هدف آیت‌الله هاشمی ریاست خبرگان بود یا حذف آیات مصباح و یزدی؟

با توجه بعد نتیجه انتخابات هفتم اسفند خبرگان پنجم و رای مردم به فهرست هاشمی رفسنجانی چرا نام آیت‌الله جنتی به گلدان‌ها ریخته شد؟

برای پاسخ به این پرسش‌ها باید به دو نکته مهم و اساسی توجه کنیم. اول اینکه هاشمی برای انتخابات اخیر با کمبود نیروهای همفکر روبرو بود. بسیاری از چهره‌های مذهبی و سیاسی نزدیک به او در انتخابات خبرگان مانند سید حسن خمینی و یا موسوی بجنوردی نتوانستند وارد انتخابات شوند و به همین دلیل هاشمی رفسنجانی مجبور شده بود از یاران قرضی برای فهرست خبرگان ملت استفاده کند.

مهم‌ترین هدف هاشمی نرسیدن برخی چهره‌های سیاسی به مجلس خبرگان بود. اتفاقی که با رای مردم محقق شد. یعنی هاشمی برای خارج کردن نیروهای مخالفان قدرتمند خود از مخالفان معتدل استفاده کرد. تقریبا همه می‌دانستند که آیت‌الله موحدی کرمانی و یا دری نجف آبادی در مجلس آینده بر اساس استراتژی هاشمی حرکت نخواهند کرد اما برای آیت‌الله مهم این بود که آیات «یزدی- مصباح و جنتی » به مجلس خبرگان راه پیدا نکنند.

بر همین اساس می‌توان گفت هدف هاشمی از مجلس خبرگان پنجم نه ریاست آن بلکه خارج کردن منتقدان اصلی‌اش از خبرگان بود. نامزد نشدن او به خوبی حکایت از این معنا دارد.

مسئله دومی که باید به آن اشاره کنیم این است که هاشمی و طرفدارانش باید قبول کنند که او دیگر مقبولیت سابق را در نزد حوزه‌های علمیه و علمای بلادی که به مجلس خبرگان راه پیدا کرده‌اند ندارند. پیش از این آیت‌الله حائری شیرازی عضو سابق مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگویی در مورد نقش هاشمی رفسنجانی در خبرگان اعلام کرده بود که :« هر کسی با آقای هاشمی رقابت کرد، شکست خورد؛ آقای جنتی آمد نشد دیگران آمدند نشد. آقای مهدوی نیز به دلیل این که آقای هاشمی به احترام آمدن ایشان کاندید نشد، برگزیده شد.بعدها آقای مهدوی گفت آقای هاشمی این منصب را به من تفویض کردند»

همانطور که حائری شیرازی به آن اشاره کرد کسی در خبرگان توان رقابت با هاشمی را نداشته است اما حالا چه اتفاقی افتاده است که خود هاشمی در دوره چهارم خبرگان به آیت‌الله یزدی رقابت را واگذار می‌کند و نامزد منتسب به او در مجلس پنجم به آیت‌الله جنتی می‌بازد. به نظر می‌رسد که روحانیون مجلس خبرگان به دلیل مواضع هاشمی بعد از سال 88 از او دلخور هستند و حتی بر این باور هستند که او دیگر آن انقلابی سابق نیست.

هاشمی قبل از سال 88 در سال 86 توانست با کسب 41 رأی از مجلس چهارم در مقابل آیت‌الله جنتی که 34 رأی آورده بود، رئیس مجلس خبرگان شود. سال 87 نیز هاشمی با 51 راي (در مقابل 26 رأی آیت‌الله یزدی) در ریاست مجلس خبرگان ابقا شد.

مواضع هاشمی در این سال‌ها باعث شده است کسانی که هاشمی را یک مجتهد سیاسی تمام عیار می‌دانستند، از او فاصله بگیرند و به سمت رقبای سیاسی او بروند. سال 88 عطفی در زندگی سیاسی هاشمی بود. آیت‌الله از جریان اصول‌گرایی فاصله گرفت و به اصلاحات نردیک شد. قرار ندادن نام هاشمی در فهرست جامعه مدرسین در انتخابات خبرگان پنجم به خوبی حکایت از این معنا دارد.

27216