نسخه خطی ریاض المسائل در فقه با نقاشی!

یک نسخه فقهی با ارزش از ریاض المسائل توسط فردی سودجو با نقاشی هایی که روی متن های عربی چسبانده شده، و به احتمال برای فروش آن به عنوان یک اثر هنری و به عبارتی سودجویی بوده، در کتابخانه ملی برلن هست که دیدنی است!

اقدام کتابخانه های مهم دنیا مانند کتابخانه های ملی فرانسه، برلین، دانشگاه پرینستون و جز اینها برای گذاشتن نسخه های نفیس عربی و فارسی و ترکی خود روی وب، ستودنی است. اینها زمینه تحقیق در حوزه علوم اسلامی وادبی را در این سه زبان توسعه می دهد. در حال حاضر صدها نسخه با ارزش روی این سایت هاست که برخی از آنها بسیار نفیس و دارای ارزش هنری و پژوهشی بالایی است.
این روزها مشغول مرور روی نسخه های کتابخانه برلن بودم. نسخه ای از ریاض المسائل سید علی طباطبائی که از آثار مهم فقهی شیعی در قرن سیزدهم هجری است و خوشبختانه در سالهای اخیر با تصحیح خوب در قم انتشار یافته، جلب توجه کرد. این نسخه حاوی تعدادی نقاشی در صفحات مختلف آن بود. این که در یک کتاب فقهی چطور نقاشی آمده، جای پرسش داشت.
وقتی آن را برانداز کردم معلوم شد، نسخه در اختیار کسی بوده و روی صفحات مختلف آن تعدادی نقاشی چسبانده است. جالب است که تعداد نقاشی ها خیلی بیشتر بوده و بعدا تعدادی از آنها کنده شده که جای چسب ها نیز دیده می شود. با این حال همچنان تعدادی باقی مانده است.
عکس روی صفحه خطی چنان چسبانده شده که بالا و پایین صفحه، هنوز خطوط اصلی کتاب که همان ریاض المسائل و درفقه است دیده می شود و نقاشی در میانه آن چسبانده شده است.
دقیقا نمی دانم هدف از این کار چه بوده، اما هرچه باشد پدیده غریبی است.
قسمت انتخابی ما در اینجا از کتاب الزکاه است که ابتدا صفحه اصلی اول این باب را آورده ام. سپس چند نقاشی که در این بخش آمده و یک صفحه هم جایی که نقاشی بوده و کنده شده اما آثار چسبها هنوز در آن دیده می شود.

چند سال پیش هم در یادداشتی یادآور شدم که در هند، نسخه های خطی دینی و ادبی فارسی را که دیگر هندیان از آن سر در نمی آورند خریداری کرده، مطالب نوشته شده را محو کرده به جای آنها نقاشی می کشند و به عنوان نسخه های زینتی و حتی به صورت برگ برگ می فروشند. قدمت کاغذ با یک نقاشی ارزش آنها را برای فروش بیشتر می کند. طبیعی ست که بدین ترتیب بسیاری از میراث فارسی آن دوره هند از میان خواهد رفت.

 

رسول جعفریان

 

رسول جعفریان

 

رسول جعفریان

 

رسول جعفریان

 

رسول جعفریان

 

رسول جعفریان

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 365767

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 8
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام US ۲۲:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۶
    20 12
    همون چسبها توضیح معما هستن. چون تا اونجا که همه میدونن چهار هنر موسیقی، رقص، مجسمه سازی و نقاشی در اسلام حرام بوده و هست.
    • بی نام RO ۰۴:۵۰ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۷
      3 8
      بابا دانشمندنابغهحرام؟؟؟همه جورش؟؟؟رقص و موسیقی و مسمه و نقاشی هم حرام و غیر حرام داره. عین بقیه چیزا. حتما ورزش هم حرامه نه؟؟؟دیگه چی؟؟؟
    • بی نام IR ۰۵:۲۶ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۷
      4 3
      کاملاً صحیح هست. به خاطر مذموم بودن این هنرها هیچ پیشرفتی در این زمینه ها در کشورهای اسلامی به وجود نیومد. بر عکس کلیسا که هر چقدر هم با علم بد بود ولی در پیشرفت هنر بسیار مؤثر بود.
  • دانشجو A1 ۲۲:۱۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۶
    6 1
    جناب استاد، از مطلب شما مثل همیشه بهره بردم. لطفا لینک مربوط به کتابخانه برلین را هم بگذارید. با سپاس و احترام
  • بی نام A1 ۲۲:۱۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۶
    6 1
    بر پدرشون لعنت عجب بلایی سر کتاب آوردند
  • barobach IR ۰۰:۵۳ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۷
    1 0
    ظاهرا منظور حذف مطالب نبوده و اصراری بر پوشاندن هم نداشته یا میخواسته کتاب مصور با توضیحات عربی نقاش به کسی قالب کند و یا اینکه میخواسته بعنوان نسخه اصلی یکی از داستان های مشرق زمین مثل هزارو یک شب بفروش برساند .
  • صادق محمدی یکتا A1 ۰۴:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۷
    7 1
    چراااااااااااااااا کتاب رو هزاررررررر تیکه کردیییییییییییییییید
  • بی نام A1 ۱۳:۱۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۲۷
    1 0
    حیلی جالب بود.