در حالی به گفته مسئولان محلی سطح زیر کشت انگور یاقوتی که 5000 سال در شمال سیستان وبلوچستان قدمت دارد، به دلیل خشکسالی های اخیر 50 درصد کاهش یافته است که باغداران سیستانی در آستانه برداشت این محصول می گویند: نه تنها از آنها حمایت نمی شود، بلکه در این سالها سهمیه سموم آفت کُش آنها نیز کاهش یافته است.
به گفته مدیرکل جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، انگور یاقوتی، زود رس ترین انگور ایران اکنون در مرحله دانه بندی بوده و تا چند هفته دیگر راهی بازارهای فروش می شود.
رضا نجفی گفت: دو هزارو740هکتارسطح زیر کشت باغات انگور در سیستان بوده و تا پایان اردیبهشت و اوایل خرداد دانه بندی این محصول ادامه داشته و برداشت آن نیز از اوایل خرداد ماه امسال شروع می‌شود.
بر اساس پیش‌بینی مسئولان جهاد کشاورزی، امسال 19هزار تن انگور یاقوتی از سطح باغات شمال سیستان و بلوچستان برداشت می شود ولی این میزان انگور به اندازه ای نیست که مثل گذشته بتوان آنها را به عنوان محصول صادراتی به کشورهای دیگر فرستاد.
بر اساس آمارها، سطح زیر کشت باغات انگور در شمال سیستان و بلوچستان، قبل از خشکسالی اخیر حدود 6000 هکتار بوده که اکنون به 2700 هکتار رسیده است. آماری که رابطه نزدیکی هم با میزان برداشت این محصول دارد.
باغداران اما امسال از احتمال کاهش بیشتر میزان برداشت این محصول به دلیل مشکلات موجود در توزیع آفت کُش خبر می‌دهند و می‌گویند: امسال انگور کپک زده راهی بازار می کنند.
عباسعلی چوبی از باغداران نمونه سیستان در این باره به خبرنگار ما گفت: از گذشته تا کنون نوعی آفت در باغات انگور سیستان شایع بوده که اگر سم پاشی برای مقابله با آن انجام نشود، سبب کپک زدن میوه در زمان رسیدن محصول و یا خشک شدن خود درخت می شود.
وی افزود: برای مبارزه با این آفت هر وقت از جهاد کشاورزی درخواست سم کرده ایم، جهاد گفته که یک نمونه از انگور آلوده را منجمد کرده و به آنها تحویل دهیم ولی این کار را ما بارها انجام داده ایم ولی سم دریافت نکردیم.
قدمت 5000 ساله‌ی انگور یاقوتی در سیستان
باستانشناسان قدمت انگور یاقوتی در سیستان را به بیش از 5000 سال قبل برآورد کرده‌اند، بقایای این محصول در حفاری های شهر سوخته پیدا شده و نشان داده است که یک محصول اقتصادی و استراتژیک برای مردم باستان بوده است.
بر اساس تحقیق کارشناسان کشاورزی، انگور یاقوتی در دمای کمتر از40 و بیشتر از 15 درجه سانتیگراد بهترین شرایط رشد و تولید میوه را پیدا می‌کند، این دما همان دمایی است که فصل بهار در شمال سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده و به عنوان مزیتی برای تولید این محصول به شمار می‌رود.
درست 9 سال قبل، براي نخستین بار در ايران، این نوع انگور(انگور یاقوتی قرمز) و 14 نمونه بومی آن در سیستان و بلوچستان، شناسنامه ژنتيكي دریافت کردند، شناسنامه ای که به این انگور،عنوان زودرس ترین میوه بهار را لقب داد.
علاوه بر این به گفته کارشناسان پزشکی استفاده از این میوه در کنترل فشار خون و کلسترول بالا می تواند موثر باشد، همچنین مصرف این میوه کوچک و بی دانه می‌تواند برای درمان چاقی، خونریزی معده، رماتیسم، سوء هاضمه، سنگ کلیه وعفونت های روده ای نیز موثر باشد.
چالش های باغداران انگور
باغداران انگور که تا چند هفته دیگر زمان برداشت محصول‌شان در سیستان فرا می‌رسد، از مشکلات پیش‌روی خود می‌گویند. دهمرده از باغداران سیستان به خبرنگار ما گفت: از تولید انگور یاقوتی به دلیل وجود دلالان در فروش راضی نیستیم، میوه ای که با زحمت ها و رسیدگی های بسیار باغدار کشت و برداشت می شود، توسط دلالان با قیمت کم از باغدار خریداری و دو برابر همان قیمت به مصرف کنندگان فروخته می شود.
وی ادامه داد: در سال گذشته قیمتی که دلال انگور را از باغدار خریداری می کرد، هر کیلو کمتر از 3000 تومان بود ولی همین انگور را به مردم کیلویی 6000 تومان می فروختند.
یکی دیگر از کشاورزان سیستانی می گوید که از مسئولین جهاد کشاورزی انتظار داریم در برابر قول هایی که به کشاورزان می دهند متعهد باشند، جهاد هر سال با توزیع کود و وسایل کشاورزی نظیر بیل، قیچی و تیشه به کشاورزان کمک می‌کرد ولی امسال می گویند اعتبار نداریم.
وی همچنین به وزش بادهای 120 روزه و خسارت های ناشی از آن به باغداران اشاره کرد و افزود: به دلیل شروع وزش بادهای 120 روزه از اواخر فصل بهار، محصولات ما قبل از برداشت از بین رفته یا بر زمین می‌ریزد، برای جلوگیری از هدر رفتن اینها، سال هاست از جهاد کشاورزی درخواست دستگاه های خشک کننده انگور را کرده ایم که از این خسارت کم شود ولی آنها تا کنون در این باره کمک نکرده‌اند.
وی در ادامه گفت که اکنون محصولاتی که به خاطر وزش بادها به زمین می ریزند را به جای کود داخل زمین پخش می کنیم.
این باغدار با بیان اینکه محصولات انگور ما در سال های اخیر بیشتر از بی آبی و ریزگردها از بین رفته است، اضافه کرد: امسال علاوه بر اینها، با توجه به سرمای اواخر زمستان، برخی از باغات انگور دچار سرمازدگی شدند که به شدت دچار کم باری شده و گل دهی آنها نیز در این برهه کاملاً متوقف شد.
جهاد کشاورزی: توسعه باغات انگور به 20 هزار هکتار
مدیرکل جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، مهمترین مشکل باغداران انگور را خشکسالی های اخیر دانست و با اشاره به اینکه طی15سال خشکسالی چیزی حدود3هزار هکتار از باغات انگور در سیستان از بین رفته است، گفت: سازمان جهاد کشاورزی در نظر دارد طی برنامه ای این باغات را احیا کند.
رضا نجفی ادامه داد: با توجه به آبهایی که هر سال در سطح سیستان جاری می شود توسعه سطح زیر کشت این میوه نیز دور از دسترس نبوده و ما می‌توانیم آن را توسعه دهیم.
وی با بیان اینکه طرح آبرسانی از طریق لوله به مزارع شمال استان برای افزایش راندمان مصرف آب کشاورزی در 3سال آینده به پایان می‌رسد، افزود: تامین آب پایدار برای کشاورزی در سیستان می تواند سبب نجات باغات انگور بشود، امیدواریم بتوانیم از این طریق سطح زیر کشت باغات انگور یاقوتی سیستان را به 20 هزار هکتار رسانده و بتوانیم سهم بیشتری در تولید انگور کشور داشته باشیم.
نجفی در ادامه به فعالیت های مرکز تحقیقات کشاورزی سیستان اشاره کرد و گفت که این مرکز در مورد صفات انگور یاقوتی فعالیت می کند تا با اصلاح نژاد بتواند به باغداران برای رسیدن به حداکثر بهره‌وری در تولید این محصول کمک کند.
۴۷۴۷
نظر شما