حاوی ژن تولید کننده فاکتور 9 انعقادی خون انسان (1388)، تولد اولین بزغاله تراریخته حاوی ژن Tissue Plasminogen انسانی (1389) اشاره کرد. رویانا دومین گوسفند همانندسازی‌شده در ایران، حنا اولین بز همانندسازی شده در ایران، بنیانا اولین گوساله همانندسازی‌شده در ایران، تامینا دومین گوساله همانندسازی‌شده در ایران، بووانا اولین گوساله حاصل از انتقال جنین‌های لقاح آزمایشگاهی در ایران همه توسط دانشمندان این پژوهشگاه چشم به دنیا باز کرده اند.
به دنیا آمدن بچه قوچ بعد از چهار بار بارداری
رییس پژوهشکده زیست فناوری اصفهان در ادامه در مورد نحوه به دنیا آمدن قوچ شبیه سازی شده گفت: پس از چهار بار بارداری ناموفق که منجر به تلف شدن بچه قوچ به دنیا آمده شد، در پنجمین اقدام حیوان متولد شده زنده ماند و هم اکنون دو هفته از تولد آن می گذرد.
او در مورد نحوه شبیه سازی این حیوان گفت: سلول های مورد نیاز از گوش قوچی که در باغ وحش نگهداری می شود گرفته و تخمک های مورد نیاز نیز از یک گوسفند که در کشتارگاه بود تهیه و لقاح مورد نظر در رحم یک گوسفند زنده صورت گرفت.
نصر اصفهانی گفت:تاکنون در آسیا فقط سه کشور کره جنوبی، ژاپن و چین فناوری شبیه سازی گونه های در حال انقراض را در اختیار داشته اند و ایران چهارمین کشور آسیایی است که به این دانش دست یافته است.
نصر اصفهانی گفت: پیش از این با روش شبیه سازی بین گونه ای یک گرگ در کره جنوبی متولد و در اسپانیا و اروپا یک گربه وحشی آمریکایی متولد شد. همچنین در کشور چین اقداماتی در زمینه حفظ نژاد خرس پاندا در حال انجام است و در ژاپن نیز اقدامات در زمینه شبیه سازی گونه های خاص این کشور در حال انجام است.
از میان ۱۱۴۰ گونه جانوری در ایران 19 گونه از پستانداران، در معرض تهدید در لیست سرخIUCN قرار دارند. در این میان از نسل یوژپلنگ تنها ۷۰قلاده مانده است و پلنگ ایرانی به هزار قلاده می رسد. برنامه های آینده رویان خبر از تکثیر یوزپلنگ و پلنگ ایرانی در آینده می دهد که در این زمینه موفقیت هایی هم به دست آورده اند تا بلکه بتوان غیر از انقراض وضعیت دیگری برای آینده آنها رقم زد.
۴۷۲۳۳
نظر شما