خبر زیر از کتاب یادداشت های علم جلد هفتم است که مربوط به خاطرات وی طی سالهای 1346 و 1347 است. این خبر علاوه بر این که گزارش یک دیدار از یک ایرانشناس با وزیر دربار شاهنشاهی است، در شناخت دیدگاه های هر دو طرف جالب است. متن خبر، حاوی گزارشی است که یک خارجی تحصیل کرده و معروف، از وضع اقتصاد روستایی به علم داده، همه چیز را عالی دیده و او و شاه را، هم بابت این امور و نیز ابزار احساسات مردم و این که او آزاد کننده آنهاست، خوشحال کرده است، خیالاتی که همیشه بوده و هست، اما معلوم نیست آخر و عاقبتش به کجا بینجامد.
چهارشنبه 1/ 8 / 47
صبح خیلی کار داشتم. ملاقات های مختلف، از آن جمله خانم آن لمبتون که یک خانم انگلیسی و دکتر در ادبیات فارسی از دانشگاه لندن است و در ایران سابقه زیادی دارد. (سابقا در سفارت انگلیس در تهران بود) به علاوه، راجع به زمین داری از عهد هخامنشیان تاکنون در ایران مطالعه کرده، و کتاب عالی نوشته است. دیدنم آمد. او الان ده هفته است که در ایران بسر می برد. نقاط ذیل را بازدید کرده است: تمام کردستان و آذربایجان غربی به علاوه یزد و کرمان و تمام دهات آن ها را . واقعا به همتش آفرین گفتم. یک صد و چهل شرکت تعاونی روستایی را بازدید کرده. مابین آنها فقط 6 عدد بد بودند و 3 عدد متوسط. بقیه عالی بوده اند و مخصوصا تعجب داشت از این که چطور این ها بعد زا اصلاحات ارضی به این خوبی کار کرده و در خصوص اصلاح بذر، ترویج کود شیمیایی، توزیع وام های روستایی، تهیه آب، این همه با روشن بینی عمل کرده اند. من خیلی خوشحال شدم. گزارش به شاهنشاه عرض کردم. ایشان هم خوشحال شدند. از احساسات مردم نسبت به شاهنشاه هم خیلی تعریف کرد. همه به او گفته اند: شاهنشاه آزاد کننده ماست. البته باید اضافه کنم که ما هیچ کس را با او نفرستادیم. خودش به میل خود هرجا خواسته رفته است. این است معنی حقیقی انقلاب. [یادداشت های علم ج 7 ص 492. تهران، نشر معین، 1393]
نظر شما