مریم محمدپور: عمر مجلس دهم هنوز به دو ماه نرسیده و تا امروز هم بیشتر درگیر و دار انتخابات هیات رئیسه، انتخاب اعضای کمیسیون‌های تخصصی و هیات رییسه آن سپری شده است. در این میان هستند نمایندگانی که بدون هدف راهی پارلمان نشده و در تکاپو هستند تا فراکسیون‌های تخصصی را به موازات کمیسیون های تخصصی برپا کنند. فراکسیون هایی که در ادوار گذشته بیشتر تزئینی بوده اند و چندان جریان ساز نشدند.
یک فراکسیون چگونه تشکیل می‌شود؟
اگر هشت نماینده تصمیم بگیرند می‌توانند حول موضوعی جهت توجه و پیگیری امور مهم سیاسی، تخصصی و صنفی یک فراکسیون تشکیل دهند تا منافع مشترکی را پیگیری کنند. البته هر نماینده می‌تواند حداکثر عضو سه فراکسیون باشد.
هیات رییسه مجلس نیز موظف است تشکیل هر فراکسیون و نیز اسامی اعضای موسس و نمایندگان عضو آن فراکسیون را به اطلاع تمامی نمایندگان برساند.
فراکسیون‌ها بازوی مشورتی کمیسیون های تخصصی می شوند؟
اما این فراکسیون‌ها تا چه حدی موثر هستند؟ آیا رسالتی که برای فراکسیون ها در راستای مشورت دهی به کمیسیون‌های تخصصی انتظار می رود تاکنون محقق شده است؟ روند حرکتی فراکسیون‌های تخصصی مجلس در ادوار مختلف مجلس به نحوی بوده است که امروز با قاطعیت زیادی می توان گفت فارغ از فراکسیون هایی که برچسب سیاسی همراه خود دارند، بقیه تنها یک برند تزئینی بوده اند تا تخصصی.
حتی می‌توان ادعا کرد که این فراکسیون‌ها تا حدی موازی‌کاری با کمیسیون‌های تخصصی و کمیته‌های زیرمجموعه آنها هستند و بیش از اینکه کارآمد باشند، موقعیت‌ساز هستند و برای اعضای آن پرستیژ دارد.
این ادعا مبتنی بر عملکرد انها در ادوار گذشته است. فراکسیون کریمه اهل بیت، فراکسیون توسعه صادرات غیرنفتی، امید زندگی، سازمان‌های مردم نهاد، توسعه فناوری‌های نوین، حقوق بشر، 1404، ارتقای طب عمومی، فراكسيون فرهنگي اقتصادي ايرانيان خارج از كشور، شاهد، جوانان و... تنها نمونه ای از ده ها فراکسیونی هستند که در مجلس نهم به ثبت رسیدند اما در طول دوره چهارساله مجلس نهم حتی نام اکثر آنها به گوش رسانه‌ها نرسید و اگر برخی از آنها گاه‌گاهی خبرساز می‌شدند کنشگر و جریان ساز نبودند و بیشتر نسبت به اتفاقی واکنش نشان می‌دادند.
به عنوان مثال فراکسیون فرهنگیان در موضوع استخدام معلمان حق التدریسی تلاش‌های اندکی داشت. حامد قادرمرزی یکی از اعضای فراکسیون دانشگاهیان نسبت به بورسیه‌های غیرقانونی افشاگری‌هایی داشت. یا موید حسینی صدر رئیس فراکسیون نسبت به موضوع دانشجویان ستاره دار حساس بود. اما سایر فراکسیون‌ها نظیر کریمه اهل بیت یا 1404، حقوق بشر، امید زندگی حتی نامشان در رسانه‌ها نیامد.
حال که نمایندگان دوره دهم در تکاپو هستند فراکسیون‌های جدید را شکل داده و مطرح کنند شاید بهتر باشد نگاه رو به عقبی هم داشته باشند و بدون آنکه تحت تاثیر فضای مجلس قرار گیرند براساس اهداف و برنامه مشخصی به دنبال عضویت در فراکسیون ها یا حتی راه اندازی فراکسیون جدید کنند.
فراکسیون‌هایی که تاکنون در مجلس دهم متولد شدند
در این ماه‌های آغازین مجلس دهم بیشتر کسانی به سراغ فراکسیون‌ها رفته‌اند که پایشان به کمیسیون تخصصی مورد نظرشان باز نشده است. به نظر می رسد به همان نسبت که نمایندگان علاقه به حضور در کمیسیون های اقتصادی مجلس داشتند، بی تمایل نیستند که فراکسیون های اقتصادی را هم برای عضویت انتخاب کنند. حتی فراکسیون هایی که تاکنون اعلام موجودیت کرده اند بیشتر حال و هوای اقتصادی دارند.
گرچه در هر دوره مجلس برخی فراکسیون ها هستند که از پیش تعیین شده اند و نمایندگان فقط در حد عضویت در آن تلاش می کنند، از جمله این فراکسیون‌ها، فراکسیون زنان است که در این دوره نسبت به 9 دوره قبلی پرجمعیت‌تر است. فراکسیون زنان در سومین روز کاری خانه ملت در دوره دهم اعلام موجودیت کرد اما حالا که حدود یک ماه از آن روز گذشته هنوز هیات رئیسه آن مشخص نشده است. این فراکسیون نسبت به سایر فراکسیون‌ها فعال تر است و جلسات منظمی دارد.
فراکسیون‌های روحانیت، ایثارگران و فرهنگیان نیز از فراکسیون‌های همیشگی هستند اما هنوز این فراکسیون‌ها به طور رسمی آغاز به کار نکرده اند. فراکسیون روحانیت به عدد روحانی‌های مجلس دهم یعنی 16 عضو خواهد داشت اما فراکسیون فرهنگیان ظاهرا پروپیمان خواهد بود. نقوی حسینی، رئیس این فراکسیون در مجلس نهم در مصاحبه ای اعلام کرده که 110 نماینده برای عضویت فرم پر کرده اند. احتمالا فراکسیون ایثارگران از فراکسیون فرهنگیان نیز پرتعدادتر خواهد شد. چراکه به گفته سعید باستانی نماینده تربت حیدریه تاکنون 130 نفر به عضویت آن درآمده اند.
تعداد فراکسیون‌ها بیشتر از این حرف‌هاست، چنانچه محمدرضا تابش علاوه بر اینکه عضو هیات رئیسه فراکسیون امید است، ریاست دو فراکسیون دیگر شامل ورزش و محیط زیست را نیز بر عهده دارد. علاوه بر تابش، کاظم دلخوش نیز به عنوان رئیس دو فراکسیون انتخاب شده است. اعضای دو فراکسیون گمرک و تعاون او را به عنوان رئیس انتخاب کرده‌اند. علاوه بر دلخوش، در فراکسیون تعاون، اسدالله عباسی نایب رئیس، یوناتن بت کلیا نایب رئیس دوم، علی رضا سلیمی منشی اول، ذبیح الله نیکفر منشی دوم و شهباز حسن پور به عنوان سخنگو انتخاب شدند. و در فراکسیون گمرک سید ناصر موسوی لارگانی نایب رئیس اول، اسد الله عباسی نایب رئیس دوم، سید مصطفی ذوالقدر منشی اول، محمود شکری منشی دوم و حشمت الله فلاحت پیشه به عنوان سخنگو انتخاب شدند.
شهاب الدین بیمقدار نیز اعلام کرده که درصدد است فراکسیونی با عنوان کار و کارآفرینی را راه بیندازد اما هنوز اعلام موجودیت نکرده است. محمد دامادی نماینده ساری نیز گفته که قرار است در مجلس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی شکل بگیرد. از چند و چون این فراکسیون نیز خبری در دست نیست.
برخی فراکسیون‌ها نیز مناسبتی هستند. به عنوان مثال تعداد زیادی از نمایندگان در تکاپو هستند تا فراکسیون اقتصاد مقاومتی را راه بیندازند. فراکسیونی که به مناسبت تاکیدات مقام معظم رهبری در این سالها بر اقتصاد مقاومتی شکل می‌گیرد و تاکنون 140 نفر به عضویت آن در آمده اند. البته در دوره نهم نیز فراكسيون توليد ملي و جهاد اقتصادي وجود داشت که به نظر می‌رسد به نظر رویکردی شباهت‌هایی به فراکسیون اقتصاد مقاومتی داشته باشد. امید می‌رود این فراکسیون نسبت به سلف خود کارآمدتر باشد.
292133
نظر شما